- Asertywność to metoda postępowania – wyjaśnia trener, który oferuje od blisko dekady szkolenia biznesowe – Ta postawa wynika z bycia w zgodzie z samym sobą. Jest wyrazem szacunkiem do siebie jako człowieka.
Asertywność wedle jednej z definicji wyróżnia się zdolnością do podtrzymywania i bronienia nawet trudnych czy kontrowersyjnych opinii w kulturalny i etyczny sposób, z przestrzeganiem prawa do wyrażania opinii przez słuchaczy i rozmówców, których poglądy mogą przeczyć naszym.
Asertywne zachowanie zatem to takie, w którym szanujemy i dobrze oceniamy siebie – uwzględniając osobiste potrzeby w relacjach z innymi ludźmi, a także potrzeby innych. Mowa tu o potrzebach psychologicznych, np.: dobre samopoczucie czy otwartą komunikację. Asertywność – pozostaje w związku ze swoją stabilną i satysfakcjonującą samooceną.
Najważniejsze reguły relacji asertywnych, jakie psychologowie prezentują na warsztatach to:
• Masz prawo do zachowania swojej godności przez asertywne zachowanie – nawet jeśli rani to kogoś innego, dopóty, dopóki twoje intencje nie są agresywne, lecz asertywne (tj. uczciwe i prawe w zamierzeniach).
• Masz prawo z korzystania ze swoich praw. Jeśli z nich nie korzystasz, to godzisz się na odebranie ich sobie.
• W kwestiach spornych wyrażaj opinie zamiast oceny, np. mów: moim zdaniem, mam na to inne spojrzenie zamiast: nie masz racji, jesteś głupi.
• Rozmawiając o kwestiach spornych stosuj tzw. zasady harwardzkie w negocjowaniu porozumienia: oddziel człowieka od problemu (mów o konkretnej sprawie zamiast krytykować osobę); mów o interesach a nie o stanowiskach (interesy – to inaczej potrzeby, rozmawiaj o potrzebach własnych oraz drugiej strony).
W asertywnym moderowaniu konfliktów można stosować 4 techniki, które można stosować równie skutecznie równolegle jak i niezależnie od siebie:
• Procedura Pameli Buttler: to wieloetapowe eskalowanie nacisku, gdy poprzez dołączanie kolejnego postępowania (gdy poprzednie nie działa) w celu wyegzekwowania własnych praw: 1. Powiedz o danej sytuacji, 2. Zapowiedz wyprzedzająco konsekwencje, 3. Jasno wypowiedz słowami uczucia, np. niezadowolenie, odwołaj się do „zaplecza”, np. powołaj się na obowiązujaca w firmie regułę, prawo itp. 5. Zagroź karą 6. Wykonaj zapowiedzianą sankcję.
• Zdarta płyta: powtórz przynajmniej trzykrotnie swoje zdanie, zawsze identycznymi słowami - w reakcji na naciski drugiej strony, bardzo ważne jest mocne ale zarazem łagodne powtórzenie swojego osobistego stanowiska. Odmawiając: powiedz nie, zdefiniuj to, czego odmawiasz, daj precyzyjne uzasadnienie, zastosuj „zdartą płytę”.
• Sondowanie: podczas krytyki, z którą się spotkasz oczekuj opartej na faktach rozmowy o problemie: co konkretnie było nieodpowiednie?, … co powinno było być zrealizowane…?, z jakiego powodu sądzisz, że to nie jest nic warte…? Itp.
• FUO – Przedstaw Fakty, Ustosunkuj się do nich, wyraź swoje Oczekiwania
- Niestety warto sobie zdać sprawę, że asertywnej postawy nie damy rady nauczyć się na dwudniowym warsztacie. Zmiana starych nawyków to zakrojony nieraz na dekadę projekt. Jeśli mam być szczera to dość drogie szkolenie można zamienić na niedrogi warsztat e-learning za kilkadziesiąt złotych. Niewspółmiernie bardziej priorytetowa jest determinacja i stałość w próbie stosowania nowych zachowań asertywnych.
