W szczególnych sytuacjach istnieje też możliwość zakończenia stosunku pracy przez pracownika bez zastosowania okresu wypowiedzenia. W pewnym sensie rozwiązaniem stosunku pracy można też nazwać porzucenie pracy przez pracownika, co jednak należy uznać za sytuację negatywną i skrajną.
Rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron
Porozumienie stron to sposób na rozstanie się z pracodawcą na preferowanych przez obie strony warunkach. Pracownik, który chce rozwiązać umowę o pracę, składa wniosek o rozwiązanie tej umowy w określonym terminie. W takim dokumencie może też zawrzeć inne propozycje – np. dotyczące wykorzystania zaległego bądź/i aktualnego urlopu. Jeśli pracodawca przystanie na te warunki, musi to jednoznacznie przekazać pracownikowi.
Porozumienie stron jest często korzystne, bo można wyznaczyć dogodny termin na rozstanie pracownika i pracodawcy. Może to mieć znaczenie, jeśli pracownik znalazł nową, dogodną pracę i ma ją rozpocząć w niedługim czasie. Z drugiej strony pracodawca ma pewien czas na uzupełnienie braków kadrowych. Jeśli więc porozumienie stron jest możliwe, powinien to być pierwszy wybór pracownika, który chce rozwiązać stosunek pracy.
Wypowiedzenie umowy o pracę z zachowaniem terminów wypowiedzenia
Innym sposobem jest wypowiedzenie na piśmie, czyli jednostronne oświadczenie woli o rozwiązaniu stosunku pracy. W takiej sytuacji do zakończenia stosunku pracy dochodzi według ustawowych terminów wypowiedzenia. Zależą one od okresu zatrudnienia u konkretnego pracodawcy. Okresy te wynoszą:
- 2 tygodnie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 6 miesięcy;
- 1 miesiąc, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 6 miesięcy;
- 3 miesiące, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 3 lata.
W umowie na okres próbny mamy inne, odpowiednio skrócone okresy:
- 3 dni robocze, jeżeli okres próbny nie przekracza 2 tygodni;
- 1 tydzień, jeżeli okres próbny jest dłuższy niż 2 tygodnie;
- 2 tygodnie, jeżeli okres próbny wynosi 3 miesiące.
Wypowiedzenie umowy o pracę musi być złożone na piśmie. W tej sytuacji nie trzeba oczekiwać na zgodę pracodawcy, bo umowa rozwiąże się sama po upływie okresu wypowiedzenia. Należy jednak pamiętać, że okres wypowiedzenia liczony jest nie od dnia złożenia oświadczenia, tylko od pierwszego dnia miesiąca następującego po tym złożeniu w przypadku okresu wypowiedzenia liczonego w miesiącach lub od pierwszej soboty następującej po dokonaniu wypowiedzenia w przypadku okresu wypowiedzenia liczonego w tygodniach.
Rozwiązanie umowy bez zachowania okresów wypowiedzenia
Pracownik w szczególnych sytuacjach może rozwiązać stosunek pracy bez okresu wypowiedzenia. Wiąże się to też z prawem do odszkodowania. Taki tryb dotyczy przypadków:
- jeżeli zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe,
- gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika.
Bibliografia: