Obliczany według tej metody podatek od dochodu wynosi 19%. Nie ma tu znaczenia wysokość dochodu. Ta forma opodatkowania uniemożliwia jednak stosowanie ulg podatkowych. Nie można również opodatkowywać się wspólnie ze współmałżonkiem lub dzieckiem (gdy jesteśmy samotnym rodzicem). Co również ważne, ograniczenie to dotyczy także dochodów spoza działalności gospodarczej. Opodatkowanie liniowe dochodu z działalności uniemożliwia stosowanie ulg i preferencji również wobec pozostałych dochodów.
Po zarejestrowaniu swojej działalności gospodarczej (złożenie wypełnionego wniosku EDG-1 we właściwym Urzędzie Gminy lub Miasta), konieczny będzie wybór formy opodatkowania przedsiębiorstwa. Tak, jak przy wyborcze innych form opodatkowania, decyzję o wyborze podatku liniowego należy złożyć, w formie pisemnego oświadczenia, Naczelnikowi Urzędu Skarbowego, (odpowiedniemu ze względu na miejsce zamieszkania przedsiębiorcy). Nowy przedsiębiorca powinien złożyć powyższy dokument do dnia poprzedzającego dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej, nie później jednak niż w dniu uzyskania pierwszego przychodu. Na tym samym piśmie można złożyć również oświadczenie o wyborcze okresów rozliczeniowych (miesięczne lub kwartalne). O wybranym terminie płatności pierwszej zaliczki należy powiadomić Urząd Skarbowy do 20 lutego nowego roku lub do 20 dnia następnego miesiąca po rozpoczęciu działalności.
W sytuacji braku zgłoszenia terminu rozliczenia – przedsiębiorca będzie musiał rozliczać się miesięcznie. Natomiast, jeżeli przedsiębiorca spóźni się z oświadczeniem o wyborze podatku liniowego (lub nie złoży żadnego oświadczenia), dochody z działalności automatycznie będą rozliczane na zasadach ogólnych - według skali podatkowej.
Złożone przez przedsiębiorcę oświadczenie dotyczy również lat następnych, a zasada opodatkowania dochodu z działalności gospodarczej obowiązuje do momentu:
- utraty prawa do podatku liniowego;
- lub do złożenia oświadczenia we właściwym terminie o wyborze innej formy opodatkowania (do 20 stycznia roku, którego ma dotyczyć zmiana formy).
Istnieją pewne warunki, które przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą musi spełnić, aby móc skorzystać z tej metody opodatkowania. Z rozliczenia według podatku liniowego nie mogą skorzystać podatnicy osiągający przychody ze świadczenia usług na rzecz byłego pracodawcy, odpowiadające czynnościom, które podatnik w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy:
- wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy;
- wykonywał lub wykonuje w roku podatkowym.
W takiej sytuacji wybór metody liniowej nastąpi najwcześniej po pełnym roku kalendarzowym wykonywania działalności gospodarczej na innych zasadach. W praktyce obostrzenie czasowe wynosi zatem ponad rok.
Podatnicy, którzy mieli prawo do wyboru podatku liniowego, ale w trakcie działalności rozpoczęli również osiąganie przychodów ze świadczenia w/w czynności na rzecz byłego pracodawcy, tracą prawo do rozliczania dochodów z całego roku i muszą rozliczyć się według skali. Są również zobowiązani do wyliczenia zaliczek od początku roku według zasad ogólnych oraz do zapłaty odsetek za zwłokę od ewentualnych zaległości z tytułu tak obliczonych zaliczek.
Gdyby podatnik chciał dokonać rezygnacji z podatku liniowego, są sposoby, aby to uczynić. Wystarczy, że przedsiębiorca osiągnie przychód na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy ze sprzedaży usług odpowiadającym czynnościom, które wykonywał, jako pracownik.
Dla kogo podatek liniowy jest opłacalny?
Przed wyborem metody opodatkowania, należy rozpatrzyć wiele czynników. Ważna jest opłacalność metody. Należy zatem wziąć pod uwagę:
- realną wysokość podatku do zapłaty po uwzględnieniu wszelkiego rodzaju odliczeń;
- ilość czynności księgowo-formalnych koniecznych w danej formie;
- możliwości i ograniczenia, jakie nakładają przepisy w związku z daną formą.
Podatkiem liniowym mogą być opodatkowane dochody ustalone na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów bądź też pełnych ksiąg rachunkowych (gdy ze względu na wysokość obrotu wymagana jest taka forma).
Od 2009 roku obowiązuje nowa skala podatkowa dla opodatkowanych na zasadach ogólnych - 18% i 32 % z uwzględnieniem kwoty wolnej od podatku oraz nowego progu 85 528,00 zł. Dla stawki 32%. W przypadku podatku liniowego nic nie uległo zmianie. Podatek wynosi 19% od podstawy opodatkowania.
Wyliczając opłacalność metody należy uwzględnić trzy podstawowe czynniki:
- wysokość dochodu po odjęciu zapłaconych składek społecznych. Aby podatek liniowy zaczął być opłacalny, podstawa musi przekraczać 90 tysięcy złotych. Wynika z tego, że podatek liniowy jest korzystny wyłącznie dla osób osiągających duże dochody w trakcie roku i niemających potrzeby wykorzystania aktualnie obowiązujących ulg podatkowych;
- wysokość dochodów z innych źródeł (liczonych według skali), które zsumowane z dochodem z działalności mogą przekroczyć pierwszy próg podatkowy i spowodować konieczność dopłaty podatku zarówno od dochodów z działalności jak i z pracy (częsta sytuacja w przypadku prowadzenia działalności i jednoczesnej umowy o pracę, zlecenia czy o dzieło);
- możliwość wykorzystania ulg podatkowych, zmniejszających podstawę opodatkowania i podatek dochodowy w sytuacji, w której wybralibyśmy podatek według skali.
