Zdecydowałem się na kupno tej książki przede wszystkim z powodu podtytułu - Kształtowanie psychiki gracza giełdowego, oraz euforycznej opinii, że ma być to nie tylko książka, ale wręcz mapa prowadząca do sukcesu. Podtytuł oraz analiza spisu treści spowodowały, że zdecydowałem się wydać 60 ciężko zarobionych złotych Pod względem marketingowym jeden zero dla książki. Byłem pod wrażeniem kiedy 2 dni po zamówieniu, książka zmaterializowała się pod moimi drzwiami za pomocą pana z Poczty Polskiej.
Pierwsze wrażenie.
Na zdjęciach i opisach internetowych nie widać tego, ale to jest książeczka formatu B5. Trochę byłem zszokowany, że wydałem aż 60 zł (z przesyłką) na taką malutką książeczkę w miękkiej oprawie.
Co prawda wydrukowana jest na papierze, którego nie przebija marker (czytając zawsze bazgram po książkach markerami i najbardziej co mnie wkurza to przebijanie na drugiej stronie), ale już wykresy (słupkowe grr) i pola, które w innych książkach są koloru szarego tutaj wyglądają jakby były skserowane.
Do czytania przystąp:
Okazja do przeczytania tej książki nadarzyła się już następnego dnia podczas podróży służbowej do i z Poznania. Razem 7 godzin w pociągu - wystarczająca ilość czasu żaby połknąć 150 stron formatu B5.
Na początek zajrzyjmy do spisu treści. W menu mamy obiecane, że po przeczytaniu książka Wewnętrzna Gra będziemy wiedzieć:
kto odnosi sukcesy na rynku, jaki jest model inwestora doskonałego, kilka opowiadań mistrzów rynku,jest rozdział na temat psychologia analizy technicznej, i na koniec kilka stron na temat różnic pomiędzy sukcesem a porażką.
W miarę podobały mi się części pierwsza i druga opisująca motywacje grania na giełdzie, oraz tych parę zdań na temat celów. Autorzy proponują kilka ćwiczeń w tym zakresie, które można wykonać. Ćwiczenia te udowadniają jak ważna jest świadomość dlaczego się gra i mogą odpowiedzieć na ważne pytanie dlaczego to robimy. Okazuje się, że większość ludzi gra dla pieniędzy. W zasadzie to nic dziwnego, jednak dalej wykazują, że najlepszymi graczami są ludzie, dla których pieniądze są ważne, ale nie stanowią głównego motywu gry. Najlepsi gracze giełdowi porównani są do najlepszych sportowców, (raczej nie naszych piłkarzy), dla których życiem jest sport, a pieniądze są nijako przy okazji. Sporo miejsca zostało poświęcone koncentracji i dyscyplinie oraz pozytywnym myśleniu. Tak jak pisałem część pierwsza w miarę mi się podobała, ale mam wrażenie, że większość została ściągnięta z poradników motywacyjnych Brian’a Tracy’ego upiększona kilkoma cytatami i przerobiona tak żeby pasowała do gracza giełdowego.
Część trzecia to kilka historyjek mistrzów gry giełdowej. Napiszę tak - lepiej dorwać cokolwiek o Warrenie Buffett’cie (na przykład: Tao Warrena Buffetta. Inspiracje mistrza gry giełdowej) i uczyć się od mistrza nad mistrzami niż to czytać. W dodatku autorzy najpierw krzyczą żeby nie uśredniać w dół, a potem czytam, że jakiś mistrz giełdy opierając na analizie fundamentalnej namiętnie uśrednia w dół. Gdzie jest tutaj logika?
A potem było tylko gorzej.
Psychologia analizy technicznej. Napiszę o tym jak najbardziej neutralnie. Rozdział zawiera między innymi opis trendów. Kilka wykresów - bardzo nieczytelnych. Do tego opisaną "jakąś" wolną średnią i szybką średnią. Brak informacji jaka to średnia z ilu sesji itd. Kilka zdań na temat luk. Do tego kilka zdań na temat formacji odwrócenia trendu i kontynuacji (więcej się dowiem z Wikipedii) wszystko oparte na zachodniej analizie. Cała psychologia to, że trzeba pamiętać, że pozycje otwiera się w momencie kiedy rynek dociera do linii trendu jednocześnie ustawiając obronę, że gdyby jednak trend został przełamany, to szybko tniemy straty. Do tego, że trzeba być pewnym siebie i wierzyć, że się uda i być pozytywnie nastawionym. Ten rozdział mnie załamał kompletnie. Gdybym wcześniej nie popisał po książce zostałaby zwrócona.
Ostatnia część piąta - Sukces a porażka
Zacytuję kilka wskazówek, które mi się spodobały, i które też mnie dotyczą:
Określaj dopuszczalną stratę,Realizuj zyski i straty w wyznaczonych poziomach,Wierz w siebie samego i w nieograniczone możliwości stwarzane przez rynek,Kupując nie upieraj się przy konkretnej cenie (Niedawno przez własną upartość zwiało mi KGHM)Gdy rynek osiąga wyznaczony przez ciebie poziom, działaj zdecydowanie,Zawsze miej zaufanie do samego siebie.
Z tego rozdziału (strona 154) należy zapamiętać jedną ważną rzecz:
Od przeciętnego gracza odróżnia ich (tych najlepszych) to , że nigdy nie dopuścili do tego, by ich samopoczucie zostało zdominowane przez doświadczenie porażki. Swoich negatywnych doświadczeń rynkowych nie wiązali z obrazem samych siebie i nie traktowali jako osobistej porażki.
I z o ostatniego rozdziału Charakterystyka zwycięzcy:
Aby osiągnąć stan predysponujący do wygrania należy:
Wymagać od siebie samego, co najlepsze,
Ustalić standard doskonałości,
Stworzyć wewnętrzną atmosferą sukcesu,
Skutecznie porozumiewać się z samym sobą,
Znać samego siebie.
Może jeszcze kilka cytatów z innych rozdziałów:
Strona 56.
Joseph Siegel: Sukces na ryku sprowadza się do trzech rzeczy: wiedzy, silnych nerwów i umiejętności tracenia pieniędzy. Każdy potrafi stracić pieniądze, ale trzeba mieć naprawdę zimną krew, by przegrać a mimo to pozostać w grze.
Gene Agastein: Uzyskujesz takie wyniki, jakich pragniesz. Ty sam jesteś autorem własnego sukcesu.
Elementami sukcesu inwestycyjnego są:
Znajomość własnego celu,
Plan działania,
Kontrola skuteczności stosowanych metod.
Strona 53.
Ale najwybitniejsi gracze kochają rynek i uwielbią grać! Dla nich jest to nie tylko zawód, ale powołanie. Nic nie jest w stanie zastąpić im tego zajęcia.
Strona 113
Są gracze starzy i gracze odważni. Nie ma natomiast graczy starych odważnych. Prawie przysiągłbym, że ten cytat pochodzi z innej książki, trzeba było wcześniej robić notatnik-inwestora J
Strona 117
Tony Monterano: Pieniądze to tylko sposób zapisywania wyniku – SUEPR CYTAT
I to by było na tyle.
Podsumowując:
Za książkę Wewnętrzna gra przepłaciłem jakieś 40 zł. Dla tych kilku cytatów i porad można ją przeczytać wypożyczając z biblioteki. W dobrej bibliotece książka powinna już być do wypożyczenia, ponieważ jej rok wydania to 1997. W sumie kupować nie polecam, przeczytać - można.
Jeżeli już chcecie się czegoś dowiedzieć o psychologii inwestowania to warto kupić książkę pana Pring Martin J Psychologia inwestowania - Klasyczne strategie osiągania sukcesów na giełdzie - Wydanie II – zdecydowania warta swojej ceny (cena porównywalna z tym gniotem).
PS.
Artykuł ten czytacie dzięki sponsorowi - firmie PKP Intercity. Mimo, że w ich klimatyzowanym wagonie miałem spędzić około 3 godzin, chyba specjalnie dla Was pociąg się toczył z Poznania do Warszawy prawie 4 godziny, tak żebym mógł spokojnie skończyć ten artykuł.