Przede wszystkim ośrodek pomocy społecznej może przeprowadzić wywiad środowiskowy w miejscu zamieszkania dłużnika. Taki wywiad może dostarczyć wielu informacji o aktualnej sytuacji osoby zobowiązanej do alimentów. Jeżeli dłużnik jest bezrobotny organ gminy (wójt, burmistrz lub prezydent miasta) zwraca się do urzędu pracy i szuka możliwości zatrudnienia dłużnika, jeśli pracy dla dłużnika nie ma, zwraca się do starosty o skierowanie dłużnika do wykonywania robót publicznych. Jeżeli dłużnik utrudnia przeprowadzenie wywiadu środowiskowego lub nie podejmuje zaproponowanej mu pracy właściwy organ gminy może spowodować, że organ pomocy społecznej wystąpi o ściganie za popełnienie przez dłużnika przestępstwa niealimentacji, albowiem niealimentowanie własnych dzieci stanowi przestępstwo z art. 207 kk i grozi za nie nawet kara pozbawienia wolności. Niejedna osoba, która stanęła przed Sądem pod zarzutem nie łożenia na utrzymanie swoich dzieci i otrzymała za to przestępstwo karę pozbawienia wolności, nawet tylko w zawieszeniu, potrafiła się zmobilizować, aby nie trafić ostatecznie do zakładu karnego.
Bardzo dolegliwe dla dłużnika będzie również zabranie mu prawa jazdy. Może to nastąpić w sytuacji, gdy zostanie złożony wniosek o ściganie i wówczas starosta wydaje decyzję o zatrzymaniu prawa jazdy dłużnika.
Niewiele osób zdaje sobie sprawę z faktu, iż w razie niewypłacalności dłużnika alimentacyjnego możemy zwrócić się o zapłatę do najbliższych członków jego rodziny. Kodeks rodzinny i opiekuńczy stwarza możliwość wystąpienia z powództwem o alimenty w przypadku bezskuteczności egzekucji od osoby zobowiązanej do alimentów w pierwszej kolejności przeciwko zobowiązanym w dalszej kolejności np. rodzicom dłużnika. Często już samo wystąpienie z takim powództwem mobilizuje dłużnika do regularnego płacenia (szczegóły dotyczące tego powództwa w następnym artykule).
Gdyby jednak wszystkie środki zawiodły pozostaje jeszcze możliwość ubiegania się o przyznanie zaliczki alimentacyjnej. O takie świadczenie możemy się zwrócić do ośrodka pomocy społecznej po uzyskaniu od komornika prowadzącego egzekucję zaświadczenia o niemożliwości wyegzekwowania alimentów od dłużnika. Wysokość zaliczki alimentacyjnej uzależniona jest od liczby osób uprawnionych w rodzinie oraz uzyskiwanego dochodu w przeliczeniu na członka rodziny. Zaliczka przysługuje, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 583,00 zł. Kwotę tę ustala się na podstawie uzyskanego z Urzędu Skarbowego zaświadczenia o uzyskanych dochodach za rok poprzedni.
Gdy w rodzinie są jedna lub dwie osoby uprawnione do zaliczki jej wysokość wynosi 170 zł na osobę (250 dla osoby z orzeczonym stopniem niepełnosprawności). Gdy w rodzinie są trzy lub więcej osób uprawnionych wysokość zaliczki wynosi 120 zł na osobę (170 zł dla osoby z orzeczonym stopniem niepełnosprawności). Jeżeli dochód rodziny nie przekracza 50 % z kwoty 583 zł, a więc kwoty 291,50 zł zaliczka wzrasta do kwoty 300 zł (380 zł dla osoby z orzeczonym stopniem niepełnosprawności) gdy liczba osób uprawnionych nie przekracza dwóch, oraz 250 zł (300 zł dla osoby z orzeczonym stopniem niepełnosprawności) w rodzinach gdzie uprawnione do zaliczki są trzy osoby lub więcej. Warto wiedzieć, iż zaliczka nie przysługuje jeżeli osoba uprawniona przebywa w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub w rodzinie zastępczej, zawarła związek małżeński lub jest uprawniona do zasiłku rodzinnego na własne dziecko.
Z pewnością trzeba skorzystać z możliwości jakie daje nam prawo w celu uzyskania należnych nam alimentów, a gdy nie jest to możliwe, zwrócić się o pomoc do właściwych instytucji. Tym bardziej, że jak widać powyżej nie jest to zbyt skomplikowane, a świadczona pomoc warta jest włożenia minimum naszego wysiłku.