Zegarki to chronografy i chronometry wyposażone w funkcje antymagnetyczne, odpowiednio skalibrowane, wzbogacone w rotomaty, urządzenia z certyfikatami COSC bądź ISO, albo i bez nich. Czy ktoś z Was, Drodzy Czytelnicy, to zrozumiał? Nie zdziwię się, jeśli nie, bo przecież zegarki to rozbudowane mechanizmy, nawiązujące do przeszłości, ale i ukierunkowane na przyszłość. Rozwijają się tak jak reszta techniki i z czystą mechaniką mają już coraz mniej wspólnego.
Przejdźmy jednak do rzeczy to jest do wyjaśnienia kilku pojęć związanych z zegarkami - to ułatwi Wam rozszyfrowanie niejasnego zdania z początku artykułu, odczytywanie kodów grawerowanych na deklach zegarków i... rozmowę z zegarmistrzem w razie gdybyście potrzebowali jego porady.
Zegarki typu: chronometry, chronografy, complication
Chronograf to zwykły zegarek analogowy ze wskazówkami. Dodatkowo wzbogacony o stoper. W zasadzie określenia chronograf i zegarek w stosunku do zegarków ze stoperem można używać zamiennie. Oczywiście słowo "zegarek" bądź "zegarki" jest znacznie łatwiejsze w wymowie.
Jeśli natomiast posłużymy się określeniem chronometr damy odbiorcy do zrozumienia, że na myśli mamy zegarek certyfikowany.
Chronometry są bardzo dokładne, ich przyspieszenia bądź opóźnienia sięgają zaledwie -2 do +8 sekund na dobę, a żeby uzyskać odpowiedni certyfikat, i możliwość posłużenia się tą nazwą, producenci zegarków zlecają badanie w Szwajcarskim Centrum Certyfikacji (nie bez powodu Szwajcaria uznawana jest za kraj zegarków). Zegarki poddawane certyfikacji badane są w kilku położeniach, zakresach temperatur i naciągach sprężyny. Posiadanie chronografu nobilituje nas w pewien sposób, bo oznacza, że mamy dobry zegarek, spełniający wymagane kryteria dokładności.
Certyfikat COSC jest certyfikatem dokładności wydawanym przez Szwajcarski Instytut Testów Chronometrycznych. Zegarek z tym certyfikatem również możemy określić mianem chronometru. Posiadanie certyfikatu wskazuje na wyjątkową dokładność i precyzję pomiarów czasu przez mechanizm zegarka.
Jeśli zegarmistrz, lub jakikolwiek inny rozmówca (nieco zorientowany w tematyce zegarków) użyje w połączeniu ze słowem zegarki określenia "complication" to znaczy, że mówi o zegarkach z dodatkowymi funkcjami, a nie o tym, że wiąże się z nimi jakiś problem. Zegarki typu complication to wszystkie te zegarki, które oprócz pomiaru czasu wskazują fazy księżyca, daty, mają wbudowane stopery albo wzbogacono je o funkcje budzenia i przypominania.
W tym momencie należałoby opowiedzieć o dodatkach, przyjrzyjmy się więc dodatkowym funkcjom zegarków.
Zegarki z dodatkowymi funkcjami
Funkcja budzenia, przypominania i stoper - są chyba jasne, ale zegarki wyposażane są też w GMT, repetiery, split-second, tachometry i ... wieczne kalendarze. Co kryje się pod tymi określeniami?
Zegarki z funkcją GMT pozwalają na śledzenie czasu w kilku strefach czasowych (w dwóch, trzech - w zależności od konstrukcji). Innymi słowy oprócz czasu lokalnego mamy podgląd na aktualny czas w Nowym Jorku bądź w Tokio bez konieczności dokonywania karkołomnych działań (dodawania i odejmowania określonej liczby godzin).
Repetier to nic innego jak dodatkowa sygnalizacja dźwiękowa ustawiona dla powiadamiania nas o upływie kolejnych godzin bądź kwadransów.
Split-second to nieco bardziej zaawansowany stoper służący do sprawdzania międzyczasów. Wygląda tak jak stoper z dwiema wskazówkami. Jedna porusza się cały czas, drugą można zatrzymać, sprawdzić międzyczas, ponownie uruchomić, a wskazówka "międzyczasu" szybko dogoni tę, która cały czas się porusza. Wskazówki wyrównują, a międzyczas można w każdej chwili sprawdzić ponownie (przydatne dla sportowców!).
Bardzo ciekawą funkcją jest też tachometr czyli prędkościomierz. Najczęściej wykorzystuje się go w połączeniu ze stoperem (jest to łatwiejsze) choć do pomiaru czasu na długości jakiegoś odcinka równie dobrze można wykorzystać sekundnik.
Jeśli kupimy zegarek z wiecznym kalendarzem mamy z głowy korekty wskazań dat w poszczególnych miesiącach i latach (łącznie z latami przestępnymi).
Dokładność zegarka
Istnieje kilka metod regulowania dokładności zegarków. I tak możemy spotkać zegarki: antymagnetyczne, kontrolowane przez radio bądź z mechanizmem trąby powietrznej (brzmi niezwykle - prawda?).
Zegarki antymagnetyczne zabezpieczane są przed wpływem magnetyzmu naszej planety (producentów obowiązują standardy ISO).
Zegarki kontrolowane przez radio - to zegarki kwarcowe sterowane sygnałem radiowym emitowanym przez (uwaga!) zegar atomowy. Sygnały wysyłane przez ten zegar przetwarzane są przez mechanizm zegarka, który jednocześnie dokonuje korekty wskazań czasu dopasowując je do wskazań zegara atomowego.
Trąba powietrzna to skomplikowane urządzenie, którego celem jest niwelowanie oddziaływania sił przyciągania ziemskiego (grawitacji). Określa się ją, z francuskiego, mianem tourbillon.
To zaledwie cząstka wiedzy zegarmistrzowskiej i cząstkowy opis funkcjonalności zegarków.
Mam nadzieję, że informacje te będą pomocne, a może nawet pobudzą Waszą ciekawość.