O tym, że samorozwój jest potrzebny, sygnalizują statystyki, które pokazują, że polska kadra coachów to w 50% osoby przed trzydziestką.
Warto się kształcić?
Różne są drogi stawania się coachem, jedni zaczynają od teorii, inni od praktyki. Mimo iż nie są oni zgodni co do tego, czy warto zdobyć certyfikat, to chórem przyznają, że wykształcenie ma ogromny wpływ na jakość prowadzonego coachingu. Odpowiednio wybrana szkoła daje okazję szkolenia swoich umiejętności pod okiem doświadczonych profesjonalistów. Ich rady czy otrzymane informacje zwrotne, mogą okazać się niezwykle cenne przy rozpoczynaniu własnej działalności trenerskiej. Ponadto, szkoła umożliwia uporządkowanie doświadczeń i zdobytej wiedzy, co przyda się zwłaszcza tym, którzy swoją przygodę z coachingiem zaczynali od praktyki. To także szansa na poznanie nowych trendów w branży i wybrania najbardziej interesującej ścieżki zawodowej. Wreszcie - to okazja do zdobycia wspomnianego już certyfikatu potwierdzającego nasze kompetencje w oczach klienta. Chociaż, jak przyznaje wielu coachów, rzadko kto się o niego pyta.
Specjalizacja
Ciekawą formą rozwoju jest osiąganie tytułu eksperta w danej dziedzinie coachingu. Podobnie jak ma to miejsce obecnie w szkoleniach, również w coachingu dąży się do osiągania coraz większej specjalizacji. Mowa tu jednak nie tyle o wyborze jednego z głównych kierunków, takich jak Business Coaching, Career Coaching, V.I.P. Coaching, itp., ale o skupieniu na konkretnej branży. Niektóre firmy już teraz oferują Business Coaching dedykowany tylko dla działu finansów czy marketingu. Stosuje się też specjalny Career Coaching dla określonych grup zawodowych, np. prawników. Inni idą jeszcze dalej i zawężają swoje działania do pojedynczej umiejętności. W ten sposób mamy też coaching przywództwa, komunikacji wewnętrznej czy zarządzania absencją. Jak pokazują nowe trendy, dążenie do większej specjalizacji może być dobrą drogą rozwoju kompetencji trenerskich.
Po drugiej stronie „biurka”
Jak wiadomo, nawet najlepsza szkoła czy specjalizacja nie wystarczy, żeby stać się skutecznym trenerem. Praktyka okazuje się najważniejszą częścią nabywania kompetencji coacha. Jednym z rodzajów uczenia się coachingu przez doświadczenie jest postawienie się w roli klienta. Stając po drugiej stronie „biurka”, można na własnej skórze poznać dynamikę całego procesu i doświadczyć skuteczności prowadzonych technik. Takie przeżycie pozwala na zdobycie dystansu do przyjmowanej przez siebie roli i lepsze otwarcie na swoich przyszłych klientów. Jest także okazją uczenia się na cudzych błędach i możliwościach ich unikania. Podobne zalety ma uczestniczenie w peer-to-peer coachingu, w którym dwaj równorzędni partnerzy świadczą sobie nawzajem coaching. Co więcej, taki sposób pracy świetnie sprawdza się w organizacji.
Krzewienie złych nawyków
Ponieważ w zawodzie coacha pracuje się całym sobą, niezwykle istotny jest rozwój własny, nie tylko zawodowy. Psycholodzy określają to mianem transcendencji, tzn. przekraczania siebie, pokonywania własnych ograniczeń. Chodzi tu o samodoskonalenie na wielu płaszczyznach, w tym w relacjach z innymi ludźmi, życiu rodzinnym czy kulturalnym. Rozwój to także próba zapanowania nad tymi nawykami, które blokują efektywność naszego coachingu. Coachowie rekrutują się z różnych grup zawodowych - w tym z psychologów, szkoleniowców, menedżerów różnych działów czy specjalistów ds. HR. Każda z tych profesji kształtuje cechy, które rzutują na prowadzony później coaching. Ten wpływ na ogół jest pozytywny, bo wiele z tych umiejętności (jak np. aktywne słuchanie u psychologów) okazuje się bardzo przydatnych w pracy coacha. Warto jednak popracować nad tymi, które znacząco ograniczają bycie trenerem. Dla menedżerów jest to nastawienie na konkretny efekt, a dla psychologów przesuwanie odpowiedzialności za proces na klienta. Na pytanie, jakie nawyki najbardziej hamują nasz proces, najlepiej odpowie nam superwizja.
Mentoring i superwizja
Cenną możliwością samodoskonalenia coacha jest superwizja. Możliwość bycia ocenionym przez specjalistów bardzo podnosi wartość prowadzonego coachingu. Nie tylko pokazuje popełniane przez nas błędy, ale także motywuje do pracy nad sobą. Daje też możliwość porównania swoich umiejętności i uzyskania pomocy w sytuacji, w której nie mamy pewności jak się zachować. Niestety nie wszystkie polskie szkoły coachingu oferują superwizję dla swoich absolwentów, podczas gdy za granicą jest to standard. Zawsze jednak istnieje możliwość zgłoszenia się do stowarzyszeń i instytucji coachingowych, które w swoich statutach wręcz wymagają od swoich członków poddawania się superwizji (ICC, ICF, ECI, EMCC itp.). Dobrym pomysłem jest skorzystanie ze związanego z superwizją mentoringu. Doświadczony autorytet w dziedzinie coachingu dzieli się wówczas swoim doświadczeniem i pomaga uniknąć tych błędów, które kiedyś sam popełniał. Mentoring pozwala na łączenie wiedzy poprzedniego pokolenia z technikami stosowanymi przez młodą kadrę. Obie możliwości pozwalają też poczuć się pewniej w prowadzeniu coachingu, co zwłaszcza dla młodych adeptów tej sztuki jest dużą zaletą.
Szkolenia, szkolenia, szkolenia
Doskonaląc się, można także sięgnąć po szkolenia otwarte dla coachów, których na polskim rynku jest coraz więcej. Ich wadą jest, podobnie jak w przypadku szkół, stosunkowo wysoka cena. Po rozkwicie rynku szkoleń, głównym problemem jest odnalezienie właściwej oferty wśród setek możliwości. O wyborze szkolenia najczęściej decyduje osoba prowadzącego, w tym bogate doświadczenie trenerskie i zdobyte certyfikaty. Dobrym pomysłem jest dokształcanie się z nowych modeli coachingu. Obecnie świetnie rozwija się Co-active coaching czy coaching zintegrowany, integrujący w sobie metody z wielu dziedzin. Dużą popularnością wciąż cieszy się także Coaching NLP.
