Każdego roku produkuje się w Stanach Zjednoczonych ponad 400 milionów litrów etanolu, przede wszystkim do stosowania go jako rozpuszczalnika. Jedynie ok. 5% tego etanolu przemysłowego pochodzi z fermentacji, a większość tego związku otrzymuje się z katalizowanej kwasem hydratacji etylenu.
Etanol, z punktu widzenia medycznego, jest klasyfikowany jako środek osłabiający działanie centralnego układu nerwowego (CUN). Efekty jego spożycia (a więc upojenie alkoholowe) przypominają odpowiedź organizmu człowieka na środki znieczulające. Obserwuje się początkowo podekscytowanie i wzrost nastroju towarzyskiego, ale następuje to raczej wskutek zmniejszenia zahamowań psychicznych niż stymulacji. Przy stężeniu alkoholu we krwi 0,1-0,3% koordynacja motoryczna jest zaburzona, towarzyszy jej utrata równowagi, bełkotliwa mowa i zanik pamięci (amnezja). Gdy stężenie alkoholu we krwi rośnie do 0,3-0,4% pojawiają się nudności i utrata przytomności. Powyżej 0,6% odruchowe oddychanie i rytm sercowo - naczyniowy, zostają zakłócone, prowadząc ostatecznie do śmierci.
Przechodzenie etanolu przez organizm rozpoczyna się od jego absorpcji w żołądku i w jelicie cienkim, po której następuje szybkie rozprowadzenie do wszystkich płynów fizjologicznych organizmu i jego narządów. W gruczole przysadki mózgowej etanol hamuje produkcję hormonu, który reguluje przepływ moczu, powodując wzrost wytwarzanego moczu i odwodnienie organizmu. W żołądku etanol stymuluje wytwarzanie kwasu. We wszystkich częściach ciała etanol powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych, objawiające się zaczerwienieniem skóry i odczuwaniem gorąca, gdy krew przechodzi do naczyń włosowatych pod skórą. Nie oznacza to ogrzewanie organizmu, ale zwiększanie utraty ciepła z jego powierzchni.
Metabolizm etanolu zachodzi przede wszystkim w wątrobie i związany jest z utlenieniem zachodzącym w dwóch etapach: najpierw do acetaldehydu (CH3CHO), a następnie do kwasu octowego (CH3COOH). Stała obecność etanolu i acetaldehydu w organizmie, w przypadku nałogowych alkoholików (aldehyd octowy i etanol są toksyczne), prowadzi do dewastacji fizycznej organizmu i pogorszenia się przemian metabolicznych. Ponieważ wątroba stanowi główne miejsce metabolizmu alkoholu, zwykle ulega ona najpoważniejszym uszkodzeniom.
Szybkie i jednolite rozprowadzanie etanolu w płynach fizjologicznych organizmu, łatwość, z jaką przechodzi on przez błony płucne i jego łatwość utleniania stanowią podstawę prostych testów oznaczania stężenia alkoholu we krwi. Alkomat mierzy stężenie alkoholu w wydychanym powietrzu, powodując zmianę barwy. W obecności alkoholu jasnopomarańczowy utleniacz – dichromian potasu (K2Cr2O7) ulega redukcji do niebieskozielonego związku chromu (III). W większości stanów amerykańskich poziom alkoholu we krwi powyżej 0,1% wystarcza do ukarania kierowcy. W więcej niż połowie stanów amerykańskich poziom alkoholu nie może być wyższy od 0,08%. W Polsce wartość ta wynosi 0,02% (0,2 pomila).
