Hipnoza kojarzy się raczej z tajemniczym stanem nieświadomości, podczas którego hipnotyzer może się dostać do naszych tajemnic lub kazać nam zrobić coś wbrew naszej woli. Pozwolę sobie zapytać, tych którzy tak twierdzą, skąd mają takie informacje? Może z filmów? Zapytam również, jaką mają wiedzę na temat tego jak działa telewizor, albo co się dokładnie dzieje z mięsem od chwili kiedy jest zwierzęciem, aż do czasu kiedy staje się wędliną? Wiedza na ten temat wydaje się być równie tajemnicza, w momencie kiedy uświadomimy sobie istnienie takiego tematu. Jednak ta niewiedza nie przeszkadza w korzystaniu z telewizji, czy w spożywaniu wędlin. Podejrzewam, że dociekliwy amator wędlin stroniący od hipnozy po dogłębnym zapoznaniu się z tematem mógłby stać się wegetarianinem uznającym hipnozę za skuteczny środek polepszania życia. To kwestia odwagi w odrzuceniu stereotypowych przekonań. To kwestia odważnego zadawania pytań i poznawania prawdy.
Proszę pytać – będę odpowiadał.
Od tego należy właśnie rozpocząć budowanie kontaktu. Ile razy słyszałem „Może bym skorzystał/a z hipnozy, ale mam obawy.” Małe dzieci boją się żab, ciemności itp, a jednak z czasem to mija. Mija, ponieważ uzyskują wiedzę. Między innymi pytając i doświadczając. Dorośli wydają się czasem zamykać zbyt szczelnie w skorupce swoich dogmatycznych przekonań. A może lepiej wykluć się z tej skorupki i zobaczyć nowy lepszy, świat pełen kreatywnych możliwości? Odnaleźć gdzieś w sobie odrobinę tej zapomnianej dziecięcej ciekawości i zobaczyć co kryje się za rogiem naszej świadomości?
Hipnoterapeuta jest TU i TERAZ, aby pomóc drugiemu człowiekowi. Służy swoimi umiejętnościami w celu poprawy zdrowia, jakości życia i samopoczucia. Wie o tym każdy kto poddał się hipnozie. Połączenie metod medycyny klasycznej z medycyną alternatywną i terapiami naturalnymi może odnieść wielokrotnie lepszy skutek. Dlaczego? Ponieważ medycyna klasyczna zajmuje się głównie ciałem fizycznym, a medycyna alternatywna w tym hipnoza – kieruje swoją uwagę na oddziaływanie w sferze psychiki, umysłu i może nawet ducha.
Raport
Wzajemny kontakt jest podstawą podczas całej komunikacji i terapii. Strategia budowania kontaktu w hipnozie nosi nazwę rapportu. Dosłowne tłumaczenie z języka angielskiego oznacza bliski kontakt z kimś albo wzajemne zrozumienie między ludźmi. Osoba hipnotyzowana musi być głęboko przekonana, że terapeuta chce wyłącznie jego dobra. To pełne zaufania oczekiwanie warunkuje działanie hipnozy. Dlatego przed wprowadzeniem w stan hipnotyczny powinno się nawiązać dobry kontakt z hipnotyzowanym, aby wytworzyć atmosferę zrozumienia i sympatii. W atmosferze zaufania można łatwo usunąć wszystkie fałszywe wyobrażenia na temat hipnozy i zatroszczyć się o to, by osoba się nie bała. Procesami składowymi w budowaniu takiego kontaktu są pacing (dopasowanie, dostrojenie) i leading (prowadzenie).
Pacing
Polega na robieniu tego co robi druga osoba i w taki sposób, w jaki ona to robi – w tym samym czasie. Podobne zachowania, reakcje i ułożenie ciała podkreśla to co dwie osoby mają ze sobą wspólnego. Wytwarza się współpraca, szacunek oraz nastawienie na uzyskiwanie zgody na poziomie świadomym i podświadomym. Proces dostrajania się do drugiej osoby likwiduje bariery i zmniejsza różnice pomiędzy dwoma osobami. W efekcie druga osoba staje się bardziej chłonna, wrażliwa i otwarta. Zmniejszenie różnic pozwala na wytworzenie subiektywnego poczucia dzielenia wspólnej rzeczywistości. Obie osoby oddychają i poruszają się we wspólnym rytmie. Pacing pozwala na zogniskowanie i podtrzymanie wzajemnej uwagi oraz przekazywanie informacji w sposób zgodny ze sposobem rozumienia drugiej osoby. Dopasowanie odbywa się w bardzo subtelny, wręcz niezauważalny sposób. Hipnoterapeuta zaczyna oddychać w tym tempie co druga osoba, siedząc układa ręce i nogi w podobny sposób oraz mówi w podobnym rytmie. Dobre dopasowanie obejmuje również powielanie charakterystycznych grymasów twarzy – oczywiście w sposób taktowny i subtelny. W przypadku, kiedy jakaś osoba przychodzi na terapię rozdrażniona jakimś zdarzeniem – potwierdza się te emocje równie silnie, uzyskując tym sposobem lepszy kontakt. Pacing ma szczególne znaczenie od chwili poznania nowej osoby, aż do przejęcia prowadzenia.
Leading
Prowadzenie polega na odpowiednim kierowaniu uwagi osoby zahipnotyzowanej umożliwiające wprowadzenie nowej informacji i sugestii do podświadomości. Prowadzeniem jest również działanie wykorzystujące możliwości komunikacji werbalnej, mające na celu uzyskanie bezpośredniego dostępu do podświadomości poprzez odwrócenie lub wyłączenie uwagi świadomej.
Oba wyżej wymienione procesy – dopasowanie i prowadzenie – mają za zadanie wytworzyć pozbawiony barier wzajemny kontakt umożliwiający dokonanie odpowiednich zmian w drugiej osobie. Korzystając z mechanizmu działania tych procesów, terapeuta może wychwycić dodatkowe informacje na temat drugiej osoby np. dotyczące jej reaktywności, postrzegania czy przekonań. Są to dodatkowe informacje wspomagające osiągnięcie założonych rezultatów terapeutycznych.
Empatia
Dobry terapeuta powinien charakteryzować się wysokim poziomem empatii. Empatia oznacza w psychologii zdolność współodczuwania stanów psychicznych innych osób (empatia emocjonalna) lub umiejętność przyjęcia ich sposobu myślenia i spojrzenia z ich perspektywy na rzeczywistość (empatia poznawcza). Osoba nie posiadająca tej umiejętności nie potrafi ocenić ani dostrzec stanów emocjonalnych innych ludzi. Silna empatia pozwala terapeucie na prawidłowe powiązanie reakcji na świat zewnętrzny ze stanem emocjonalnym drugiej osoby. Empatia może objawić się w okazywaniu zainteresowaniu rozmówcy oraz potwierdzaniu kontaktu z wykorzystaniem popularnych zwrotów: dokładnie tak, wiem co masz na myśli, zgadza się itp. Jeśli osoba poddaje się hipnozie po raz pierwszy i wykazuje obawy, terapeuta powinien wyjaśnić, że hipnoza jest dość powszechnym zjawiskiem i nie ma powodów do zdenerwowania, np. „zawieszenie” uwagi podczas oglądania reklam w telewizji. Obowiązkową kwestią, w której terapeuta może wykazać się empatią jest spełnienie oczekiwań klienta, który zwraca się przecież z zamierzeniem uzyskania pomocy w określonej kwestii. Na końcu spotkania terapeuta powinien spytać o wrażenia i sugestie, które stanowią istotną informację zwrotną oraz sprzyjają pogłębianiu zaufania. Ponieważ ludzie są różni, dlatego każda hipnoza jest zjawiskiem indywidualnym, które wymaga dużych umiejętności empatii. Dobry hipnoterapeuta zanim wprowadzi kogoś w hipnozę, wczuje się w tą osobę. To wymaga od niego wysokiej zdolności koncentracji. Bez przyswojenia sobie osobowości hipnotyzowanego niemożliwe jest przeniesienie na niego oddziaływania terapeutycznego powstającego w umyśle hipnotyzującego.
Dopasowanie pośrednie
Dobry kontakt polega na zdolności wewnętrznego odzwierciedlenia modelu świata drugiej osoby. Każdy człowiek jest inny i rozumie to samo zdarzenie w sposób charakterystyczny dla siebie, wynikający ze sposobu wychowania, wykształcenia, religii itp. Terapeuta, komunikując się z inną osobą nie powinien jednak starać się dopasowywać do niej własnego rozumienia świata, ale poznać przyczyny i sposób rozumienia świata tej osoby. W ten sposób może odnaleźć przyczynę istniejącego problemu i źródło konfliktów wewnętrznych na linii świadomość – podświadomość.
Koncentracja
Koncentracja energii umysłowej jest w hipnozie bardzo ważnym czynnikiem. Osoba hipnotyzowana powinna być skupiona na słowach terapeuty oraz własnych doznaniach i wyobrażeniach. Oczywiście to terapeuta musi zadbać o wytworzenie sprzyjającej temu atmosfery. Dodatkowo terapeuta musi się skupić na swoich wyobrażeniach, na procedurze którą chce zastosować podczas transu, na czynnikach zewnętrznych itp. Aby jednak pozostać skupionym, trzeba oczyścić umysł. Wszelkie czynniki rozpraszające można wyeliminować wejściem w trans. Optymalnie, doświadczony terapeuta doświadcza autohipnozy wprowadzając drugą osobę w trans. Wtedy jest bardzo dobrze skoncentrowany, o wiele bardziej kreatywny i zdecydowanie skuteczniej może przenosić obrazy i sugestie pwstające w jego umyśle na drugą osobę. Osoba w transie słuchając słów prowadzącego skupia uwagę do wewnątrz, gdzie ogniskuje podświadomą inteligencję do skonfrontowania się z problemem.
Coraz więcej osób narzeka na brak koncentracji również w normalnym życiu. Z uwagi na rosnącą liczbę rozpraszających myśli o pracy, zakupach, sprawach do wykonania, zdarzeniach na świecie – człowiek odczuwa coraz większe obciążenie. Czasem to obciążenie łączy się z poczuciem nienadążania i przeradza się w stres. Czy ktoś z Państwa potrafi nie myśleć o niczym przez 10 minut? Jeśli tak to gratuluję. Jeśli nie – proponuję następujące ćwiczenie. Proszę się zrelaksować, zamknąć oczy i pozwolić, aby myśli przepływały. Proszę nie skupiać się na żadnej z nich, ale pozwolić, żeby napływały i odpływały. Następnie proszę się skupić na przerwach między tymi myślami lub obrazami. Pewnie na początku będą bardzo krótkie, ale z czasem staną się coraz dłuższe. Kiedy ta przerwa będzie trwać kilka minut – okaże się, że łatwiej skupić się na czytaniu, słuchaniu, nauce języka itp. Nauczmy się traktować umysł jako narzędzie, które po zakończeniu pracy odkładamy na swoje miejsce. Narzędzie to nie będzie w ten sposób zbyt przeciążone i dzięki temu będzie nam służyć dłużej i efektywniej.
Hipnotyczny raport jest kluczem do udanej współpracy, bez której nie ma skutecznej hipnozy. Mało znane pojęcie raportu odsłania wiele istotnych powiązań i dziedzin wpływających na komunikację między ludźmi. Dlatego też dobrze przeprowadzony raport może służyć w budowaniu dobrego kontaktu nie tylko w hipnozie.
