Jedną z pierwszych decyzji podejmowanych przez początkującego przedsiębiorcę, jest wybór formy opodatkowania. Karta podatkowa stanowi jedną z pięciu dostępnych możliwości. Jest to forma opodatkowania dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą, jak również dla spółek cywilnych osób fizycznych. Jest to najprostszy sposób rozliczenia przeznaczony dla niewielkich zakładów usługowych, wytwórczo-usługowych i handlowych. Można nią opodatkować np. usługi krawieckie, tapicerskie, czy usługi zegarmistrzowskie, handel detaliczny, a także częściowo rolnictwo i inne.
Jedną z zalet tej formy opodatkowania jest zwolnienie podatnika z obowiązku prowadzenia ksiąg, składania zeznań podatkowych w ciągu roku oraz wyliczania zaliczek na podatek dochodowy. Jeżeli podatnik rozliczający się za pomocą karty podatkowej zostaje płatnikiem podatku VAT, musi prowadzić ewidencje wymagane przez ustawę, czyli ewidencję sprzedaży i zakupu VAT. Dodatkowo, do obowiązków podatnika należy przechowywanie kopii wystawianych rachunków lub faktur (w kolejności numerów) w okresie pięciu lat podatkowych, licząc od końca roku, w którym wystawiono rachunek lub fakturę.
Ustalona przez Urząd Skarbowy kwota podatku jest pomniejszana o zapłaconą składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Należy ją wpłacić na rachunek lub w kasie urzędu do 7. dnia każdego miesiąca. Z wyjątkiem miesiąca grudnia, za który podatnik zobowiązany jest wpłacić kwotę do 28 dnia tego miesiąca, podatek opłacany jest za miesiąc poprzedni.
W formularzu PIT-16A, podatnik karty wykazuje składki zdrowotne zapłacone w poszczególnych miesiącach i odliczone od karty podatkowej. Zeznanie należy złożyć do końca stycznia. Podatnicy, którzy wybiorą zryczałtowane formy opodatkowania (karta podatkowa, ryczałt), nie mogą skorzystać ze wspólnego rozliczenia z małżonkiem lub jako osoby samotnie wychowujące dzieci.
Możliwość rozliczania się w formie karty podatkowej, wymaga spełnienia poniższych warunków:
- działalność, którą chce prowadzić podatnik, musi być wymieniona w załączniku nr 3 do Ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne z dnia 20 listopada 1998 (załącznik nr 1);
- prowadzący działalność nie może korzystać z usług innych firm, ani zatrudniać osób na umowę zlecenia i o dzieło do wykonywania prac związanych ze swoją działalnością. Zatrudnianie osób na umowę o pracę jest natomiast dozwolone;
- współmałżonek nie może prowadzić działalności gospodarczej w tym samym zakresie. Nie ma przeszkód, by współmałżonek pracował razem z podatnikiem, jednakże nie może on posiadać własnej firmy, której działalność jest taka sama jak podatnika lub pokrywa się z nią;
- niedozwolone jest również świadczenie usług i produkowanie dla innych firm.
W każdym roku podatkowym, naczelnik urzędu skarbowego wydaje decyzję ustalającą wysokość podatku dochodowego w formie karty podatkowej. Jeżeli działalność jest prowadzona w formie spółki, w decyzji tej wymienia się wszystkich jej wspólników. W tej formie rozliczenia, podatek zależy od rodzaju prowadzonej działalności, wielkości miejscowości, w której jest prowadzona, oraz liczby zatrudnionych (załącznik nr 1).
