Dlatego też w celu ochrony własnych interesów, najczęściej powierza się prowadzenie sprawy adwokatowi, który posiada wykształcenie prawnicze oraz fachową wiedzę. Usługi adwokata kojarzą się powszechnie z wysokimi kosztami. Czy zasadnie? O tym będzie mowa poniżej.
Cennik adwokata
Potencjalni klienci, wizytę u fachowego pełnomocnika najczęściej poprzedzają próbami ustalenia potencjalnej wysokości honorarium adwokata. Próżno jednak szukać cenników na stronach kancelarii adwokackich, bowiem każdy adwokat jest obowiązany do przestrzegania Zasad Etyki Adwokackiej i Godności Zawodu. Jedna z nich zaś zakazuje proponowania potencjalnym klientom usług w takiej formie. „Możliwe koszty związane ze świadczeniem pomocy prawnej lub udzieleniem porady prawnej mogą być przedstawione dopiero na wyraźne życzenie klienta. A zatem, by poznać wynagrodzenie adwokata za konkretną usługę, najlepiej zwrócić się do niego bezpośrednio z prośbą o ofertę, przedstawiając przy tym zwięźle stan sprawy” - wskazuje adwokat Agata Koschel-Sturzbecher z kancelarii adwokackiej Koschel-Sturzbecher z Poznania.
Co wpływa na wysokość honorarium adwokata?
Ceny usług kancelarii adwokackich mogą się od siebie różnić. Przy ustalaniu wynagrodzenia za świadczenie pomocy prawnej, adwokat bierze pod uwagę szereg czynników. Najistotniejszym z nich jest stopień skomplikowania sprawy. Wiadomym jest, że im sprawa jest bardziej zawiła, tym większego nakładu pracy ona wymaga, co znajduje odzwierciedlenie w kosztach świadczenia pomocy prawnej.
Przy wycenie usługi w postaci sporządzenia opinii, adwokat weźmie pod uwagę czas, jaki należy poświęcić na analizę stanu faktycznego i prawnego sprawy oraz przygotowanie opinii. Z kolei przy ustalaniu wynagrodzenia za prowadzenie sprawy sądowej, adwokat uwzględnia przede wszystkim charakter sprawy oraz działania jakie należy w związku z nią podjąć.
W przypadku spraw cywilnych, adwokat przy wycenie usług uwzględnia czas, jaki należy poświęcić na analizę materiału dowodowego i przygotowanie się do prowadzenia sprawy. Bierze on pod uwagę również ilość i obszerność pism, jakie należy sporządzić w toku sprawy (w tym ewentualne środki zaskarżenia od wydanych w trakcie trwania postępowania postanowień), a także czas jaki należy poświęcić na odpowiednie przygotowanie się do każdej rozprawy i stawiennictwo na niej. Nie bez znaczenia pozostaje również wartość przedmiotu sporu.
Przy wycenie prowadzenia sprawy karnej adwokat weźmie pod uwagę przede wszystkim rodzaj stawianych zarzutów oraz objętość akt, która przekłada się na czas szczegółowej analizy materiału dowodowego zgromadzonego przez organy postępowania przygotowawczego oraz przygotowania skutecznej linii obrony. Ponadto – podobnie jak przy sprawach cywilnych – adwokat uwzględnia konieczność sporządzania ewentualnych środków zaskarżenia od wydanych w trakcie trwania postępowania postanowień oraz odpowiedniego przygotowania się do każdej rozprawy i stawiennictwa na niej.
Koszt usług adwokata - stawki minimalne
Opłaty za czynności adwokackie ustala umowa z klientem. Wysokość wynagrodzenia adwokatów często kształtuje się różnorodnie i bywa ona uzależniona m.in. od doświadczenia pełnomocnika. Chcąc jednak oszacować potencjalne koszty pomocy prawnej adwokata, można posiłkować się treścią Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. Przywołane rozporządzenie reguluje stawki minimalne, czyli takie poniżej których adwokat nie powinien wyceniać oferowanych usług (tutaj taki cennik usług adwokackich: https://adwokaci-ks.pl/cennik/). Stanowi ono również podstawę do zasądzania przez sądy kosztów zastępstwa prawnego. Podkreślić jednak należy, iż zawarte w treści rozporządzenia regulacje nie mają wyczerpującego charakteru i w praktyce – w zależności od omówionych wyżej okoliczności – honoraria adwokatów mogą być - i zwykle są - wyższe.
Formy rozliczenia z adwokatem
W zależności od potrzeb klientów, adwokaci ofertują różnorodne formy rozliczeń wynagrodzenia za świadczone usługi. Najczęściej proponuje się:
- jednorazowe stałe wynagrodzenie – stosowane jest zwykle przy mało skomplikowanych sprawach, a także gdy usługa adwokata sprowadza się do wykonania jednej czynności (np. udzielenie porady prawnej). Wówczas adwokat określa daną kwotę wynagrodzenia, a potencjalny Klient nie musi liczyć się z innymi wydatkami w zakresie honorarium adwokata;
- rozliczenie godzinowe – kwota honorarium jest wyliczana w oparciu o liczbę godzin, jaką adwokat poświęcił na prowadzenie sprawy, która przedstawiana jest co miesiąc Klientowi w dokładnym rozliczeniu czasu pracy. Wysokość stawki godzinnej ustalana jest indywidualnie między adwokatem a klientem;
- ryczałt – zakłada on stałą, miesięczną wysokość wynagrodzenia, niezależnie od ilości przepracowanych na rzecz klienta godzin oraz ilości powierzonych adwokatowi spraw. Przewiduje się również możliwość wykupienia u adwokata pakietu usług prawniczych, który zakłada określony czas pracy pełnomocnika na rzecz klienta – w praktyce stosuje się go przy świadczeniu pomocy prawnej w ramach obsługi podmiotów gospodarczych;
- rozliczenie mieszane – najczęściej sprowadza się ono do połączenia ryczałtu z rozliczeniem godzinowym. W pierwszej kolejności przewiduje on określony limit czasu pracy, za który adwokat pobiera określoną kwotę wynagrodzenia. Po jego wyczerpaniu, w przypadku świadczenia kolejnych usług, naliczona zostaje stawka godzinowa;
- premia od sukcesu (ang. success fee) – gdy charakter sprawy na to pozwala, adwokat może uzgodnić z klientem kwestię dodatkowego wynagrodzenia w razie pozytywnego wyniku sprawy. W takiej sytuacji, adwokat w pierwszej kolejności ustala wynagrodzenie podstawowe za prowadzenie sprawy. Z kolei płatność wynagrodzenia dodatkowego uzależniona jest od tego, czy sprawa zakończy się dla Klienta pozytywnie. Warto w tym miejscu podkreślić, iż zgodnie z Kodeksem Etyki Adwokackiej, wynagrodzenie adwokata nie może składać się wyłącznie z „premii od sukcesu”. Taka forma wynagrodzenia może stanowić jedynie element honorarium adwokata.
Adwokat – dlaczego warto skorzystać z jego usług?
W niektórych przypadkach, gdy stopień zawiłości sprawy jest szczególnie wysoki, skorzystanie z usług adwokata może być kosztownym przedsięwzięciem. Jednak w takich przypadkach, zwłaszcza gdy sprawa ma być rozpoznana przed sądem, na usługi adwokata składa się szereg czynności, które podejmowane są w trosce o należytą ochronę interesów Klienta.
Praktyka adwokatów pokazuje, iż w wielu przypadkach sporu sądowego (który zwykle generuje najwięcej kosztów) można było uniknąć – jednak w dobie tak rozbudowanego systemu prawnego, osoby bez wykształcenia prawniczego często nie zdają sobie sprawy z możliwych skutków swojego postępowania i umniejszają rolę prawa w życiu codziennym, podejmując czynności wpływające na ich interesy majątkowe i osobiste bez konsultacji z adwokatem.
