Ale póki co nie wyjaśniłem Ci tak doniosłej kwestii, jak ciężar dowodu w postępowaniu sądowym. Czas to naprawić, bowiem świadomość znaczenia tego tematu może niejednokrotnie zaważyć na treści orzeczenia sądowego.
Stąd wyjaśniam Ci, że ciężar dowodu to nic innego jak obowiązek udowodnienia swoich racji, czy też inaczej (i bardziej w sensie sądowym) zasadności dochodzonego roszczenia. W postępowaniu w sprawie o zmianę decyzji ZUS poprzez przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy będzie to przykładowo obowiązek wykazania, wbrew stanowisku ZUS, że jest się całkowicie lub częściowo niezdolnym do pracy. Innymi słowy, jeżeli ZUS odmówił prawa do renty, bo komisja lekarska ustaliła „Nie jest Pan/Pani niezdolny/a do pracy”, to składając odwołanie będziesz musiał przede wszystkim wykazać, że w istocie nie jesteś zdolny/a do pracy. Czyli musisz wykazać się taką aktywnością, która ten fakt udowodni. I dotyczy to nie tylko spraw o renty, ale również o innego rodzaju świadczenia. Dla przykładu niech wskaże, dosyć popularne na wokandzie, sprawy o prawo do emerytury za pracę w szczególnych warunkach/charakterze, o objęcie ubezpieczeniem społecznym lub o zmianę decyzji obniżającej wysokość zasiłku macierzyńskiego. W każdej z tych spraw ciężar dowodu będzie spoczywał na Tobie, jako osobie odwołującej się od decyzji. W praktyce oznacza to, że w odpowiedni sposób i w odpowiednim czasie musisz złożyć do sądu wniosek dowodowy, za pomocą którego będziesz mógł wykazać swoje twierdzenia i fakty.
Na ten temat wypowiadał się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 lutego 2011 r., sygn. akt II UK 269/10, którego teza brzmi następująco:
Sąd ubezpieczeń społecznych nie ma obowiązku prowadzenia postępowania dowodowego z urzędu. Odrębny charakter postępowania nie wyłącza zasady kontradyktoryjności w tych sprawach, w tym ciężaru dowodzenia twierdzeń przez ubezpieczonego w sprawie o rentę z tytułu niezdolności do pracy – art. 232 k.p.c.
W końcu wniosek dowodowy musi mieć odpowiednią formę ale również musi być zgłoszony w odpowiednim terminie. Najlepiej już w pierwszym piśmie procesowym, czyli odwołaniu od decyzji ZUS, zawrzeć najistotniejsze wnioski dowodowe dla przedmiotu Twojej sprawy. Na późniejszym etapie co do zasady też możesz to zrobić, ale już niekoniecznie sąd uwzględni taki wniosek. W postępowaniu sądowym istnieje bowiem szereg przepisów, które pozwalają pominąć twierdzenia i dowody niezgłoszone w pierwszym piśmie procesowym. Wtedy sąd uznaje takie wnioski za spóźnione i zmierzające do przedłużenia postępowania. I w zasadzie oddala odwołanie…
Przykładowe wnioski dowodowe możesz znaleźć w moim wzorze odwołania od decyzji ZUS.
