Zawód brokera informacji, jako profesjonalnego pośrednika w wyszukiwaniu i ocenie informacji, zaczął rozwijać się w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Jego geneza powstania opiera się rozwój specjalizacji bibliotekoznawstwa i technik przesyłu i transmisji informacji. Usługi wyszukiwania informacji najbardziej popularne są w USA, ale znalazły także uznanie w zachodniej części Europy oraz dynamicznie rozwijającej się Azji. W Stanach Zjednoczonych zawód brokera informacji pojawił się, kiedy w bibliotekach na dobre zagościły kopiarki i komputery. Łatwość dostarczania poszukiwanych materiałów stała się źródłem zmiany sposobu myślenia o charakterze działalności informacyjnej. Bibliotekarze zdali sobie sprawę, że prowadzona przez nich działalność informacyjna może mieć duże znaczenie dla biznesu, a także, że działalność ta może zmienić swą naturę na działalność komercyjną. Biblioteki z natury nie pobierają opłat za pomoc w poszukiwaniu informacji, dlatego oczywistym stało się, że broker informacji powinien działać jako niezależny podmiot gospodarczy. Po kilku latach niezależni brokerzy informacji zaczęli odczuwać potrzebę wymiany doświadczeń i integracji. W 1987 roku 26 podmiotów z USA, Europy i Ameryki Południowej powołało do życia organizację The Association of Independent Information Professional, która rozpoczęła działania na rzecz konsolidacji środowiska oraz ustalania standardów działania. W tamtym czasie powstały pierwsze firmy operujące na działaniach brokerów informacji.
Profesja ta jak i jej nazwa nie są jeszcze zbyt powszechne w naszym kraju, dlatego trudno doszukać się pełnej słownikowej definicji. Większość z nielicznych brokerów informacji w naszym kraju, prezentujących swoją ofertę na stronach www, opiera się na wyjaśnieniu przedstawionym przez organizację skupiającą brokerów informacji z całego świata: Association of Independent Information Professionals (AIIP). Analizując te wszystkie definicje i opisy można powiedzieć że:
Broker informacji - (z ang.) infobroker, information broker, professionals, knowledge broker, cyberian, freelance librarian, independent researcher, data dealer. Jest to osoba, która za opłatą wyszukuje i udostępnia informacje. Jego zadaniem jest wyławianie, przede wszystkim z Internetu najistotniejszych informacji według ściśle określonych kryteriów. Pomaga w zdobywaniu, weryfikacji i ocenie informacji. Specjalista ów jest pośrednikiem między zasobami informacji, a ludźmi lub instytucjami, którzy ich potrzebują. Służy pomocą w fachowym wyszukiwaniu informacji, wzbogaconym o analizę, przetworzenie, opracowanie i prezentację. Podstawowymi atutami brokera informacji są metody opracowania i stosowania strategii wyszukiwawczych, trafność doboru źródeł informacji i umiejętność oceny tych źródeł oraz wiedza gdzie szukać.
Broker informacji musi gwarantować, że udzielona przez niego informacja jest nie tylko relewantna do zapytania, ale także jest najwyższej jakości. Udzielając informacji niejako ją akredytuje, firmuje swoim nazwiskiem tak jak notariusz czy autor dzieła. Informacje zebrane i dostarczone przez brokera informacji służą zwykle jako podstawa i główny zasób do podjęcia jakiejś decyzji w firmie, często będącej decyzją strategiczną. Dlatego konsekwencje błędu brokera informacji w jego pracy mogą być drastyczne i mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstwa oraz całego procesu decyzyjnego.
Do głównych zadań, jakie realizuje broker informacji należy przede wszystkim:
- pozyskiwanie informacji wraz z analizą,
- organizowanie i opracowywanie informacji,
- prezentacja i przekazywanie informacji,
- szkolenia w zakresie wyszukiwania i organizowania informacji.
Brokerzy informacji skupiają się kilku w międzynarodowych stowarzyszeniach. Najważniejszym i największym z nich jest powstała w 1987 roku organizacja The Associacion of Independent Information Professional (AIIP). W roku 1987 profesor bibliotekoznawstwa i nauki o informacji na Uniwersytecie Wisconsin (USA) oraz właściciel firmy infobokerskiej Information Express, Marilyn Levine doszedł do wniosku, że istnieje potrzeba zorganizowania stowarzyszenia skupiającego brokerów informacji. Organizacja miała pierwotnie 26 członków – firm z całego świata, profesjonalnie zajmujących się poszukiwaniem i dostarczaniem wszelakich informacji. Głównymi zadaniami AIIP były i nadal są:
- zwiększanie świadomości i wiedzy na temat zawodu brokera informacji,
- stworzenie i wprowadzenie w życie etycznych standardów prowadzenia tego typu działalności,
- zachęcenie niezależnych brokerów informacji do prowadzenia dyskusji na wspólne tematy,
- promowanie wymiany informacji pomiędzy brokerami informacji i innymi organizacjami,
- informowanie społeczeństwa o istnieniu i sposobach działania brokerów informacji.
Obecnie AIIP skupia około 700 członków na całym świecie. Stowarzyszenie każdego kwartału publikuje własny biuletyn informacyjny, organizuje także coroczne spotkania członków AIIP, prowadzi elektroniczne dyskusje na tematy związane z poszukiwaniem informacji. Prowadzone są także szkolenia podczas targów i wystaw, gdzie najbardziej doświadczeni specjaliści dzielą się swoja wiedzą. W USA stowarzyszenie jest traktowane jako reprezentant profesji związanej z informacją i dlatego blisko współpracuje z producentami baz danych i innymi dostarczycielami źródeł informacji w celu usprawnienia i ułatwienia pracy jej członków.
Organizacja Association of Independent Information Professionals opracowała kodeks etyczny brokera informacji, w którym określiła zasady etyczne pracy. Według stowarzyszenia niezależny profesjonalista zajmujący się poszukiwaniem informacji to przedsiębiorca, który charakteryzuje się stałym wzrostem umiejętności w zakresie wyszukiwania i organizowania informacji. Osoba taka współpracuje z wieloma organizacjami i staje się pośrednikiem pomiędzy klientem, a źródłami informacji. Każdy broker informacji powinien dbać o następujące wartości:
- utrzymywanie dobrego imienia zawodu poprzez uczciwość, kompetencje i zachowanie poufności,
- przekazywanie klientom najaktualniejszej i najbardziej relewantnej w stosunku do zapytania odpowiedzi w ramach czasowych przez nich wyznaczonych,
- pomoc klientom w zrozumieniu wykorzystanych źródeł informacji,
- przyjmowanie zleceń wyłącznie zgodnych z prawem i niedziałających ze szkodą dla środowiska zawodowego brokerów informacji,
- dotrzymywanie klauzuli poufności,
- poszanowanie praw autorskich oraz dotrzymywanie zasad umów licencyjnych i umów z klientami, a także informowanie klientów o zobowiązaniach i ograniczeniach wynikających z tych umów,
- utrzymywanie zawodowych kontaktów z bibliotekami i przestrzeganie zasad dostępu do ich zbiorów,
- ponoszenie odpowiedzialności za stosowanie się do tego kodeksu przez pracowników.
Broker informacji zajmuje się przede wszystkim wyszukiwaniem i przekazywaniem informacji niezbędnych dla swoich klientów. Podstawowy zakres jego pracy obejmuje monitorowanie mediów, zarówno tych drukowanych jak i elektronicznych, zbieranie i selekcja materiałów dotyczących danej branży, przygotowywanie raportów i analiz, dostarczanie treści do serwisów internetowych czy portali korporacyjnych, wydawnictw czy biuletynów. Działania brokera informacji uzależnione są w dużej mierze od oczekiwań i potrzeb klientów. Praca brokera informacji zawiera w swoim zakresie znajomość źródeł informacji, mediów oraz umiejętności przygotowywania przeglądu mediów, pisania tekstów, raportów, a przed wszystkim analitycznego myślenia. Niektórzy brokerzy informacji zajmują się szkoleniami z zakresu wyszukiwania i przetwarzania informacji. Brokerzy informacji oferują swoje usługi w zakresie poszukiwania danych pracując wewnątrz przedsiębiorstwa, lub niezależnie wykonują to jako osobne zlecenie (outsourcing). Mimo, że poszukiwanie konkretnych dokumentów, przegląd prasy i literatury oraz przeszukiwanie wszelkiego rodzaju baz danych pozostaje głównym zadaniem dla firm brokerów informacji, to niektóre podejmują się także bardziej skomplikowanych i złożonych zleceń takich jak ciągłe zbieranie i analizowanie zwane monitoringiem np. danych finansowych lub statystycznych tworząc wszechstronne i obszerne raporty, które dość często stają się podstawą do podejmowania strategicznych decyzji.
Profesja ta jak i jej nazwa nie są jeszcze zbyt powszechne w naszym kraju, dlatego trudno doszukać się pełnej słownikowej definicji. Większość z nielicznych brokerów informacji w naszym kraju, prezentujących swoją ofertę na stronach www, opiera się na wyjaśnieniu przedstawionym przez organizację skupiającą brokerów informacji z całego świata: Association of Independent Information Professionals (AIIP). Analizując te wszystkie definicje i opisy można powiedzieć że:
Broker informacji - (z ang.) infobroker, information broker, professionals, knowledge broker, cyberian, freelance librarian, independent researcher, data dealer. Jest to osoba, która za opłatą wyszukuje i udostępnia informacje. Jego zadaniem jest wyławianie, przede wszystkim z Internetu najistotniejszych informacji według ściśle określonych kryteriów. Pomaga w zdobywaniu, weryfikacji i ocenie informacji. Specjalista ów jest pośrednikiem między zasobami informacji, a ludźmi lub instytucjami, którzy ich potrzebują. Służy pomocą w fachowym wyszukiwaniu informacji, wzbogaconym o analizę, przetworzenie, opracowanie i prezentację. Podstawowymi atutami brokera informacji są metody opracowania i stosowania strategii wyszukiwawczych, trafność doboru źródeł informacji i umiejętność oceny tych źródeł oraz wiedza gdzie szukać.
Broker informacji musi gwarantować, że udzielona przez niego informacja jest nie tylko relewantna do zapytania, ale także jest najwyższej jakości. Udzielając informacji niejako ją akredytuje, firmuje swoim nazwiskiem tak jak notariusz czy autor dzieła. Informacje zebrane i dostarczone przez brokera informacji służą zwykle jako podstawa i główny zasób do podjęcia jakiejś decyzji w firmie, często będącej decyzją strategiczną. Dlatego konsekwencje błędu brokera informacji w jego pracy mogą być drastyczne i mają bezpośredni wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstwa oraz całego procesu decyzyjnego.
Do głównych zadań, jakie realizuje broker informacji należy przede wszystkim:
- pozyskiwanie informacji wraz z analizą,
- organizowanie i opracowywanie informacji,
- prezentacja i przekazywanie informacji,
- szkolenia w zakresie wyszukiwania i organizowania informacji.
Brokerzy informacji skupiają się kilku w międzynarodowych stowarzyszeniach. Najważniejszym i największym z nich jest powstała w 1987 roku organizacja The Associacion of Independent Information Professional (AIIP). W roku 1987 profesor bibliotekoznawstwa i nauki o informacji na Uniwersytecie Wisconsin (USA) oraz właściciel firmy infobokerskiej Information Express, Marilyn Levine doszedł do wniosku, że istnieje potrzeba zorganizowania stowarzyszenia skupiającego brokerów informacji. Organizacja miała pierwotnie 26 członków – firm z całego świata, profesjonalnie zajmujących się poszukiwaniem i dostarczaniem wszelakich informacji. Głównymi zadaniami AIIP były i nadal są:
- zwiększanie świadomości i wiedzy na temat zawodu brokera informacji,
- stworzenie i wprowadzenie w życie etycznych standardów prowadzenia tego typu działalności,
- zachęcenie niezależnych brokerów informacji do prowadzenia dyskusji na wspólne tematy,
- promowanie wymiany informacji pomiędzy brokerami informacji i innymi organizacjami,
- informowanie społeczeństwa o istnieniu i sposobach działania brokerów informacji.
Obecnie AIIP skupia około 700 członków na całym świecie. Stowarzyszenie każdego kwartału publikuje własny biuletyn informacyjny, organizuje także coroczne spotkania członków AIIP, prowadzi elektroniczne dyskusje na tematy związane z poszukiwaniem informacji. Prowadzone są także szkolenia podczas targów i wystaw, gdzie najbardziej doświadczeni specjaliści dzielą się swoja wiedzą. W USA stowarzyszenie jest traktowane jako reprezentant profesji związanej z informacją i dlatego blisko współpracuje z producentami baz danych i innymi dostarczycielami źródeł informacji w celu usprawnienia i ułatwienia pracy jej członków.
Organizacja Association of Independent Information Professionals opracowała kodeks etyczny brokera informacji, w którym określiła zasady etyczne pracy. Według stowarzyszenia niezależny profesjonalista zajmujący się poszukiwaniem informacji to przedsiębiorca, który charakteryzuje się stałym wzrostem umiejętności w zakresie wyszukiwania i organizowania informacji. Osoba taka współpracuje z wieloma organizacjami i staje się pośrednikiem pomiędzy klientem, a źródłami informacji. Każdy broker informacji powinien dbać o następujące wartości:
- utrzymywanie dobrego imienia zawodu poprzez uczciwość, kompetencje i zachowanie poufności,
- przekazywanie klientom najaktualniejszej i najbardziej relewantnej w stosunku do zapytania odpowiedzi w ramach czasowych przez nich wyznaczonych,
- pomoc klientom w zrozumieniu wykorzystanych źródeł informacji,
- przyjmowanie zleceń wyłącznie zgodnych z prawem i niedziałających ze szkodą dla środowiska zawodowego brokerów informacji,
- dotrzymywanie klauzuli poufności,
- poszanowanie praw autorskich oraz dotrzymywanie zasad umów licencyjnych i umów z klientami, a także informowanie klientów o zobowiązaniach i ograniczeniach wynikających z tych umów,
- utrzymywanie zawodowych kontaktów z bibliotekami i przestrzeganie zasad dostępu do ich zbiorów,
- ponoszenie odpowiedzialności za stosowanie się do tego kodeksu przez pracowników.
Broker informacji zajmuje się przede wszystkim wyszukiwaniem i przekazywaniem informacji niezbędnych dla swoich klientów. Podstawowy zakres jego pracy obejmuje monitorowanie mediów, zarówno tych drukowanych jak i elektronicznych, zbieranie i selekcja materiałów dotyczących danej branży, przygotowywanie raportów i analiz, dostarczanie treści do serwisów internetowych czy portali korporacyjnych, wydawnictw czy biuletynów. Działania brokera informacji uzależnione są w dużej mierze od oczekiwań i potrzeb klientów. Praca brokera informacji zawiera w swoim zakresie znajomość źródeł informacji, mediów oraz umiejętności przygotowywania przeglądu mediów, pisania tekstów, raportów, a przed wszystkim analitycznego myślenia. Niektórzy brokerzy informacji zajmują się szkoleniami z zakresu wyszukiwania i przetwarzania informacji. Brokerzy informacji oferują swoje usługi w zakresie poszukiwania danych pracując wewnątrz przedsiębiorstwa, lub niezależnie wykonują to jako osobne zlecenie (outsourcing). Mimo, że poszukiwanie konkretnych dokumentów, przegląd prasy i literatury oraz przeszukiwanie wszelkiego rodzaju baz danych pozostaje głównym zadaniem dla firm brokerów informacji, to niektóre podejmują się także bardziej skomplikowanych i złożonych zleceń takich jak ciągłe zbieranie i analizowanie zwane monitoringiem np. danych finansowych lub statystycznych tworząc wszechstronne i obszerne raporty, które dość często stają się podstawą do podejmowania strategicznych decyzji.
Licencja: Creative Commons
