Barszcz czerwony to zupa licząca sobie ponad 600 lat. Pierwsze zapiski, związane w prawdzie z barszczem białym, pochodzą z XIV w. i pochodzą z Biblioteki Jagiellońskiej . Barszczem czerwonym zajadał się Władysław Jagiełło, znany ze swojego zamiłowania do zdrowego odżywiania się. Nic dziwnego, ćwikła znana jest do tej pory z bogactwa walorów odżywczych (magnez, żelazo, sód i potas) oraz z właściwości odkwaszających organizm.
Od początku
Główne składniki zupy to ziele zwane barszczem, zakwas z żytniej mąki oraz jaja dla smaku. Swego czasu ziele barszczu było bardzo popularne i znaleźć można je było na każdej łące. Mimo że nie ma oficjalnych informacji na ten temat, można uznać, że nazwa zupy wywodzi się bezpośrednio z ziela barszczu.
W tradycyjnym polskim domostwie kwas buraczany znajdował się w drewnianej misce przykrytej płótnem. Swego czasu uważany był za niesamowicie skuteczny lek na wszelkie dolegliwości, np. przy uciażliwym bólu gardła pomoc niosła płukanka właśnie z buraczanego kwasu.
St. Hercius, autor polski żyjący w XVII wieku, był zdania, że barszcz poprawia apetyt, a po jego zjedzeniu człowiek czuje się lekko i zdrowo. Warto wspomnieć też o Marcinie z Urzędowa – znanym botaniku i lekarzu, który w swoim słynnym herbarzu tak wypowiada się na temat barszczu: „Cichym, a spokojnym ludziom uwłaczjąc, mówią: jest jako barszcz, ani pomoże, ani zaszkodzi. Ostateczną rzecz dobre barszczowi przypisują: bo pewnie nie szkodzi, ale w pierwszej rzeczy barszczowi wielką czynią krzywdę, aby nie był pomocen zdrowiu ludzkiemu, albowiem bardzo pomaga".
Z czasem zwykły barsz czerwony zaczął ewoluować i zmieniać się z typowej ubogiej zupy na poczęstunek iście szlachecki. Z uszkami, zabielany, z dodatkiem mięsa, natomiast w czasie postu przyprawiano go ziołami lub przyprwami z szuszonych grzybów. Co ciekawe, barszcz był jedynym posiłkiem podawanym w dniu Wigilii Bożego Narodzenia.
Popularność barszczu
Z biegiem czasu barszcz stał się najpopularniejszą i co ważne – najsmaczniejszą zupą staropolskiej kuchni. Zachwycali się nią wszyscy, a na szlacheckim stole prakycznie nie mogło go zabraknąć. W nadchodzące święta warto wypróbować przepis na pyszny wigilijny barszcz czerwony.
Dziś bez barszczu trudno wyobrazić sobie Święta. Podajemy go w wielu wersjach, a w zależności od regionu dodatkami mogą by uszka, kasza czy fasolka.
