Na koniec zapoznać się z konsekwencjami swojej decyzji, natomiast w razie wątpliwości skontaktować się z prawnikiem. Nie ma bowiem jednoznacznych rozwiązań, każdą sytuację należy rozważyć indywidualnie. Możemy przekazać majątek najbliższym spisując testament lub sporządzając darowiznę. Czym różni się darowizna od testamentu?
Zasadniczą różnicą jest kwestia prawa własności. Dokonując darowizny, czynimy ją zawsze za życia. Niezgodne z polskim prawem będzie zastrzeżenie, że prawo własności rzeczy darowanej przejdzie na obdarowanego z chwilą śmierci darczyńcy. Natomiast przy testamencie podział majątku dokonuje się po śmierci spadkodawcy, czyli traci on możliwość “nadzorowania”, jak zostanie spełniona jego ostatnia wola.
Czyli sporządzając umowę darowizny z jednej strony zabezpieczamy się przed innym niż określilibyśmy w testamencie dokonaniem podziału majątku. Z drugiej strony, rzecz darowana “należy” już do drugiej osoby i w zasadzie może ją rozporządzać w dowolny sposób.
Kiedy korzystniej jest zrobić darowiznę, a kiedy spisać testament?
Nie ma złotej zasady, zawsze trzeba dokładnie zastanowić się nad konsekwencjami każdej z tych czynności prawnych. Wyobraźmy sobie, że chcemy aby nasze mieszkanie przypadło określonej osobie. W tym celu sporządzamy testament, w którym zapisujemy mieszkanie spadkobiercy. Po naszej śmierci może okazać się, że ktoś z rodziny poczuje się urażony lub pojawi się osoba z którą od lat nie utrzymywaliśmy kontaktu i domagać się będzie zachowku. Tak sytuacja może dla spadkobiercy spowodować komplikacje, zwłaszcza jeżeli mieszkanie to prawie cała masa spadkowa.
Z drugiej strony, darując mieszkanie za życia unikamy potencjalnych problemów wspomnianych wyżej, lecz ryzykujemy, że obdarowany przykładowo sprzeda mieszkanie – bowiem to on jest teraz właścicielem. Oczywiście są prawne środki zabezpieczenia swoich interesów, przykładowo umowa o dożywocie, ale czym innym jest asekuracja przepisami prawa a czym innym prawo własności.
Czy darowizny wolne są od podatku?
Co do zasady zależy liczyć się z obowiązkiem zapłacenia podatku od darowizn. Jednakże od powyższej zasady jest kilka wyjątków. Najważniejszym z nich jest regulacja obowiązująca od 1 stycznia 2007 r. która stanowi, że jeżeli darowizna została dokonana przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, to taka darowizna jest zwolniona od podatku. Warunkiem jest jednakże dopełnienie kilku formalności, m.in. poinformowanie o fakcie otrzymania darowizny naczelnika urzędu skarbowego w terminie 1 miesiąca oraz udokumentowanie jej otrzymania.
Zgodnie z kodeksem cywilnym oświadczenie darczyńcy powinno być zawsze złożone w formie aktu notarialnego. Tylko wtedy można domagać się wydania przedmiotu darowizny. Forma aktu notarialnego nie jest jednak wymagana, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Wyjątkiem od powyższej zasady jest sytuacja, jeżeli przeniesienie własności przedmiotu darowizny wymaga formy zastrzeżonej. Czyli aby darować nieruchomość, niezbędna będzie umowa zawarta w formie aktu notarialnego.