Konieczność podniesienia poziomu umiejętności kadr oświatowych podkreśla się powszechnie i łączy się z tym nadzieję na wzrost użyteczności szkolnictwa. Wiadomo jest, że w obecnych warunkach przyśpieszonego tempa rozwoju edukacji oświatowych nauczyciel nie powinien stać w miejscu i czerpać jedynie z edukacji zaczerpniętej z przed zazwyczaj kilkunastu lat. Aktualnie nauczyciel musi być wszechstronny. Dlatego tak bardzo ważną rzeczą są wszelkiego stylu kursy i szkolenia edukacyjne dla pedagogów. Dzisiaj o tym kilka słów...
Nauczyciel musi opanować zarówno swój przedmiot jak również dziedziny mu pokrewne. Musi nie tylko przekazać wiedzę uczniom oraz zademonstrować im w jaki korzystny sposób mogą ją przyswoić. Żeby mogły funkcjonować systemy oświatowe nauczyciele muszą być „na bieżąco" z nowymi metodami nauczania, nowymi treściami, a co bardzo ważne nowymi książkami. Nauczyciel w obecnych czasach znalazł się w sytuacji człowieka równolegle pracującego, organizującego proces dydaktyczno- wychowawczy a ponadto kształcącego się, zdobywającego nowe kwalifikacje, rozwijającego własną osobowość. Stąd prócz pracy w szkole nauczyciele najczęściej korzystają z wszelkiego typu kursów oraz dodatkowo szkoleń, które pomagają im w samorozwoju.
Pedagodzy obecnie posiadają lepszy dostęp do instytucji kształcących. Postęp i rozwój czasowy doprowadził do tego, że właściwie każdy może wybierać wśród różnorakich kierunków. Oświata dostosowuje się zarówno do wymagań młodych osób, jak również do wymagań nauczycieli. Powstało kilka kierunków pod kątem nauczycielskim, między innymi szkoły podyplomowe proponują ciekawe kierunki studiów, bądź krótkie szkolenia dla nauczycieli. Właściwie każdy kto posiada odrobinę chęci znajdzie adekwatny do osobistych zainteresowań kierunek. Informacje o szkoleniach dla nauczycieli można wyszukać w zakładce szkolenia nauczycielskie na stronie www.szkolenia24h.pl
Co więcej wyższe kwalifikacje oraz dodatkowo szersze uprawnienia zawodowe nauczyciele mogą uzyskać za darmo, uczestnicząc w kursach, szkoleniach i studiach podyplomowych dofinansowywanych ze środków Unii Europejskiej. W zgodzie z tzw. Kartą Nauczyciela, każdy nauczyciel ma obowiązek dbania o swój postęp zawodowy. Na różnorakich etapach awansu zawodowego nauczyciel ma obowiązek planowania swojego rozwoju zawodowego a oprócz tego działań, które będzie podejmował w celu doskonalenia warsztatu i metod pracy.
Ukończenie szkolenia finansowanego ze środków UE można wykorzystać, ubiegając się o awans na wyższy stopień nauczycielski.
Od czterech lat w Polsce usiłuje się tworzyć nowy system doradztwa i doskonalenia nauczycieli. Poszukuje się w jego ramach nowoczesnej formuły pracy doradcy pedagogicznego. Placówki zajmujące się tym realizują zazwyczaj cztery główne zadania:
1. Dokształcanie nauczycieli - podnoszenie umiejętności zawodowych w postaci kursów uzupełniania i pogłębiania wiedzy dydaktycznej i rzeczowej.
2. Informacja szkoleniowa - szeroko pojęta informacja pedagogiczna dotycząca bardzo różnych problemów nauczycieli, wraz z rozpowszechnianiem innowacji, nowych możliwości nauczania i wychowania, inspirowaniem nowatorstwa edukacyjnego, działalnością wydawniczą i koordynowaniem współpracy między szkołami i nauczycielami.
3. Przekwalifikowanie i kształcenie nauczycieli - próba łączenia szeroko rozumianego doskonalenia nauczycieli z ich kształceniem na wzór niektórych krajów zachodnioeuropejskich, na przykład Danii.
4. Wsparcie pedagogiczne - koncentrujące się zazwyczaj na doradztwie metodycznym.
W ostatnim czasie bardzo modnym i skutecznym sposobem w podnoszeniu umiejętności zawodowych jest tzw. e-nauczanie (ang. e-learning) to edukacja na odległość z wykorzystaniem technologii informacyjnej. E-nauczanie zagościło już na stałe w wielu wyższych uczelniach, dużych firmach i ośrodkach kształcenia ustawicznego dla dorosłych, w wielu przypadkach wykorzystują go też nauczyciele dla urozmaicenia prowadzonych tradycyjnymi metodami lekcji z dziećmi i młodzieżą. Istnieje kilka odmian tej metody kształcenia, różniących się m.in. formą materiałów dydaktycznych , a ponadto sposobem kontaktowania się uczestników szkoleń z prowadzącymi i między sobą. Ze względu na metodę komunikacji można wyróżnić e-nauczanie:
- synchroniczne: przekaz edukacji i komunikacja odbywa się w czasie faktycznym przykładowo przez tele- albo videokonferencje, chat.
- asynchroniczne: uczestnicy i prowadzący komunikują się za pośrednictwem poczty elektronicznej albo forum internetowego, pozostawiając wiadomości w dogodnym dla siebie czasie; nie jest wymagane jednoczesne połączenie z Internetem wszystkich zaangażowanych w wykład ludzi.
E-nauczanie może być realizowane w formie:
- prywatnej - każdy uczestnik realizuje program warsztatu we własnym zakresie, kontaktując się wyłącznie z osobą prowadzącą,
- grupowej - cele i zadania realizowane są we współpracy z innymi osobami uczestniczącymi w szkoleniu (na przykład wspólne wykonanie projektu).
Istotą tej formy kształcenia jest przekaz edukacji między ludźmi. Nad każdym kursem czuwa nauczyciel, który motywuje uczestników do pracy, odpowiada na pytania, ocenia i komentuje prace. Uczestnicząc w e-nauczaniu pozostajemy pod opieką kompetentnego wykładowcy - różnicę stanowi tylko sposób komunikacji. Analogicznie jak w tradycyjnych formach kształcenia możemy (choć nie musimy) aktywnie wykorzystać kontakt z wykładowcą zadając pytania, prosząc o rady, konsultując pomysły.
Jakie są zalety i wady e-nauczania dla odbiorcy?
Literatura przedmiotu jako zalety e-nauczania wymienia w większości:
- indywidualny kontakt z prowadzącym,
- niski koszt w porównaniu z tradycyjnymi szkoleniami i studiami (brak dodatkowych wydatków związanych z dojazdami i noclegami),
- oszczędność czasu, którego dość duża ilość podczas szkoleń tradycyjnych jest poświęcana na dojazd, organizację, zajęcia integracyjne z przypadkową grupą.
- sposobność studiowania w dogodnej dla siebie porze i miejscu, a ponadto dopasowanie tempa uczenia się do osobistych potrzeb.
- przystępność} dla ludzi o ograniczonej mobilności, na przykład opiekujących się małymi dziećmi, niepełnosprawnych,
- możliwość zastosowania wiedzy i doświadczeń profesjonalistów pracujących w odległych ośrodkach,
- prostota zapisywania się na szkolenia.
Również w serwisie www.szkolenia24h.pl można wyszukać e-szkolenia dla nauczycieli, a także dla innych grup zawodowych.
Zakres szkoleń jest bardzo zróżnicowany o czym świadczy ilość ofert na rynku polskim. Powinno się zwrócić szczególną uwagę na fachowość prowadzących i odpowiednie kwalifikacje a ponadto na to, czy dane szkolenia są zatwierdzone przez MEN.
Poniżej przykładowe szkolenia dla nauczycieli.
1. Psychologiczne problemy dzieci i młodzieży - przyczyny, zapobieganie, terapia
2. Przebieg i wspomaganie rozwoju dziecka
3. Trudności w uczeniu się - rozpoznawanie, terapia, zapobieganie
4. Elementy psychoterapii w pracy nauczyciela i pedagoga
5. Metody diagnozy pedagogicznej
6. Pomoc w szkole - ochrona praw dziecka
7. Kurs Pedagogiczny dla instruktorów praktycznej nauki zawodu
8. Kurs dla nauczycieli z zakresu udzielania pierwsze pomocy
Szkolenia pełnią funkcję skutecznego i atrakcyjnego sposobu doskonalenia dla nauczycieli, umożliwiającego uzupełnianie i pogłębianie zawodowych umiejętności nauczycieli, wychodzącego vis a vis ich samodzielności, zainteresowaniom i prawdziwym potrzebom edukacyjnym. Oferta kierowana do nauczycieli powinna być różnorodna i interesująca, dostosowana do różnego poziomu rozwoju zawodowego i na wysokim poziomie merytorycznym, ażeby każdy mógł wyselekcjonować spośród propozycji coś ciekawego dla siebie i zaangażować się w dokładnie określonej dziedzinie.
Cały system doskonalenia nauczycieli nie tylko powinien akceptować samodzielność i indywidualność nauczyciela, ale nade wszystko je wylansować, wspierać i rozwijać.
Samoedukacja wymaga wszakże nie tylko pozytywnej motywacji, potrzeby poznawania i określonych zainteresowań, ale także szeregu dobrze rozwiniętych kwalifikacji i sprawności związanych z samodzielnym uczeniem się, studiowaniem i rozwojem.
Wielką pomocą w planowaniu samorozwoju nauczycieli może być tzw. doradca metodyczny będący inicjatorem i często organizatorem zespołów samokształceniowych nauczycieli danego przedmiotu. Zazwyczaj jest nim doświadczony nauczyciel: przyszłościowy, dysponujący dużym zasobem wiedzy rzeczowej i psychodydaktycznej, umiejący sprawnie kierować dokształcaniem osób dorosłych.
Dość dużo zadań doradcy wiąże się z informacją edukacyjną. Przekazuje on niezbędne informacje nauczycielom, podpowiada i inspiruje a dodatkowo motywuje ich do podejmowania koncepcji i działań innowacyjnych. Służy pomocą i radą swoim nauczycielom i akceptuje ich działania. Do jego bardzo istotnych zadań należą:
- udzielanie informacji o programach i klasach autorskich , a dodatkowo o osiągnięciach innych nauczycieli,
- inspirowanie pomysłów nauczycieli i działań nowoczesnych odnoszących się do danego przedmiotu (specjalności),
- mobilizowanie i pomoc nauczycielom w upowszechnianiu i publikowaniu własnych doświadczeń i osiągnięć edukacyjnych,
- udzielenie pomocy i porad dotyczących dokonywania samokontroli, samooceny osiągnięć i pracy zawodowej oraz dodatkowo skierowanych na pogłębienie autorefleksji nauczycieli,
- inicjowanie i organizowanie różnych spotkań, sesji poświęconych m.in. innowacjom edukacyjnym i wymianie doświadczeń między nauczycielami danej specjalności - według ich zainteresowań,
- upowszechnianie nowoczesnych metod, technik nauczania, środków dydaktycznych, m.in. filmów wideo, programów komputerowych i różnych nowych artykułów dydaktycznych.
Ważne jest, ażeby sami doradcy doceniali i systematycznie pogłębiali rozumienie istoty i znaczenia nowoczesnego szkolenia pedagogicznego.
Głównymi zasadami doskonalenia i doradztwa pedagogicznego udzielanego nauczycielom w najbliższych latach powinny być: dobrowolność udziału nauczycieli w oferowanych formach doskonalenia, dopasowanie tematyki i podejmowanych problemów oraz metod i form działania do rzeczywistych wymagań i zainteresowań nauczycieli, atrakcyjność i różnorodność form, a także wysokie zaangażowanie i aktywność uczestników w pracy samokształceniowej.
Wszystkich nauczycieli i przyszłych pedagogów zachęcamy do samokształcenia. Wiele kursów pomaga „uzbroić się" w wiedzę, tak bardzo potrzebną w tej odpowiedzialnej pracy.
