Ćwiczenia lecznicze, zwane również gimnastyką leczniczą, są podstawową formą leczenia ruchem. Muszą być dobierane indywidualnie z uwzględnieniem wielkości wysiłku, tolerancji bólu oraz prowadzone według określonego planu. Jest to doskonała forma rehabilitacji zarówno osób dorosłych jak i dzieci.
Należy ćwiczyć codziennie, co najmniej dwie godziny po posiłku. Przed rozpoczęciem ćwiczeń należy wywietrzyć pokój, a w ciepłej porze roku ćwiczyć przy otwartym oknie. Ubiór powinien być lekki, niekrępujący ruchów. Obuwie musi być wygodne, najlepiej jednak ćwiczyć na boso. Każde ćwiczenie rozpoczynamy w odpowiednio dobranym ułożeniu ciała, zwanym pozycją wyjściową.
Każde ćwiczenie składa się z kilku elementów:
- pozycja wyjściowa
- wykonanie odpowiedniego ruchu
- powrót do pozycji wyjściowej
- krótki odpoczynek w celu rozluźnienia mięśni.
Ruchy w stawach muszą być wykonywane dokładnie, w jak największym zakresie i bez nadmiernego napinania mięśni. Liczba powtórzeń zależy od stopnia trudności ćwiczeń. Tempo ćwiczeń jest w okresie początkowym wolne, ale w miarę opanowywania poprawności ruchów zwiększa się zarówno tempo, jak i czas trwania ćwiczeń. Nasilenie ćwiczeń musi być takie, aby nie powodowały one odczynów zapalnych w stawach i nadmiernego zmęczenia słabych mięśni.
Ćwiczenia lecznicze można podzielić na dwie grupy:
- ćwiczenia ogólne, mające na celu uzyskanie rozluźnienia mięśni, poprawę wentylacji płuc, wzmocnienie siły mięśni, ćwiczenia te włącza się do programu ćwiczeń specjalnych;
- ćwiczenia specjalne, zaprogramowane dla konkretnej choroby.
Współczesna medycyna oraz terapie alternatywne wciąż poszukują skutecznych metod łagodzenia bólu, zwłaszcza chronicznego. Suche igłowanie (dry needling) to jedna z nowoczesnych technik terapeutycznych, która zdobywa coraz większą popularność w walce z bólem mięśniowo-powięziowym. Jej głównym celem jest eliminacja tzw. punktów spustowych (trigger points), które mogą powodować napięcie, ból i dysfunkcje mięśni.
