Dieta ta dostarcza 1,5–2g białka/ kg masy ciała, czyli ilościowo 100–150g dziennie, co stanowi ok. 20% całkowitej energii (dieta podstawowa zakłada ok. 10-14%). Celem tej diety jest dostarczenie odpowiednio dużej ilości aminokwasów do budowy i odbudowy tkanek, tworzenia białek odpornościowych, enzymów i hormonów. Stosuje się ją w stanach zwiększonego zapotrzebowania na białko, a więc nie tylko do budowy mięśni, ale podczas wyrównanej marskości wątroby, rekonwalescencji po zawale mięśnia sercowego, w stanach pooperacyjnych po częściowym wycięciu trzustki czy jelita grubego – w zespołach poresekcyjnych (pooperacyjnych), po urazach czaszki, oparzeniach i wypadkach, w chorobie Cushinga (zespół objawów chorobowych związanych z występowaniem podwyższonego poziomu kortyzolu), nadczynności tarczycy, po chorobach przebiegających z ujemnym bilansem azotowym (wyniszczające choroby jelit, wątroby, biegunki). Zwiększoną podaż białka powinny dostarczać organizmowi osoby z niedożywieniem białkowym w przypadku chorób nowotworowych, przetok, anoreksji.
Produkty o wysokiej zawartości białka to przede wszystkim mleko i jego przetwory, jaja – na miękko, chude mięso wołowe, cielęce i wieprzowe oraz drób, chude ryby (dorsz, sandacz, leszcz) oraz chude wędliny, tj. szynki, polędwice. W celu podwyższenia zawartości białka w diecie można posiłki wzbogacać o produkty wysokobiałkowe (mleko w proszku, białko jaja) do zaprawiania zup, jako dodatki do napojów mlecznych, deserów, ziemniaków. Dieta wysokobiałkowa powinna posiadać cechy diety lekkostrawnej, czyli jak najmniej tłustych, smażonych i ciężkich potraw.
Trzeba pamiętać, dotyczy to szczególnie panów chcących szybko przybrać na wadze, że nadmiar białka w diecie jest bardzo szkodliwy, wręcz toksyczny, powoduje zbytnie obciążenie organów takich jak nerki czy wątroba, zmniejsza przyswajalność wapnia, co może skutkować odwapnieniem kości i nadmierną ich kruchością i łamliwością. Zbyt wysoka podaż białka może także być powodem zaparć, z czym wiąże się zwiększony rozwój bakterii fekalnych w jelitach, brzydko mówiąc – cuchnące odchody i inne wydzieliny. Uszkodzeniu mogą ulec stawy i zwiększa się podatność na swędzące wysypki skórne, alergie. Pojawiają się opuchlizny wskutek nabierania wody, czego konsekwencją jest podwyższone ciśnienie krwi oraz predyspozycje do chorób cywilizacyjnych, m.in. powstawania miażdżycy tętnic, nowotworów.
Jeśli więc nie ma takiej potrzeby, nie stosuj diety wysokobiałkowej, bo każda przesada ma zazwyczaj opłakane skutki.