Kiedy sąd może orzec ubezwłasnowolnienie oraz z czym wiąże się opieka nad osobą ubezwłasnowolnioną całkowicie?
Przesłanki do ubezwłasnowolnienia
Przepisy prawne dokładnie określają, w jakich okolicznościach może dojść do ubezwłasnowolnienia. Ubezwłasnowolnienie całkowite może dotyczyć osoby, która ukończyła 13 lat i która na skutek zaburzeń psychicznych czy upośledzenia umysłowego, a także alkoholizmu lub narkomanii nie może samodzielnie podejmować decyzji.
Z kolei w przypadku ubezwłasnowolnienia częściowego przesłanki są takie jak w przypadku częściowego, jednak z tą różnicą, iż osoba ubezwłasnowolniona całkowicie musi być pełnoletnia.
Ważne jest przy tym, iż sąd orzeka o ubezwłasnowolnieniu wyłącznie wówczas, gdy zostaną spełnione przesłanki określone w kodeksie cywilnym. Jeśli takowe nie wystąpią, sąd oddali wniosek o ubezwłasnowolnienie.
Ustanowienie opieki nad osobą ubezwłasnowolnioną całkowicie
Orzeczenie o ubezwłasnowolnieniu całkowitym jest najbardziej rygorystyczną formą zmiany statusu prawnego jednostki. W pierwszej kolejności opiekuna ustanawia się spośród najbliższych krewnych: małżonka, rodziców, a w przypadku ich braku: innych bliskich ubezwłasnowolnionego.
Obowiązki opiekuna osoby ubezwłasnowolnionej całkowicie
Do najważniejszych obowiązków osoby całkowicie ubezwłasnowolnionej należy przede wszystkim sprawowanie nad nią pieczy, zarządzanie jej majątkiem oraz reprezentowanie jej wobec osób trzecich.
Opieka nad osoba ubezwłasnowolnioną sprowadza się zatem do dbania o jej bezpieczeństwo, ale także osób trzecich pozostających z nią w kontakcie (zapobieganie zagrożeniu wobec nich ze strony ubezwłasnowolnionego), środki do życia, opiekę lekarską.
Opiekun reprezentuje także osobę ubezwłasnowolnioną w dokonywaniu wszelkich czynności prawnych oraz składaniu oświadczeń woli.
Czynności opiekuna, które wymagają zgody sądu to między innymi:
- Wykonywanie zabiegów lekarskich,
- Umieszczanie ubezwłasnowolnionego w szpitalu lub placówkach pomocy społecznej
- Pobieranie lub udzielanie pożyczek
- Dokonywanie darowizn,
- Zrzekanie się spadku
Obowiązkiem opiekuna jest też składanie przed sądem sprawozdań opisujących przebieg sprawowania opieki oraz zarządu majątkiem.
