Kto będzie dziedziczył po osobie zmarłej? Jest to jedno z podstawowych zagadnień, którym zajmuje się prawo spadkowe. Kwestii tej poświęcone są art. 931 i następne kodeksu cywilnego. Jak już powiedziałem na wstępie, w niniejszym opracowaniu zajmować się będę jedynie dziedziczeniem ustawowym tj. beztestamentowym. Warto pamiętać, iż prawo spadkowe rozróżnia dwa podstawowe sposoby dziedziczenia. Pierwszy testamentowy - jeżeli pozostawiono testament i drugi beztestamentowy, jeżeli testamentu nie pozostawiono.
Zgodnie z art. 931 paragraf 1 ustawy kodeks cywilny (dalej kc) w pierwszej kolejności powołane są z ustawy do spadku dzieci spadkodawcy raz jego małżonek. Dziedziczą one w częściach równych. Jednakże część przypadająca małżonkowi nie może być mniejsza niż jedna czwarta całości spadku. To ostatnie uregulowanie oczywiście odnosi się do sytuacji, gdy zmarły pozostawia np. 10 dzieci. Prawo spadkowe zabezpiecza tu interes małżonka wykluczając zbytnie rozdrobnienie schedy. Jeżeli dziecko spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przyda jego dzieciom w częściach równych.
Omówiono powyżej tzw. pierwszą grupę spadkobierców ustawowych. art. 932 zawiera tzw. drugą grupę spadkobierców ustawowych. W przypadku braku zstępnych (tj. np. dzieci, wnuków) powołani są z ustawy jego małżonek, rodzice i rodzeństwo. Jak widać zatem rodzeństwo spadkodawcy będzie miało udział w spadku dopiero, gdy spadkodawca nie pozostawi po sobie dzieci, wnuków, czy innych zstępnych. Również w tym przypadku prawo spadkowe stara się nie dopuścić do zbytniego rozdrobnienia, zapewniając określony udział małżonkowi.
W braku zstępnych rodziców i rodzeństwa i zstępnych rodzeństwa spadkodawcy cały spadek przypada jego małżonkowi. W braku zstępnych i małżonka cały spadek przypada rodzicom spadkodawcy, jego rodzeństwu i zstępnym rodzeństwa.
Ostatecznie spadek przypadnie gminie lub skarbowi państwa.
