Uczestnictwo w postępowaniu rozwodowym zwykle nastręcza dużej ilości napięć i zmusza do podejmowania trudnych decyzji w wielu zakresach. Do najczęściej pojawiających się w toku owej procedury punktów zapalnych należą przede wszystkim: ustalenie winnego rozpadu pożycia współmałżonków; podział ich majątku, a także określenie warunków, na jakich będą przebiegać kontakty obojga rodziców z dziećmi, jeżeli rozwiedzeni je posiadają.
Polubowne lub sądowne uregulowanie tej kwestii
Istnieją dwie metody, w drodze których można zdefiniować sposób podtrzymywania więzi byłych współmałżonków z ich wspólnym, małoletnim dzieckiem. Pierwsza z nich przewiduje dojście przez obie strony do porozumienia i wspólne, bądź też wyłącznie zaakceptowane przez jedną z nich, sporządzenie Rodzicielskiego Planu Wychowawczego. Nie funkcjonuje jednolity wzór tego dokumentu, lecz warto wiedzieć, iż należy w nim względnie szczegółowo (można uwzględnić takie detale, jak: dopuszczalne miejsca i terminy spotkań dziecka z drugim rodzicem czy też zagadnienie dojazdu dziecka na owe widzenia) doprecyzować wszystkie kwestie związane z wychowaniem dziecka - np. to, gdzie ma ono spędzać ferie czy święta, a także sprawy istotne dla jego egzystencji, m.in. dotyczące leczenia, duchowości czy edukacji małoletniego. W stworzeniu wyżej wymienionego aktu pomóc może doradca z Rodzinnego Ośrodka Diagnostyczno Konsultacyjnego. Dobrze jest mieć na uwadze, że sformułowanie „kontakty z dzieckiem” nie odnosi się jedynie do osobistych z nim spotkań, ale też do rozmów telefonicznych; prowadzonych za pośrednictwem Internetu etc.
W sytuacji, gdy rozwodzące się osoby nie są w stanie dojść do konsensusu w sprawie regulacji kontaktów z ich wspólnymi dziećmi, dylemat ten rozstrzyga sąd, przed którym toczy się postępowanie rozwodowe. Należy pamiętać, iż bez względu na to, czy podejmuje on w tej sprawie samodzielne decyzje czy też punktem wyjścia jest przedstawiony przed nim Rodzicielski Plan Wychowawczy (którego sąd ma prawo nie uznać), zawsze na pierwszym miejscu musi stać dobro dziecka i to nim kieruje się arbiter ustalający kontakty rodziców z małoletnim.
Utrudnianie jednemu z rodziców kontaktu z dzieckiem
Utrzymywanie przez dziecko relacji z obojgiem rodziców jest niezbędne dla jego prawidłowego rozwoju. Co za tym idzie, nawet nie pozostający w związku opiekunowie małoletniego mogą(chyba, że zmieni to swoim postanowieniem sąd opiekuńczy, który może zakazać jednemu z rodziców kontaktowania się z dzieckiem albo ograniczyć je poprzez nakazanie, by odbywało się ono w określonym miejscu i/lub obecności osób trzecich), a nawet powinni aktywnie uczestniczyć w życiu nieletniego potomka. W związku z tym, nieakceptowalne jest, aby mieszkający na co dzień z dzieckiem rodzic uniemożliwiał byłemu współmałżonkowi kontakt z nim. Jeżeli tenże został uregulowany na mocy wyroku sądu, ma on zgodnie z obowiązującym od lipca 2011 roku art. 59816 Kodeksu Rodzinnego prawo ukarać grzywną opiekuna, który uniemożliwia kontakt ze wspólnym dzieckiem byłemu współmałżonkowi. Może robić to każdorazowo w przypadku kolejnych uchybień. Jeżeli jeden z rodziców posiada uzasadnione obawy, że drugi może w przyszłości czynić mu trudności w podtrzymywaniu relacji z dzieckiem, a nawet je porwać, może wystąpić do sądu z odpowiednim wnioskiem i uzyskać nakaz:
- wydania mu paszportu dziecka;
- przekazania poręczenia majątkowego;
- złożenia odpowiedniego przyrzeczenia przed sądem;
- regularnego stawiennictwa przed organem administracyjnym.
Postanowienie o rozstaniu się z dotychczasowym partnerem nie może w żaden sposób rzutować na materię sprawowania opieki nad wspólnym dzieckiem, które nie powinno cierpieć z powodu rozpadu związku rodziców.
