Owoce liofilizowane - co to jest?
Owoce liofilizowane to owoce poddane obróbce technologicznej, z których usunięto do 95-98% wody. W wyniku procesu liofilizacji woda przechodzi ze stanu stałego bezpośrednio do postaci gazowej, z pominięciem stanu ciekłego. Odparowanie wody sprawia, że owoce przechodzą w „stan zawieszenia” i można przechowywać je dłużej. Dzieje się tak, ponieważ woda przyspiesza proces oddychania płodów rolnych, co z kolei przekłada się na szybsze starzenie, obniżenie wartości odżywczej oraz zmiany smaku i aromatu. Poza tym owoce zawierające duże ilości wody są podatne na działanie bakterii i grzybów, przez co pleśnieją i ulegają zepsuciu.
Na czym polega proces liofilizacji?
Liofilizacja składa się z trzech etapów: mrożenia, sublimacji (pierwsze suszenie) i desorpcji (dosuszanie). W praktyce wygląda to tak:
- Owoce zostają zamrożone pod normalnym ciśnieniem w temperaturze co najmniej -40°C. Woda przechodzi ze stanu ciekłego w stan stały (lód).
- Dochodzi do sublimacji, czyli odparowania lodu przy obniżonym ciśnieniu (poniżej 10 Pa). Faza sublimacji może trwać od 24 do 48 godzin w zależności od zawartości wody i ilości owoców.
- Ostatnią fazą jest dosuszanie, które polega na odparowaniu wilgoci związanej chemicznie przy dodatnich temperaturach i pod obniżonym ciśnieniem. W owocach pozostaje 2-5% wody.
Po zakończeniu liofilizacji owoce są pakowane próżniowo, co umożliwia przechowywanie ich przez dłuższy czas.
Czy owoce liofilizowane są zdrowe?
Proces liofilizacji pozwala na zachowanie do 90% wartości odżywczych, w tym witamin i związków biologicznie aktywnych. Suszenie odbywa się w niskich temperaturach, dzięki czemu straty cennych związków są mniejsze niż przy tradycyjnym suszeniu. Owoce liofilizowane stanowią bardzo dobre źródło łatwo przyswajalnej witaminy C, a także antocyjanów, flawonoidów czy karotenoidów. Warto tutaj podkreślić, że w owocach liofilizowanych nie ma żadnych sztucznych dodatków. Szczególnie cenne są owoce liofilizowane BIO, które pochodzą z ekologicznych upraw, prowadzonych w sposób zrównoważony, bez sztucznych nawozów i pestycydów.
Jakie są zalety liofilizacji?
Liofilizacja to najlepszy sposób na utrwalenie wartości odżywczych owoców, jednak nie jest to jedyna zaleta tego procesu. Dzięki usunięciu niemal całej ilości wody owoce liofilizowane:
- mają dłuższy termin przydatności do spożycia;
- zachowują walory smakowe;
- zachowują zapach i barwę;
- są dostępne przez cały rok;
- są łatwe w użyciu.
Po owoce liofilizowane warto sięgać zwłaszcza w okresie zimowym i wczesną wiosną, gdy w sklepach brakuje świeżych owoców, a chcemy dostarczyć organizmowi substancji bioaktywnych w naturalnej postaci.
Jak jeść owoce liofilizowane?
Owoce liofilizowane - podobnie jak orzechy i pestki - mogą być świetną przekąską do podjadania w szkole czy w trakcie oglądania ulubionego serialu. To znacznie zdrowsze niż chipsy czy słone paluszki. Owoce liofilizowane sprawdzą się również jako dodatek do obiadów na słodko (np. naleśników) czy śniadaniowej owsianki. Suszone owoce są bardzo estetyczne, dlatego można użyć ich również do udekorowania bezy, jogurtów, domowej czekolady czy lodów.
Jak przechowywać owoce liofilizowane?
Owoce liofilizowane są pakowanie w opakowania nieprzepuszczające tlenu i wilgoci, dzięki czemu można przechowywać je przez dłuższy czas (nawet do 12 miesięcy). Ważne jednak, aby owoce nie miały kontaktu ze światłem, dlatego najlepiej umieścić je w lodówce. Dodatkowo niska temperatura przedłuża trwałość związków polifenolowych, które są silnymi przeciwutleniaczami. Z tego względu nie zaleca się przechowywania owoców liofilizowanych w temperaturze pokojowej lub wyższej.
