Artykuł jest wstępem do tematu wpływu zadrzewnień na efektywność turbin wiatrowych. Zadrzewienia śródpolne są stałym elementem krajobrazu, pełnią funkcję osłon przeciwiatrowych. Na polach poprzegradzanych rzędami drzew i krzewów prędkość wiatru maleje procentowo o 30% do 50% w stosunku do terenów otwartych.

Data dodania: 2011-02-15

Wyświetleń: 7822

Przedrukowań: 0

Głosy dodatnie: 0

Głosy ujemne: 0

WIEDZA

0 Ocena

Licencja: Creative Commons

  Zadrzewienia i zakrzewienia śródpolne są elementem krajobrazu stworzonym przez człowieka. Pochodzą one głównie od nasadzeń przy granicach parcel, wykonywanych w celu utrudnienia dostępu do upraw zwierzętom. Dla obu form używa się najczęściej jednego określenia – zadrzewienia, gdyż zakrzewienia przeważnie są częścią zadrzewień. W ostatnich latach dodatkowym, komponującym się z krajobrazem elementem, stają się turbiny wiatrowe.

  W Europie zadrzewienia dzieli się na następujące typy: pasmowe oraz o charakterze planowym. Do zadrzewień o charakterze planowym zalicza się zadrzewienia niskie – utworzone  pojedynczej warstwy krzewów lub drzew iglastych o wysokości 2-3 m, zadrzewienia wysokie – utworzone z krzewów i pojedynczych drzew o wysokości do 5-6 cm w co najmniej dwóch szeregach, oraz zadrzewienia utworzone z drzew i krzewów różnej wielkości, z wyraźnym podziałem warstw roślinności, składające się z co najmniej trzech szeregów. Zadrzewienia o charakterze planowym to stanowiące kępy (remizy) roślinności drzewiastej o strukturze warstwowej. W Polsce przyjęty jest inny podział zadrzewień śródpolnych. Rozróżnia się struktury pojedyncze – luźne, niezależne od siebie, grupowe – w kępach  do kilkudziesięciu sztuk, rzędowe – w dwóch lub więcej równoległych rzędach, oraz powierzchniowe – zajmujące obszar powyżej 1000 mkw., np. parki wiejskie.

  Rola zadrzewień śródpolnych jako osłon wiatrochronnych jest powszechnie znana. W regionach silnie narażonych na działanie wiatrów, czyli korzystnych dla energetyki wiatrowej, od dawna sadzono liczne zadrzewienia mające chronić przed ich wpływem. Prędkość wiatru posiada ścisły związek z szeregiem czynników klimatu lokalnego  i jest zależna przede wszystkim od wielkości zasłony i jej przewiewności. Zasłony powodują zmniejszenie prędkości wiatru po stronie dowietrznej i nawietrznej w stosunku do terenu otwartego. Gdy strumień wiatru natrafia na przeszkodę, np. gęsty szpaler, następuje wtedy deformacja prądu, a następnie liczne zawirowania powietrza. Zadrzewienia rzadkie silniej zmniejszają prędkość wiatrów słabych (2-3 m/sek.), natomiast gęste lepiej ograniczają prędkość wiatrów silnych (4-6 m/sek.). Istotnym czynnikiem działania zadrzewień śródpolnych jest odległość, do której szybkość wiatru zostaje zredukowana. Jest to kilkadziesiąt metrów zarówno przed i za przeszkodą, z tym że za nią prędkość wiatru jest najmniejsza. Im zadrzewienia jest rzadsze i posiada mniej zakrzewień, tym szybkość będzie większa. Drzewa o gęstym ulistnieniu, np. klony, lipy czy dęby, zmniejszają prędkość wiatru bardziej niż drzewa o liściach rzadkich lub wiotkich, np. robinia czy topola.

Wpływ zadrzewień na kierunek i prędkość wiatru

  Na polach poprzegradzanych rzędami drzew i krzewów prędkość wiatru maleje procentowo od 30% do 50% w stosunku do terenów otwartych. Gdy wiatr natrafia na luźne zadrzewienia, strefa zawirowań jest bardzo ograniczona, a złagodzenie jego siły jest odczuwalne w strefie o długości 10-20-krotnej wysokości zadrzewienia. W przypadku zasłony będącej zadrzewionym pasem terenu, zagajnikiem lub lasem wysokopiennym, wiatr zostaje wchłonięty i powoli wznosi się w górę. Strefa ta ma wówczas długość równą 20-30 wysokościom osłony. Prędkość wiatru jest zmniejszana również gdy zasłona znajduje się przed szczytem lub na szczycie wzniesienia.

  Zadrzewienia ze względu na swoją funkcję środowiskową są korzystne i niezbędne. Turbiny wiatrowe również, gdyż wyprodukowanie 1 kWh energii elektrycznej w elektrowni wiatrowej w stosunku do np. węgla, pozwala na uniknięcie emisji do atmosfery 5,5 g dwutlenku siarki, 4,2 g tlenków azotu, 700 g dwutlenku węgla oraz 49 g pyłów i żużlu. W związku z coraz mniejszą liczbą opłacalnych i społecznie akceptowalnych miejsc, rozwój energetyki wiatrowej wymusi poszukiwanie lokalizacji oddalonych od siedzib ludzkich, o możliwie najmniejszych zakłóceniach strumienia i prędkości wiatru, np. w akwenach wodnych.

Licencja: Creative Commons
0 Ocena