W opinii kolegów, nauczyciel ten odmawiał pomocy uczniom, odbierał szanse na poprawienie stopni a także ignorował problemy swoich podopiecznych i odsyłał do pedagoga szkolnego. Czy to już wypalenie zawodowe? Co w takiej sytuacji może zrobić dyrekcja szkoły?
Nietypowe zachowanie nauczyciela wynika z trudności, jakie napotyka podczas wykonywania swoich obowiązków. Wycofanie się z życia szkoły, brak zaangażowania w pracę – mogą to być pierwsze oznaki wypalenia zawodowego. Oznaki tym bardziej niepokojące, jeśli nauczyciel wcześniej wykonywał swoje obowiązki bez zastrzeżeń. W takiej sytuacji obniżenie jakości pracy może trwać od jakiegoś czasu, a tylko w ostatnim czasie jego efekty dostrzegli pozostali pracownicy.
Pierwszym sposobem na rozwiązanie problemu nauczyciela powinna być szczera rozmowa. Warto zapytać o to, jak ocenia swoją postawę wobec obowiązków i czym jest spowodowany brak zaangażowania. Ważne, aby nauczyciel dowiedział się o spostrzeżeniach kolegów z pracy i miał szansę ustosunkować się do nich. Każdą z podanych przyczyn należy przeanalizować pod kątem objawów wypalenia zawodowego. Istotne jest sprawdzenie, jakie są dokładnie niepokojące symptomy, jak długo się utrzymują i czy niektóre z nich (np. ostre bóle głowy, nerwobóle, obniżenie odporności) nie są związane ze stresem.
Rozmowa, która pozwoli wyjaśnić przyczyny spadku efektywności pracownika w pracy jest bardzo istotna. Dostrzeżenie pierwszych objawów wypalenia zawodowego pozwala uniknąć poważnych skutków zarówno dla pracownika, jak i samego pracodawcy. Skuteczność profilaktycznych działań pracodawcy w dużym stopniu zależy jednak od jego wiedzy na temat wypalenia zawodowego oraz umiejętności nawiązania serdecznego, partnerskiego kontaktu ze swoim podwładnym. W rozmowie z pracownikiem bowiem pracodawca ma szansę dowiedzieć się, na czym dokładnie polega problem oraz nakreślić plan jego zniwelowania. W zdiagnozowaniu wypalenia zawodowego pomóc mogą ankiety oraz testy.
Jeśli po takiej rozmowie obie strony uznają wspólnie, że nauczyciel cierpi z powodu wypalenia zawodowego, wówczas pracodawca może zachęcić do skorzystania z pomocy specjalisty lub zaproponować inne rozwiązania: zmianę grafiku pracy, urlop, wyjazd do sanatorium.
Niezależnie jednak od proponowanego rozwiązania ważne jest zrozumienie wagi problemu wypalenia zawodowego oraz szczera chęć pomocy. Niestety mimo rosnącej świadomości konsekwencji wciąż często pierwszy symptomy wypalenia zawodowego jest bagatelizowany zarówno przez pracowników jak i pracodawców. To poważne zaniedbanie, ponieważ nauczyciel, u którego wypalenie zawodowe nasila się może mieć poważne zaburzenia i trudności w wykonywaniu codziennych obowiązków. Mogą pojawić się stany depresyjne, zobojętnienie, cynizm, nadmierny dystans w stosunku do obowiązków a w ostateczności całkowity brak zainteresowania pracą.
Wypaleniu zawodowemu należy przeciwdziałać od momentu zaobserwowania pierwszych objawów. W skutecznym jego zapobieganiu pomóc może zwiększenie świadomości i autorefleksji pracowników. Dyrektor szkoły może zadbać o zdobycie odpowiedniej wiedzy na temat wypalenia zawodowego przez swoich pracowników. Znakomitym rozwiązaniem jest stworzenie atmosfery wzajemnego wsparcia i poczucia pracowników, że mogą liczyć na swoją pomoc.
