Patelnie stalowe to głównie patelnie do naleśników albo woki – przy czym oczywiście nie jest to żelazna zasada, bo patelnie do naleśników robi się też z innych blach, a woki mogą występować w wersjach tytanowej, ceramicznej i teflonowej przynajmniej tak samo często jak stalowej. Stalowe są dziś prawie zawsze patelnie do grillowania, choć tutaj też zwykle stal jest pokryta jakąś powłoką, dlatego w zasadzie nie mówi się o patelniach stalowych. A jaka jest charakterystyka najpopularniejszych trzech typów?
Patelnie ceramiczne, a w zasadzie z powłoką ceramiczną, są odporne na zarysowania, ale można powłokę obić, jeśli patelnia taka upadnie na podłogę. Tego rodzaju patelnie dość dużo ważą, ale są za to bardzo użyteczne. Dobrej jakości powłoka ceramiczna jest gładka i nieprzywieralna, ale niestety często używana ściera się i powoli zaczynają się problemy z przywieraniem. Ceramiczną patelnię można wykorzystać jako substytut garnka do duszenia, choć oczywiście – jak zwykle w przypadku zamienników – efekt nie będzie zachwycający. Większość patelni ceramicznych, tym patelnie polskich producentów, z których najlepiej znanym jest Emalia Olkusz, to przede wszystkim wyroby estetyczne. Ceny takich patelni nie są wysokie, ale też nie należy liczyć na to, że taka patelnia długo wytrzyma intensywne użytkowanie.
Patelnie z powłoką teflonową popularne są już od lat. Oczywiście teflon teflonowi nierówny, dlatego pod uwagę należy brać tylko dobrej jakości wyroby. Teflon jest materiałem o bardzo niskiej przywieralności – przypalenie czegokolwiek na teflonowej patelni jest trudne, przynajmniej tak długo, jak długo warstwa teflonu jest nieuszkodzona. Uszkodzić ją natomiast można względnie łatwo przez nieostrożne używanie drewnianych akcesoriów lub intensywne szorowanie. Najlepiej razem z patelnią z powłoką teflonową wyposażyć się w specjalne akcesoria, czyli łyżki i łopatki z krawędziami silikonowymi – to pozwoli dłużej cieszyć się dobrą patelnią. Niektóre modele patelni z powłoką teflonową mają specjalne znaki, które pozwalają ocenić temperaturę powierzchni – na patelniach teflonowych można smażyć zupełnie bez tłuszczu, więc stary sposób z kroplą wody po prostu nie zadziała. Dobre patelnie teflonowe są niestety drogie. Jednak oszczędności tutaj zwykle prowadzą do niezadowolenia. Nie musisz oczywiście kupować profesjonalnej patelni, ale kiepska, z niskiej jakości teflonem, nie będzie się dobrze sprawdzała. Pod powłoką teflonu znajduje się rdzeń z aluminium – po uszkodzeniu powłoki jonu glinu mogą dostawać się do potrawy.
Patelnie tytanowe to najdroższy z proponowanych typów. Nie dziwi więc, że część producentów nie produkuje patelni z tytanu, ale pokrywa cienką warstwą tego metalu patelnię stalową lub aluminiową. Tytan jest metalem o dużej masie, obojętnym biologicznie dla człowieka, ale utrudniającym namnażanie drobnoustrojów. Patelnie tytanowe są niemal niezniszczalne. Nie szkodzą im ani silniejsze uderzenia, ani kwasy organiczne, ani często mycie w zmywarce, nawet z agresywnymi detergentami. Niestety, za taką wytrzymałość trzeba sporo zapłacić – nawet kilkaset złotych. Czy się to opłaca? Jeśli szukasz patelni na lata, to tak. Jeśli smażysz niewiele, być może lepszym rozwiązaniem będą tańsze patelnie z powłoką teflonową lub ceramiczną.