Łysienie plackowate jako pierwszy opisał Hipokrates. Na przestrzeni wielu wieków poczyniono równie wiele obserwacji, ale żadne z nich, nawet najnowocześniejsze metody diagnozowania, nie przyczyniły się do wskazania jednego, konkretnego mechanizmu odpowiadającego za ten typ łysienia. W dzisiejszych czasach naukowcy skłaniają się ku teorii jakoby za łysienie plackowate odpowiedzialny był nasz układ odpornościowy (pośrednio) a bezpośrednio określona sekwencja genów. Teorii nie potwierdzono naukowo, ale potwierdzają ją statystyki, obserwacje i pewne sukcesy odnoszone w leczeniu łysienia.
Skoro o statystykach mowa: czy wiecie, że łysienie plackowate jest dosyć powszechną dolegliwością? 2% osób zgłaszających się do dermatologa cierpi na łysienie plackowate, problem dotyczy najprawdopodobniej 2% populacji, choć część osób (głównie mężczyźni) bagatelizuje jego objawy, sądząc że z racji płci tak czy inaczej są na łysienie skazani.
Łysienie plackowate obserwuje się nawet u dzieci i młodzieży!
Jak przebiega łysienie plackowate?
Na głowie pojawiają się ogniska łysienia. W efekcie na skórze tworzą się łyse placki: jeden, kilka, a nawet więcej. Skóra w tych miejscach wydaje się biała i błyszcząca a ogniska tworzą charakterystyczne okrągłości bądź owale. W rozległym łysieniu plackowatym skóra pozbawiona włosów poprzecinana owłosionymi pasemkami przypomina mozaikę. Ciekawe jest to, że łysienie plackowate może mieć różne postaci: objąć całą skórę głowy (alopecia totalis) a nawet całe ciało z brwiami, rzęsami, owłosieniem łonowym (alopecia universalis).
Łysienie plackowate może pojawić się raz, po czym włosy odrosną, pojawiać się i znikać bądź się utrwalić. Ale uwaga: nawet gdy włosy nie odrastają mieszki włosowe są zdolne do ich wytwarzania, dlatego w każdym przypadku warto wypróbować dostępne kuracje.
W niektórych przypadkach łącznie z łysieniem występują inne choroby autoimmunologiczne. Diagnozę ujednoznacznia też zaobserwowana jednocześnie naparstkowatość paznokci (liczne, drobne wgłębienia w płytce paznokciowej przypominające strukturę naparstka).
Przyczyny łysienia plackowatego
Przyczyn co prawda nie znamy, ale wiemy, że łysienie plackowate można powiązać z pewnymi sytuacjami tzn. możemy wskazać pewne wyzwalacze tego typu łysienia. Bardzo często kojarzy się je ze stresem i traumą. Osoby dotknięte łysieniem plackowatym obserwują też jego nawroty na przełomie pór roku - kiedy to organizm przestawia się na inny tryb życia i inny model żywienia, co przy okazji prowadzi do jego osłabienia. Podobnie huśtawki hormonalne u kobiet (ciąża) mogą wzmagać jego objawy.
W większości przypadków każda zmiana ogólnoustrojowa, skutkująca naruszeniem równowagi biologicznej ( czy też raczej biochemicznej) jest potencjalnym wyzwalaczem.
Z drugiej strony podobne czynniki mogą stymulować porost włosów - wszystko zależy od cech osobniczych pacjenta.
Czy łysienie plackowate można leczyć?
Oczywiście, że tak. Co więcej medycyna notuje na tym polu nawet pewne sukcesy. Łysienie plackowate leczy się ogólnodostępnymi preparatami na łysienie (np. zawierającymi minoxidil - wykorzystywany w leczeniu łysienia androgenowego). Poza tym sięga się też po leki przeciwzapalne i immunosupresanty.
Dobre efekty w leczeniu łysienia plackowatego obserwuje się przy terapii alergenami kontaktowymi (DCP - difenylocyklopropenon). Kuracja polega na miejscowym zastosowaniu środków wywołujących reakcję alergiczną, która stymuluje jednocześnie porost włosów.
A jeśli to nie pomoże?
Można jeszcze sięgnąć po metody fototerapeutyczne, w tym te połączone z zastosowaniem chemicznych fotouczulaczy (fotochemoterapia) - metody UVA i PUVA.
Pamiętajmy też, że w niektórych przypadkach łysienia plackowatego włosy odrastają samoistnie.
