Kim jest notariusz?
Notariusz, kiedyś nazywany rejentem, jest więc osobą, bez której nie da się przeprowadzić pewnych czynności. Jest on prawnikiem notariatu, mianowanym przez ministra sprawiedliwości i upoważnionym do sporządzania aktów notarialnych oraz wykonywania innych czynności notarialnych. Okazuje się zatem niezbędny w sytuacjach, kiedy strony zawieranej umowy są zobowiązane lub po prostu wyrażają takie życzenie, do zawarcia tejże umowy w formie aktu notarialnego.
Notariusz jest funkcjonariuszem publicznym i osobą zaufania publicznego, a dokonywane przez niego czynności mają charakter urzędowy. Jego działalność jest regulowana przez Prawo o Notariacie, które nakłada nań obowiązek czuwania nad prawidłowym zabezpieczeniem praw i interesów stron oraz osób, których potencjalnie mogą dotyczyć skutki wykonywanych czynności notarialnych.
Akt notarialny
Bodaj najczęściej wykonywanym w kancelarii notarialnej zadaniem jest sporządzanie aktów notarialnych, czyli specyficznej formy dokumentu urzędowego potwierdzającego dokonanie określonej czynności prawnej. Akt notarialny sporządza się wówczas, kiedy wymagają tego przepisy prawa lub obie strony umowy wyrażają taką wolę. Jeżeli dana czynność wymaga formy aktu notarialnego, to zawarcie umowy w innym trybie niż wymagany oznacza, że jest ona z punktu widzenia prawa nieważna.
Sam tryb sporządzania aktu notarialnego jest ściśle określony przez Prawo o Notariacie, wymaga spisania go w języku polskim i zawarcia pewnych konkretnych danych, takich jak na przykład data i miejsce sporządzenia, dane osobowe stron i notariusza, oświadczenia stron, podpisy. Zadaniem notariusza jest dopilnowanie prawidłowego przebiegu transakcji, dlatego też musi on między innymi zbadać wiarygodność przedłożonych dokumentów, a przed podpisaniem odczytać stronom całą treść i upewnić się, czy została należycie zrozumiana.
Jakie czynności poza tym wykonuje notariusz?
Obok aktów notarialnych, notariusz sporządza akty poświadczenia dziedziczenia, poświadczenia, na przykład własnoręczności podpisu, zgodności kopii z okazanym dokumentem, ponadto doręcza oświadczenia, spisuje protokoły, robi wypisy, odpisy i wyciągi dokumentów. Może również sporządzać protesty weksli i czeków, przyjmować na przechowanie dokumenty, pieniądze i papiery wartościowe oraz wykonywać innego rodzaju czynności notarialne wynikające z odrębnych przepisów.
Mimo iż katalog czynności wykonywanych przez kancelarie notariusza jest obszerny, to jednak najczęściej korzystamy z usług prawników notariatu w kilku konkretnych sprawach. Przede wszystkim dotyczy to kupna i sprzedaży nieruchomości, domu, mieszkania, działki, darowizny tychże, sprzedaży spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu. Inną dziedzinę często wykorzystywanych usług stanowi sporządzanie testamentu, poświadczenie dziedziczenia czy intercyza małżeńska.
