Ciało człowieka potrzebuje różnych składników odżywczych. Niektórych z nich wymaga w bardzo małych ilościach, ale głównych, dostarczających energii, potrzebuje w znacznych. Dlatego nazywamy je makroelementami.

Data dodania: 2009-08-20

Wyświetleń: 4875

Przedrukowań: 0

Głosy dodatnie: 0

Głosy ujemne: 0

WIEDZA

0 Ocena

Licencja: Creative Commons

Istnieją trzy podstawowe klasy makroelementów:

białka
tłuszcze
węglowodany

Tłuszcze i węglowodany są głównymi źródłami energii pokarmowej. Tłuszcze są znacznie bardziej bogatsze w energię niż węglowodany. W społeczeństwach zachodnich w tym również w Polsce, powszechna stała się tendencja spożywania większej ilości pokarmowej niż potrzeba. Białka również mogą być dostawcą energii, jednak spełniają inną rolę.

Białka

Białka są podstawowym budulcem naszego ciała i z nich głównie tworzą się miliony komórek. Aby prawidłowo funkcjonować organizm potrzebuje odpowiedniej ilości białka. Jest ono szczególnie ważne w okresie wzrostu dziecka, a także w regeneracji i odbudowie tkanek człowieka dorosłego. Białka tworzy duża grupa rodzimych związków, które są zbudowane z szeregu mniejszych zwanych aminokwasami. Organizm człowieka potrzebuje zaledwie 20 różnych rodzajów aminokwasów aby wyprodukować całą gamę potrzebnych mu białek. Nie ma konieczności dostarczania organizmowi wszystkich aminokwasów, gdyż ciało ludzkie ma zdolność przetwarzania jednych aminokwasów w drugie. Istnieje jednak mała grupa pięciu aminokwasów, których organizm nie może sam zsyntetyzować i dlatego muszą być zawarte w pożywieniu. Są to tzw. aminokwasy egzogenne.

Białka zwierzęce

Źródłem białka są zarówno produkty pochodzenia zwierzęcego jak i roślinnego. Produkty zwierzęce są bogatsze w białko od produktów roślinnych, zawierają również opisywane wcześniej aminokwasy egzogenne. Mięso składa się przede wszystkim z białka i tłuszczu. Ale zarówno drób, ryby, jaki i nabiał są również bogate w białko.

Białka roślinne

Istnieje wiele produktów roślinnych bogatych w białko. Najlepszym tego przykładem jest soczewica, groch, fasola i wiele innych roślin strączkowych. Spożywanie białka roślinnego jest korzystne z wielu względów. Przede wszystkim, niemożliwe jest zjadać większych ilości mięsa czy nabiału , nie spożywając jednocześnie tak szkodliwego dla naszego zdrowia tłuszczu. Kolejnym niebezpieczeństwem może być zarażenie bakteriami salmonella czy pasożytami spożywanymi wraz z mięsem. Nie narażamy się również na niekontrolowane przyswajanie hormonów dodawanych do pasz i antybiotyków, którymi leczy się zwierzęta rzeźne.

Nadmiar białka

Białko, choć stanowi podstawę naszego żywienia, spożywane w dużych ilościach jest zbyteczne. W takiej sytuacji niepotrzebnie spalane jest jako cenne źródło energii, a tłuszcz w nim zawarty szkodzi naszemu zdrowiu. Badania wykazują, że nadmierne spożywanie białka powoduje utratę wapnia, obciąża pracę nerek, zwiększa niebezpieczeństwo kamicy nerkowej i podwyższa ryzyko chorób serca.

Tłuszcze

Tłuszcze podobnie jak białka znajdują się we wszystkich żywych organizmach. I chociaż z żywieniowego punktu widzenia traktujemy je jako źródło energii, to odgrywają również rolę w tworzeniu ścianek komórki. Podobnie, jak w przypadku białka zawartość tłuszczu w produktach roślinnych jest mniejsza niż w zwierzęcych. Pomiędzy tymi tłuszczami istnieje jednak zasadnicza różnica. Tłuszcze pochodzenia zwierzęcego określane nasyconymi, są główną przyczyną wzrostu zachorowań na choroby serca i naczyń krwionośnych. Zarówno tłuszcze roślinne jak i zwierzęce są bardzo bogatym źródłem energii, w związku z tym, nie powinny być spożywane w nadmiarze. Łatwiej jest bowiem przekroczyć poziom aktualnego energetycznego zapotrzebowania organizmu na ten właśnie składnik.

Węglowodany

Węglowodany są podstawowym paliwem, z którego korzysta nasz organizm. W przeciwieństwie do tłuszczy i białek występują raczej w produktach roślinnych. Węglowodany powinny być podstawowym źródłem energii i dostarczać człowiekowi co najmniej połowy dziennego zapotrzebowania na nią. Istnieje wiele rodzajów i źródeł węglowodanów. Należą do nich: makarony, pieczywo, kasze, ryż oraz ziemniaki. Wszystkie należą do produktów roślinnych, w których głównym składnikiem jest skrobia. Jest ona niczym innym, jak wielocukrem, czyli dużą liczbą powiązanych ze sobą cząsteczek cukru. Cukry, z których zbudowane są produkty węglowodanowe, są w naszym organizmie podstawowym nośnikiem energii. To one spalane w komórkach ciała dostarczają potrzebnych organizmowi sił  i dlatego są dla niego paliwem podstawowym. Kiedy spożywamy ziemniaki, ryż, czy  produkty mączne nasz organizm z powrotem zamienia skrobię na cukier. W następstwie cukier kierowany jest do tkanek, w których zostaje spalony dla uzyskania energii. Nadmiar cukru, tylko w niewielkiej ilości może być zmagazynowany. Resztę niestety nasz organizm gromadzi w postaci tłuszczu.

Licencja: Creative Commons
0 Ocena