Gitara jest chyba najpopularniejszym instrumentem, dla wielu jest wręcz synonimem muzyki, co nie dziwi, jeśli poznamy jej długą historię. Pierwsze instrumenty przypominające gitarę były znane już ponad 5000 lat temu. W Indiach i Azji Środkowej używano instrumentu o nazwie cithara. Znane są również rzeźby i figurki z Suzy w Persji, na których pojawiają się podobne instrumenty. Ze względu na azjatyckie pochodzenie, współczesna zachodnia gitara jest spokrewniona z instrumentami popularnymi na Wschodzie. Wśród „kuzynów” gitary są setar, sitar czy tambur.
Arabowie grali na quitarach przypominających lutnie, które są już bardzo bliskim „przodkiem” współczesnych gitar. Co ciekawe, samo słowo „gitara” zostało wprowadzone do języka hiszpańskiego w średniowieczu (po X wieku) za pośrednictwem Maurów. Z hiszpańskiego zaczerpnęły je inne języki europejskie. W andaluzyjskim arabskim gitarę nazywano qitara. Z kolei w tym ostatnim języku pojawiło się z greckiego przy pośrednictwie łacińskiego, odpowiednio od słów kithara i cithara. Słowa mogą przejść bardzo długą drogę, zanim na dobre zagoszczą w naszym języku.
Współczesne gitary pochodzą z Półwyspu Iberyjskiego. Bezpośrednimi poprzednikami są lutnia i oud. Ten ostatni to instrument czterostrunowy, który przybył do Hiszpanii w XVIII w. wraz z Maurami. Na przełomie XII i XIII w. w użyciu były instrumenty nazywane gitarą łacińską i gitara maurska. Do XIV w. instrumenty te zostały ujednolicone i to wtedy zaczęto mówić o gitarach. Znaczenie dla powstania gitary we współczesnym kształcie miała również vihuela. Instrument ten używany był w XV i XVI w., a tym, co go wyróżniało, był kształt pudła, które przypomina już współczesną gitarę. Popularność instrumentu zaczęła zanikać pod koniec XVI w. Co ciekawe, vihuela w języku portugalskim używana jest na określenie „gitary portugalskiej” – rodzaju cytry.
Również w XVI w. popularność zaczęła zdobywać pięciostrunowa gitara barokowa. Instrument ten był szczególnie popularny w Hiszpanii, Włoszech i Francji do połowy XVIII w. Instrument ten miał właściwie kształt współczesnej gitary.
