Przepisy prawa budowlanego, w szczególności Ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego, w sposób szczególny regulują zakup nieruchomości rolnych, czyniąc go nieco trudniejszym niż zakup innej nieruchomości, przeznaczonej w planie zagospodarowania przestrzennego na inne cele niż rolne. Istnieje prawo pierwokupu, które przysługuje dzierżawcy ziemi lub Agencji Nieruchomości Rolnych.
Pamiętajmy, że przepisy o prawie pierwokupu w kilku sytuacjach nie znajdą jednak zastosowania. Jeśli jesteśmy w stanie kupić ziemię od kogoś z naszej bliskiej rodziny, zróbmy to. Przepisy nie obowiązują bowiem w sytuacji, gdy nabywcą nieruchomości rolnej jest osoba bliska zbywcy, taka jak zstępni, wstępni, rodzeństwo, dzieci rodzeństwa lub małżonka, osoby przysposabiające i przysposobione oraz osobę, która pozostaje ze zbywcą faktycznie we wspólnym pożyciu.
Jeśli uda nam się już uzyskać nieruchomość rolną, to nie stawiajmy od razu fundamentów, przed nami jeszcze daleka droga. Bardzo ważną sprawą będzie niezbędne jej odrolnienie oraz wyłączenie gruntu z produkcji rolnej. Jak to zrobić? Odrolnienie to nic innego jak zmiana przeznaczenia z celów rolnych na nierolne w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
Na cele nierolne przeznaczane są przede wszystkim grunty klas IV-VI złożone z gleb pochodzenia mineralnego i one nie wymagają uzyskania decyzji o wyłączeniu z produkcji rolnej. Z opłat za wyłączenie gruntu z produkcji rolnej zwolnione jest budownictwo mieszkaniowe, ale jedynie do 0,05 ha w przypadku budynku jednorodzinnego oraz do 0,02 ha, na każdy lokal mieszkalny, w przypadku budynku wielorodzinnego.
