Historia i Archeologia

Rodzaje treści
Okres
Kazimierz Prószyński – zapomniany geniusz polskiego kina

Kazimierz Prószyński – zapomniany geniusz polskiego kina

Kazimierz Prószyński to jedna z najważniejszych, a jednocześnie najbardziej niedocenionych postaci w historii polskiego kina. Jego wynalazki, takie jak pleograf i biopleograf, wyprzedziły swoje czasy, a stworzone przez niego filmy dokumentalne i fabularne stanowiły fundament rodzimej kinematografii. Mimo tragicznej śmierci w obozie koncentracyjnym, jego dziedzictwo pozostaje żywe, choć wciąż wymaga większego uznania.

Dlaczego marynarze chorowali na szkorbut?

Dlaczego marynarze chorowali na szkorbut?

Wyobraź sobie grupę żeglarzy, którzy wypływają w wielomiesięczny rejs, by odkrywać nowe lądy, zdobywać bogactwa i pisać historię. Tyle że zamiast wrócić z triumfem, wielu z nich nigdy nie wraca. Nie z powodu sztormów czy piratów, ale przez coś tak prozaicznego jak brak witaminy C. Szkorbut był prawdziwą zmorą marynarzy przez setki lat, zanim ktokolwiek zrozumiał, czym właściwie jest. Jak to możliwe, że tysiące ludzi umierało przez coś, co dziś rozwiązałby jeden kilogram cytryn?

Zaginione narody: Mit i rzeczywistość wielkich cywilizacji

Zaginione narody: Mit i rzeczywistość wielkich cywilizacji

Historia jest pełna fascynujących mitów o wielkich cywilizacjach, które zdają się znikać z biegiem czasu. Rzymianie, Egipcjanie – gdzie ich spadkobiercy? Czy badania historii oddają rzeczywistość, czy jedynie wygodne narracje? Pytanie o fakty i mity skłania do refleksji nad tym, co naprawdę tworzy dziedzictwo narodów i czy niektóre historie, jak ta o Lechii, kryją w sobie nieodkryte prawdy.

Lechia za Germanią: Historia czy pomijany rozdział dziejów?

Lechia za Germanią: Historia czy pomijany rozdział dziejów?

Historia, jaką znamy, jest zbiorem wyłącznie przyjętych „faktów”. Uznajemy, że Cesarstwo Rzymskie nie podbiło Germanii, nie odkrywając, co leży dalej. A jednak istnieją przekazy, które sugerują istnienie Lechii – krainy za Germanią, której historia sięga legend o Lechu, Czechu i Rusie. Co więcej, mówi się, że córka cesarza rzymskiego została żoną króla Lecha. Czy to możliwe, że te wydarzenia są prawdziwą, choć zapomnianą częścią naszych dziejów?

Materiały do pisania w dawnych kulturach: od haratii po pismo sferoidalne

Materiały do pisania w dawnych kulturach: od haratii po pismo sferoidalne

Historia piśmiennictwa sięga zamierzchłych czasów, kiedy ludzie korzystali z różnorodnych materiałów i technik, aby utrwalić wiedzę i przekazy. Wedy, najstarsze znane pisma, są tego doskonałym przykładem. Od pergaminów haratii, po zdobione tkaniny i tabliczki kamienne — każdy materiał pełnił unikalną rolę w przekazie duchowym i praktycznym, choć współczesna nauka nie zawsze uznaje ich autentyczność.

Szczodre Gody – zimowe święto dawnych Słowian

Szczodre Gody – zimowe święto dawnych Słowian

Szczodre Gody, jedno z najważniejszych świąt słowiańskiego kalendarza, celebrowano w czasie przesilenia zimowego. To radosne i pełne symboliki wydarzenie łączyło wspólnotę w oczekiwaniu na odrodzenie światła i nowy cykl życia. Świętowano przez dwa tygodnie, bogato zdobiąc domy i organizując uczty. Wiele z tych zwyczajów, takich jak puste nakrycie czy snop słomy w domu, kryje w sobie dawne wierzenia i praktyki agrarne.

Anarchistyczne społeczności przeszłości – jak działały i dlaczego upadały?

Anarchistyczne społeczności przeszłości – jak działały i dlaczego upadały?

Wolność absolutna. Brzmi kusząco, prawda? Ale czy to naprawdę możliwe? Anarchistyczne społeczności przeszłości próbowały zrealizować ten ideał – bez hierarchii, bez rządów, bez prawa narzuconego siłą. Były jak marzenia o świecie, w którym człowiek jest sam sobie panem. Tylko że te marzenia z reguły kończyły się boleśnie. Dlaczego? Czy wolność to tylko iluzja, czy może po prostu ludzkość nie dorosła do życia bez łańcuchów? Spójrzmy na historię, żeby to zrozumieć.

Jak rozszyfrowanie kodów Enigmy przyczyniło się do rozwoju współczesnej elektroniki?

Jak rozszyfrowanie kodów Enigmy przyczyniło się do rozwoju współczesnej elektroniki?

Złamanie kodów Enigmy przez polskich matematyków – Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego – okazało się jednym z kluczowych wydarzeń dla nadchodzącej II wojny światowej. Oprócz strategicznego znaczenia dla aliantów, ich prace zapoczątkowały rewolucję w kryptologii i elektronice, stając się fundamentem pierwszych komputerów oraz współczesnych technologii cyfrowych.