Przejdźmy więc od razu do wyjaśnienia tego, czym jest ekstrakcja. Mianowicie jest to wyodrębnianie jednego lub wielu składników znajdujących się w mieszanie przy zastosowaniu metody dyfuzji, czyli procesu polegającego na samorzutnym rozprzestrzenianiu się cząstek. Dzięki temu powstają ciecze, które łatwiej rozpuszczają określone związki chemiczne. Mówiąc o ekstrakcji zazwyczaj mamy na myśli proces prowadzony w układzie ciecz-ciecz, który znajduje się w obszarze ograniczonej mieszalności. Należy jednak dodać, że ekstrakcją nazywany jest również proces, przeprowadzany na układach typu ciecz-ciało stałe np. ługowanie.
Pierwszy typ procesu, czyli układ ciecz-ciecz wygląda następująco. Substancje, które są wyodrębniane, ulegają podziałowi. W tym podziale wyodrębnić można rozpuszczalnik pierwotny nazywany również roztworem surowym oraz rozpuszczalnik wtórny, czyli ekstrahent. Ten drugi, w miarę możliwości powinien mieć właściwości pozwalające na selektywne absorbowanie odzyskiwanych związków chemicznych. Tak właśnie uzyskuje się rafinat, czyli rozpuszczalnik pierwotny, który pozbawiony jest sporej części odzyskiwanego związku, oraz ekstrakt, który możemy poddać destylacji (jej celem jest odzyskanie substancji ekstrahowanej oraz rozpuszczalnika).
Na proces ekstrakcji może wpływać wiele różnych czynników. Do najważniejszych z nich należą: rodzaj stosowanego rozpuszczalnika, temperatura oraz techniki postępowania.
Obecnie do przeprowadzania procesu ekstrakcji używa się różnych urządzeń zwanych ekstraktorami, rozdzielaczami lub perkolatorami. Urządzenia te mogą mieć różną konstrukcję oraz posiadają różne nazwy np. aparat Soxhleta czy aparat Graefego.
Aparat Soxhelta jest urządzeniem, którego działanie możemy porównać do ekspresu kawowego. W kolbie okrągłodennej ogrzewany jest rozpuszczalnik, który paruje, a następnie skraplany jest do umieszczonej wyżej chłodnicy wodnej. Spływająca do kolby ciecz przepłukuje materiał poddawany ekstrakcji, który znajduje się w glizie ekstrakcyjnej. Dzięki temu wzbogaca się w ekstrahowany składnik, którego ciężar właściwy jest wyższy id ciężaru właściwego rozpuszczalnika. Następnie ekstrakt spływa do specjalnej kolby, w chwili, gdy poziom kondensatu znajdującego się w nasadce z glizą przekroczy ustalony poziom, zwany poziomem przelewu.
Jest to tylko jeden z typ urządzeń stosowany do ekstrakcji. W przemyśle używa się również wiele innych rodzajów ekstraktorów. To, co je łączy to zwykle cylindryczny kształt zbiorników, w których dochodzi do przepływu rozpuszczalnika przez materiał nieruchomy. W wielu zakładach przemysłowych procesy ekstrakcji oraz inne polegające na rozdzielaniu mieszanin zwykle wykonywane są na wielu odrębnych urządzeniach.
