Psychoterapia w chorobach
Różne metody psychoterapeutyczne znajdują zastosowanie w leczeniu chorób psychicznych: zaburzeń lekowych, stanów obniżonego nastroju i depresji, zaburzeń postrzegania, zachwiania tożsamości. Psychoterapię stosuje się także w leczeniu zaburzeń snu, terapii alkoholizmu i innych uzależnień, w przypadku niektórych zaburzeń seksualnych o podłożu psychologicznym i wielu innych.
W tym przypadku cel psychoterapii jest jasny – usunąć objawy chorobowe. To jednak w praktyce dość szerokie pojęcie, ponieważ o ile w przypadku norm somatycznych istnieją pewne wartości liczbowe, do których można porównywać otrzymywane wyniki, to już w psychoterapii takich punktów odniesienia może czasem brakować. Nie do końca precyzyjne są nawet kryteria, które pozwalają uznać pewne zaburzenia za chorobę albo tylko za stan zagrożenia, dlatego psychoterapię stosuje się też w stosunku do osób, które nie spełniają technicznych kryteriów danej jednostki chorobowej.
Psychoterapia jako sposób samookreślenia
Każdy z nas musi w jakiś sposób się samookreślić – zbudować własną tożsamość, osobistą hierarchię wartości, określić się na tle kulturowym i społecznym. Ten proces jest jednak bardzo trudny i wiele jest czynników, które mogą go zakłócić albo zachwiać już ukształtowaną osobowością. Nie zawsze takie zachwianie pozwoli na zdiagnozowanie choroby – czasem jedynym widocznym efektem będzie nerwowość, złe samopoczucie w gronie znajomych, stany lękowe albo zburzenia nastroju. Psychoterapia w takich przypadkach ma być sposobem na określenie źródeł zmienionych zachowań oraz na odbudowę właściwej struktury osobowości. Oczywiście nie robi tego terapeuta – ten jest jedynie przewodnikiem, który stosuje odpowiednie metody, aby zmobilizować pacjenta do samodzielnego zlokalizowania i zwalczenia problemów. W tym ujęciu psychoterapia nie leczy, ale pozwala na samoleczenie.
Wiele osób doświadcza tego rodzaju trudności w określonych sytuacjach: trudności finansowe, problemy zawodowe, nieporozumienia w gronie rodziny czy sytuacje skrajne: odbywanie kary pozbawienia wolności, uczestnictwo w traumatycznych wydarzeniach itd. Wszystkie one mogą być zbyt słabe, żeby wywołać pełnoobjawową chorobę, ale wystarczająco silne, aby zniszczyć delikatną równowagę psychiczną. Psychoterapia jest więc w pewnym sensie stworzona także dla osób, które nie czują się pewnie i potrzebują fachowej pomocy w samodzielnym przeprowadzeniu procesów dojrzewania emocjonalnego lub utrzymania psychicznej równowagi w świecie, który codziennie wystawia ją na coraz cięższe próby.
Podsumowanie
Psychoterapia może być stosowana nie tylko u osób ze stwierdzonymi schorzeniami. Czasem to znakomity sposób na wzmocnienie naturalnych procesów i ich ukierunkowanie. Każdego dnia każdy z nas kształtuje swoją psychikę, a właśnie psychoterapia jest sposobem na naprawienie błędów w tym zakresie. Oczywiście różne będą metody, czas trwania terapii czy pojedynczej sesji, ale ich dobór to już zadanie specjalisty.
