Konferencja "Fundusze europejskie dla firm w nowej perspektywie finansowej UE 2014-2020"

 

Najważniejszą informacją jest to, że pierwszych konkursów można się spodziewać pod koniec pierwszego kwartału 2015 roku. Do tego momentu warto już sprecyzować inwestycję, skupiając się na jej innowacyjności (o tym dalej) oraz przygotować niezbędną dokumentację (taką jak: pozwolenia na budowę, projekty budowlane, projekty produktów, zaświadczenia środowiskowe, opinie urzędów, ekspertyzy i inne dokumenty, których pozyskanie jest czasochłonne).

 

 

 Jakich można się spodziewać zmian? Najbardziej interesującą dla Państwa zapewne będzie ta, że zmniejszy się poziom dofinansowania projektów inwestycyjnych. Wcześniej firmy w województwie śląskim mogły ubiegać się o dofinansowanie na poziomie maksymalnie 60% (mikro i małe przedsiębiorstwa), 50% (średnie przedsiębiorstwa) i 40% (duże przedsiębiorstwa). W nowej perspektywie poziom dofinansowania wyniesie odpowiednio 45%, 35% i 25%. Z jednej strony jest to zła informacja (z wiadomych względów), z drugiej - oznacza to, że więcej podmiotów skorzysta z dofinansowania. Wynika to z tego, że województwo śląskie się prężnie rozwija (m.in. dzięki dotacjom), co widać w poprawie wskaźników makroekonomicznych (PKB na mieszkańca, poziom bezrobocia itd.). 

 

 

Kolejną bardzo ważną zmianą jest to, że będzie kładziony silny nacisk na innowacje (we wszystkich programach operacyjnych). Nie chodzi tu o innowacje w stylu smartfona, który czyta nam w myślach albo domu, który się sam buduje. Ważne jest, aby była to innowacja z punktu widzenia konkretnego przedsiębiorcy, mająca przełożenie na zmianę w ostatecznym produkcie (czyli - jeżeli produkujemy np. łyżwy, to nowe łyżwy po realizacji inwestycji nie muszą mieć napędu odrzutowego zasilanego wodą gazowaną, ale mogą to być łyżwy lżejsze o 200 gram albo pokryte innym, lepszym materiałem lub jakąś wyjątkową warstwą zapewniającą lepszą jakość użytkowania). Może to być również zmiana opakowania, zmiana w strategii cenowej, zmiana w procesie organizacyjnym itd. Ważnym elementem będzie również współpraca w tym zakresie z ośrodkami badawczymi i naukowymi. Jest niemal pewne, że te projekty, które są oparte na badaniach naukowych i współpracy z ośrodkami naukowymi będą rozpatrywane w pierwszej kolejności. Z czego to wynika? Problem Polski polegał na tym, że pomimo wykorzystania ogromnych sum płynących z kasy Unii Europejskiej poziom innowacyjności i konkurencyjności rodzimych podmiotów gospodarczych wciąż jest daleko w tyle za państwami "starej" Unii. Innym problemem było to, że w realizowanych inwestycjach sprowadzaliśmy bardzo dużo technologii z zachodu, co dawało smutny obraz - 80 eurocentów z każdego jednego euro wydatkowanego w formie dotacji w Polsce wracało na zachód. Dlatego uzgodniono, że lekarstwem na to zło będzie tworzenie tych innowacji w Polsce - stąd nacisk na współpracę przedsiębiorstw z nauką.

 

Szczególnie "lubiane" będą branże energetyczna, medyczna i informatyczna. Wciąż trwają negocjacje nad branżą turystyczną, bowiem w nowym RPO WSL Unia nie chce w ogóle finansować turystyki.

 

 

Bardzo ciekawy wykład o tym, na co zwracać uwagę, tworząc wniosek. 

Dobrze jest pamiętać przy planowaniu inwestycji o tym, że okres rozpatrywania wniosków trwa zwykle ok. 6 miesięcy. Jeżeli jesteśmy zdecydowani na inwestycję i ją zrealizujemy niezależnie od tego, czy dostaniemy dotację, czy nie - realizujmy ją, ale najlepiej ponośmy wydatki od złożenia wniosku, bo tylko te będą brane pod uwagę (najprawdopodobniej - możliwe, że dopiero te poniesione po podpisaniu umowy; wszystko będzie jasne przy ogłoszeniu interesującego nas konkursu). Jeżeli warunkujemy naszą inwestycję od otrzymania dotacji - wstrzymajmy się z jej realizacją do momentu podpisania umowy o przyznanie środków unijnych.

Przy planowaniu naszej inwestycji pamiętajmy o tym, że warto, aby jej innowacyjność była potwierdzona ekspercką opinią, pociągała za sobą wzrost zatrudnienia w naszym przedsiębiorstwie oraz żeby poziom dofinansowania był możliwie najniższy - to nam zapewni dodatkowe punkty przy ocenie merytorycznej wniosku. Bardzo ważne - jeżeli planujemy wzrost zatrudnienia, musi ono wynieść co najmniej tyle, ile zakładamy we wniosku, i ten poziom musimy utrzymać przynajmniej przez cały okres trwałości projektu (3-5 lat).

 

Ciekawostka: dwa programy operacyjne zmienią swoją nazwę: dawny PO Innowacyjna Gospodarka zmienia się na Inteligentny Rozwój, a PO Kapitał Ludzki zmieni się na Wiedza, Edukacja, Rozwój (w skrócie PO WER).

Do tej pory funkcjonowała, i najprawdopodobniej dalej będzie funkcjonować polityka horyzontalna, tj. równość szans, ochrona środowiska i rozwój społeczeństwa informacyjnego. Jest ona bardzo ważną polityką, której postulaty muszą być spełnione w inwestycji, którą planujemy.

Jeżeli planujemy zakup nieruchomości, musimy być przygotowani na konieczność udowodnienia przed komisją, że będzie to dla nas korzystniejsze rozwiązanie niż dotychczasowy wynajem. Wynika to z tego, że w poprzedniej perspektywie zakupywano nieruchomości mieszkaniowe pod prowadzenie działalności, a po upływie okresu trwałości projektu zamykano działalności, a nieruchomości przeznaczano na cele mieszkaniowe. 

Jeżeli po ogłoszeniu konkursu nie wiemy, czy nasz projekt inwestycyjny się kwalifikuje, warto złożyć bezpłatne zapytanie ( w nomenklaturze zwane fiszką) do instytucji pośredniczącej (w przypadku RPO WSL jest to Śląskie Centrum Przedsiębiorczości) z ogólnym opisem projektu. Odpowiedź uzyskuje się zwykle w ciągu 2 tygodni.

Perspektywa 2014-2020 jest OSTATNIĄ SZANSĄ na uzyskanie dotacji na taką skalę (później będą już głównie funkcjonowały instrumenty zwrotne), dlatego do dzieła!

 

 

Ważna uwaga na początek - o środki z danego RPO może się ubiegać firma, która realizuje projekt w danym województwie, ale niekoniecznie ma w nim siedzibę (przykładowo - przedsiębiorstwo produkcyjne X mające siedzibę w woj. małopolskim chce realizować inwestycję polegającą na budowie oddziału w województwie śląskim, więc będzie się ubiegać o dofinansowanie z RO WSL, a nie RPO WM).

Będą 4 osie priorytetowe w PO IR dotyczące przedsiębiorstw:

1. Wsparcie B+R przez przedsiębiorstwa i konsorcja naukowo-przemysłowe

2. Wsparcie innowacji w przedsiębiorstwach (tu dofinansowane będą głównie badania naukowe mające później przełożenie na rynek, wsparcie dla start-upów, dotacje dla firm wchodzących na giełdę)

3. Wsparcie otoczenia i potencjału innowacyjnego przedsiębiorstw (z tej osi dofinansowywane będzie otoczenie biznesu)

4. Zwiększenie potencjału naukowo-badawczego (przeznaczone głównie do ośrodków naukowych).

Jeżeli będziemy chcieli realizować projekt dofinansowany z PO IR, to już musimy pracować nad badaniami przemysłowymi, patentami, współpracą z nauką i innowacyjnymi zmianami w produktach, bo spełnienie tych warunków będzie w PO IR niezbędne (w RPO dodatkowo punktowane)

PO Infrastruktura i Środowisko będzie dotyczyć transportu, środowiska, energetyki, zdrowia i kultury.

 

 

Może zacznę od zdefiniowania klastra - to grupa podmiotów  - przedsiębiorstw i instytucji powiązanych znajdujących się w geograficznym sąsiedztwie, działające w tej samej branży, chcące ze sobą współpracować przy realizacji wspólnego celu. Często dzięki klastrom powstaje nowy, innowacyjny produkt, bo instytucje znajdujące się w klastrze łączą swoje zasoby. 

Klastry będą dofinansowywane z nowej perspektywy finansowej, ale na podstawie doświadczeń z ubiegłej perspektywy takie klastry będą musiały udokumentować swoje istnienie od pewnego już czasu oraz osiągane efekty, sukcesy, itp., innymi słowy udowodnić, że nie powstaje po to, aby dostać dotację i zniknąć po realizacji projektu. 

W PO IR klastry będą ważne dla przedsiębiorstw z danej branży, gdyż mogą uzyskać w nich bezpłatnie raporty branżowe i inne przydatne informacje oraz być może będą mogły połączyć siły w celu realizacji danego przedsięwzięcia inwestycyjnego.