Ponadto matka dziecka pozamałżeńskiego ma prawo wystąpić z roszczeniem względem ojca dziecka. Jeżeli ojcostwo zostało uwiarygodnione matka dziecka ma prawo żądać jeszcze przed porodem wyłożenia odpowiedniej sumy na koszty swojego utrzymania przez trzy miesiące przed porodem oraz przez pierwsze trzy miesiące po urodzeniu dziecka.
Uwaga! Jeżeli ojcostwo nie zostało ustalone, dziecko i matka mogą dochodzić roszczeń majątkowych jednocześnie z dochodzeniem ustalenia ojcostwa.
2. Małżonków: obowiązek alimentacyjny między małżonkami istnieje, gdy małżeństwo trwa, a w pewnych sytuacjach obejmuje małżonków po rozwodzie i w czasie separacji.
3. Przysposabiających: Przysposobienie (adopcja) to stworzenie dziecku normalnych warunków rozwoju. Na przysposabiającym ciąży obowiązek dostarczania osobie przysposobionej środków utrzymania oraz środków wychowania.
4. Powinowatych: w tym przypadku obowiązkiem alimentacyjnym objęci są: pasierb (pasierbica) oraz ojczym i macocha. Dziecko ma prawo żądać alimentów od małżonka rodzica, jeżeli jest to zgodne z zasadami współżycia społecznego. Ojczym (lub macocha) maja prawo żądać alimentów od dziecka swojego małżonka, jeżeli przyczynili się do jego wychowania i utrzymania, a ich żądanie jest zgodne z zasadami współżycia społecznego.
Jak powstaje obowiązek alimentacyjny?
Decyduje o nim sytuacja osobista i ekonomiczna osoby uprawnionej do świadczeń oraz osoby zobowiązanej do ich spełnienia.
Uwaga! Prawo do żądania alimentów powstaje, jeżeli uprawniony nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie z własnych dochodów, a sam zobowiązany ma możliwości finansowe łożenia na utrzymanie uprawnionego. Jeżeli jednak osoba zobowiązana nie ma odpowiednich środków finansowych, to wtedy konkretne prawo do alimentów nie powstaje.
Uprawnionym do alimentów jest osoba, która znajduje się w niedostatku. Przyjmuje się, że niedostatku jest ten, kto nie posiada własnych środków (np. wynagrodzenia za pracę, emerytury lub renty) wystarczających na zaspokojenie swoich, nie tylko niezbędnych potrzeb.
Uwaga! Po porostu w niedostatku jest ten, kto nie jest w stanie utrzymać się "własnymi siłami".
Co wpływa na wysokość alimentów?
Wysokość świadczenia zależy od:
- usprawiedliwionych potrzeb osoby uprawnionej, a przez to należy rozumieć: wyżywienie, mieszkanie, odzież, leczenie, środki higieny osobistej, środki na potrzeby kulturalne tj. bilety do kina, teatru, środki na wypoczynek, a w przypadku dziecka również środki, które przeznacza się na kształcenie ogólne, zawodowe, rozwijanie zdolności i zainteresowań, zdobycie wykształcenia itp.;
- zarobkowych i majątkowych możliwości osoby zobowiązanej, a przez to należy rozumieć: wynagrodzenie za pracę, emeryturę, rentę, dochody z innych źródeł np. wynajmu mieszkania, środki zgromadzone na kontach bankowych itp.