Jeśli zmarły pobierał rentę z tytułu niezdolności do pracy lub emeryturę, to w takiej sytuacji sprawa jest klarowna i ZUS przyzna rentę rodzinną uprawnionym członkom rodziny, którzy spełniają przewidziane przepisami warunki.
Natomiast, gdy zmarły nie miał ustalonego prawa do emerytury albo renty, ale spełniał wymagania do ich uzyskania (odpowiedni wiek emerytalny + ubezpieczenie albo niezdolność do pracy + ubezpieczenie), jego najbliżsi także otrzymają rentę, bo w takim przypadku ZUS przyjmuje, że zmarły był całkowicie niezdolny do pracy.
Prawo do renty przysługuje także członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci pobierała zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne albo nauczycielskie świadczenie kompensacyjne.
Kto jest uprawniony do renty rodzinnej?
Są to:
- dzieci, także pasierbowie i pasierbice oraz dzieci przysposobione;
- przyjęte na wychowanie utrzymanie przed osiągnięciem pełnoletności wnuki, rodzeństwo i inne dzieci, z wyłączeniem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka;
- małżonek (wdowa i wdowiec);
- rodzice, przy czym za rodziców uważa się również ojczyma i macochę orz osoby przysposabiające.
Renta rodzinna najczęściej przyznawana jest dzieciom. Będą ją otrzymywać do ukończenia 16 lub 25 lat, jeśli się uczą.
Uwaga! Jeśli dziecko ukończyło 25 lat i studiuje na ostatnim roku, jego prawo do renty przedłuża się do zakończenia studiów.
Kryterium wiekowe nie obowiązuje (renta przyznawana jest bez względu na wiek), jeśli dziecko stało się całkowicie niezdolne do pracy przez 16 rokiem życia lub w czasie nauki w szkole do ukończenia 25 lat.
Jakie warunki muszą spełnić wnuki i rodzeństwo zmarłego rencisty lub emeryta?
Mogą oni otrzymać rentę rodzinną na takich samych zasadach jak dzieci zmarłego. Przy czym muszą być spełnione następujące warunki:
- zmarły przyjął je na wychowanie co najmniej na rok przed śmiercią;
- nie mają prawa do renty rodzinnej po zmarłych rodzicach albo ich rodzice żyją, ale nie mogą zapewnić im utrzymania albo gdy rencista był ich opiekunem ustanowionym przez sąd.
Jakie warunki musi spełnić wdowa/wdowiec?
Prawo do renty przysługuje wdowie (lub wdowcowi), która pozostawała ze zmarłym we wspólności małżeńskiej, jeśli spełnia jeden z poniższych warunków:
- osiągnęła wiek 50 lat lub jest niezdolna do pracy;
- wychowuje co najmniej jedno z dzieci, wnuków lub rodzeństwa uprawnionych do renty po zmarłym (dziecko nie może mieć więcej niż 16 lub 18 lat w przypadku, gdy się uczy);
- sprawuje opiekę nad dzieckiem, które jest uprawnione do renty rodzinnej całkowicie niezdolnym do pracy i do samodzielnej egzystencji lub całkowicie niezdolnym do pracy;
- osiągnie wiek 50 lat lub stanie się niezdolna do pracy nie później niż 5 lat po śmierci męża lub zaprzestania wychowywania dzieci, wnuków lub rodzeństwa, o których mowa powyżej.
Jakie warunki muszą spełnić rodzice?
Rodzice także mogą otrzymać rentę rodzinną, ale pod warunkiem, że zmarły bezpośrednio przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania oraz spełniają warunki przewidziane dla wdów/wdowców.
Wysokość renty rodzinnej
Wysokość zależy od tego, ile osób jest do niej uprawnionych oraz od wysokości emerytury lub renty, która przysługiwałaby zmarłemu. Przy jednej osobie uprawnionej ZUS wypłaca 85% świadczenia, które otrzymywałby zmarły. Przy dwóch osobach uprawnionych jest to 90% świadczenia, a przy trzech (i więcej) - 95%. Renta rodzinna jest dzielona w równych częściach między wszystkich uprawnionych.
