Luteina jest naturalnym barwnikiem roślinnym – karotenoidem. Występuje w zielonych liściach warzyw oraz w warzywach o żółtym i pomarańczowym kolorze i owocach. Odznacza się tym, że bardzo dobrze rozpuszcza się w tłuszczach i z tego względu zalecane jest jej spożycie razem z olejami i tłuszczami, ponieważ wtedy zwiększa się jej biodostępność. Na skutek procesów trawiennych za pośrednictwem krwi jest transportowana do wątroby, a później do tkanek tłuszczowych. Najefektywniej gromadzi się w soczewce oka i siatkówce – plamce żółtej. Filtruje światło niebieskie zmniejszając intensywność jego działania.
Luteina ma silne właściwości antyoksydacyjne przez co wpływa na ochronę komórek przez szkodliwym wpływem wolnych rodników. Luteina również gromadzi się w skórze. Z badań wynika, że luteina może odgrywać rolę w zachowaniu zdrowej skóry.
Luteina razem z zeaksantyną są ważnymi składnikami odżywczymi zapobiegającymi chorobom układu sercowego oraz udarom. Spożywając większą ilość karotenoidów, w tym luteiny i zeaksantyny zmniejsza się ryzyko zachorowania na nowotwory płuc. Zwiększenie poziomu luteiny w surowicy jest czynnikiem chroniącym przed wczesną miażdżycą tętnic.
Obecność luteiny wykryto w tkankach piersi oraz szyjki macicy i jajników. Stwierdzono, że luteina ma znaczenie w czasie ciąży. Odnaleziono ją w mleku kobiecym i w pępowinie, a lekarze sugerują, że jest ona przekazywana przez matkę dziecku. Prawdopodobnie zapobiega też rakowi piersi.
Zwiększone zapotrzebowanie na luteinę występuje u palaczy, kobiet po menopauzie, osób o jasnym kolorze oczu oraz zawodowo narażonych na promieniowanie słoneczne i UV, w tym pracujących przy komputerze oraz przebywających w zady-mionych pomieszczeniach.
Najlepszym sposobem dostarczania luteiny jest suplementacja. Wtedy jest ona wchłaniana w sposób bezpośredni, bez konieczności trawienia enzymatycznego, czyli bezstratnie. Luteina powinna być przechowywana w szklanym i ciemnym opakowaniu, gdyż to zapewnia jej świeżość i aktywność, jako że jest bardzo czuła na warunki zewnętrzne. Maksymalna porcja luteiny, jakiej nie powinno się przekraczać to 140 mg na dobę.
Powszechne źródła luteiny to agrest, awokado, brokuły, cukinia, jarmuż, dynia, kapusta, kukurydza, maliny, czarne porzeczki, marchew, papryka, sałata oraz szpinak. Luteiny - barwnika nie należy mylić z lekiem luteiną - progesteronem. Są to zupełnie dwie różne rzeczy.