Ćwiczenia lecznicze, zwane również gimnastyką leczniczą, są podstawową formą leczenia ruchem. Muszą być dobierane indywidualnie z uwzględnieniem wielkości wysiłku, tolerancji bólu oraz prowadzone według określonego planu. Jest to doskonała forma rehabilitacji zarówno osób dorosłych jak i dzieci.
Należy ćwiczyć codziennie, co najmniej dwie godziny po posiłku. Przed rozpoczęciem ćwiczeń należy wywietrzyć pokój, a w ciepłej porze roku ćwiczyć przy otwartym oknie. Ubiór powinien być lekki, niekrępujący ruchów. Obuwie musi być wygodne, najlepiej jednak ćwiczyć na boso. Każde ćwiczenie rozpoczynamy w odpowiednio dobranym ułożeniu ciała, zwanym pozycją wyjściową.
Każde ćwiczenie składa się z kilku elementów:
- pozycja wyjściowa
- wykonanie odpowiedniego ruchu
- powrót do pozycji wyjściowej
- krótki odpoczynek w celu rozluźnienia mięśni.
Ruchy w stawach muszą być wykonywane dokładnie, w jak największym zakresie i bez nadmiernego napinania mięśni. Liczba powtórzeń zależy od stopnia trudności ćwiczeń. Tempo ćwiczeń jest w okresie początkowym wolne, ale w miarę opanowywania poprawności ruchów zwiększa się zarówno tempo, jak i czas trwania ćwiczeń. Nasilenie ćwiczeń musi być takie, aby nie powodowały one odczynów zapalnych w stawach i nadmiernego zmęczenia słabych mięśni.
Ćwiczenia lecznicze można podzielić na dwie grupy:
- ćwiczenia ogólne, mające na celu uzyskanie rozluźnienia mięśni, poprawę wentylacji płuc, wzmocnienie siły mięśni, ćwiczenia te włącza się do programu ćwiczeń specjalnych;
- ćwiczenia specjalne, zaprogramowane dla konkretnej choroby.
Dwie metody oceny zdolności do samodzielnego funkcjonowania, które na pierwszy rzut oka mogą wydawać się podobne, ale różnią się w podejściu, szczegółach i zastosowaniu. Skala Katza i skala Barthel to dwa narzędzia stosowane w medycynie i rehabilitacji, ale ich użycie zależy od tego, co chcemy zmierzyć i w jakim kontekście. Jeśli zastanawiasz się, dlaczego istnieją dwa różne narzędzia do badania jednej rzeczy – niezależności pacjenta – to zaraz wszystko stanie się jasne.