Jak to zrobić?
Przede wszystkim warto sobie odpowiedzieć na pytanie, czym jest stanowisko pracy? Jest to pewien wydzielony obszar, przeznaczony tylko dla jednego pracownika lub zespołu pracowników (praca zespołowa) - taka osobista przestrzeń w firmie, wyposażona we wszelkie niezbędne do wykonywania określonych zdań narzędzia (wyposażenie stanowiska pracy). Oczywiście wyposażenie stanowiska pracy może być bardzo różne, w zależności od wykonywanej pracy, i tak w pracy biurowej niezbędny jest komputer, telefon i faks, biurko, fotel, materiały i przybory biurowe itp., innego wyposażenia będzie wymagała praca w magazynie np. hurtowni: wózek widłowy, przenośny komputer do ewidencji towaru i odczytywania kodów paskowych, biurko i komputer stacjonarny, przyrządy do pakowania, taśmy pakowe itp.
W niniejszym artykule skupimy się jednak na pracy siedzącej - biurowej, która mimo, iż zwykle nie wiąże się z ponad przeciętną aktywnością fizyczną, może być bardzo niezdrowa dla naszego organizmu i mieć bardzo zgubny wpływ zarówno na kondycję fizyczną, jak i psychiczną. W tym przypadku szczególnie ważna jest właściwa ergonomia stanowiska pracy.
Planując komfortowe warunki pracy w biurze trzeba wziąć pod uwagę zagrożenia i czynniki, które mają na nas negatywny wpływ podczas długotrwałej pracy siedzącej. Są to:
- złe oświetlenie,
- hałas,
- niewygodna pozycja siedząca, w tym brak odpowiedniego podparcia całych pleców, a w szczególności odcinka lędźwiowego,
- zła cyrkulacja powietrza w pomieszczeniu (brak klimatyzacji, zbyt niska lub zbyt wysoka temperatura),
- niewłaściwe rozmieszczenie przyborów niezbędnych do pracy (ograniczony dostęp do przedmiotów na biurku).
Powyższe warunki to główne czynniki, które mogą wpłynąć na nasze samopoczucie, komfort i wygodę pracy, a także jej efektywność.
Zaczynając od pierwszego z powyższych, należy zapewnić sobie optymalne oświetlenie podczas pracy. Najlepiej z kliku źródeł. Oświetlenie ogólne – sufitowe powinno dobrze oświetlać całe pomieszczenie, może to być zimne światło np. żarówka energooszczędna lub świetlówka, może to być również światło słoneczne. Drugie źródło światła powinno być dedykowane tylko dla naszego stanowiska pracy – np. mała lampka, dająca ciepłe, przyjazne dla oka światło, ukierunkowane bezpośrednio na nasze biurko – nie na nas! Możemy również skorzystać dodatkowo z małej lampki np. LED, dającej kierunkowe światło, padające bezpośrednio np. na klawiaturę komputera lub inny przedmiot. Pamiętajmy jednak, że światło powinno być skierowane na nasze stanowisko pracy, a nie na nas, nie powinno nas razić lub rozpraszać!
W pomieszczeniu powinien być też zachowany odpowiedni poziom hałasu. Jeśli chodzi o biura indywidualne problem ten zazwyczaj nie istnieje. Pojawia się natomiast w biurach, w których pracuje kilka osób naraz lub w otwartej przestrzeni – open plan office. W tym przypadku warto zastosować przegrody (ścianki) biurkowe lub rozbudować boksy dla każdego pracownika. Dobrym rozwiązaniem są również stopery do uszu redukujące dźwięk (szczególnie jeśli musimy się skupić nad ważnym zadaniem) lub słuchawki - podłączone do komputera pomogą nam się dodatkowo zrelaksować, delikatna muzyka w tle poprawi nam nastrój i sprawi że poczujemy się komfortowo.
Odpowiednia pozycja siedząca jest bardzo ważna dla naszego kręgosłupa. Warto zaopatrzyć się w wygodny fotel obrotowy, zapewniający właściwe podparcie dla pleców i rąk (podłokietniki). Fotel powinien być na tyle dobry jakościowo by nie chwiał się na boki, a osoba siedząca miała stabilną pozycję. Krzesło powinno mieć możliwość regulacji w pionie, regulacji oparcia i podłokietników. Niedopuszczalne są jakiekolwiek luzy konstrukcyjne. Przyjmując bezpieczną pozycję za biurkiem pamiętajmy, iż w takiej pozycji spędzimy kilka godzin z małymi przerwami, nasz kręgosłup w tym czasie będzie narażony na niezdrowe naprężenia i odkształcenia. Standardowe fotele zwykle projektowane są z myślą o wygodzie, a nie ergonomii pracy. Dobrym uzupełnieniem może być poduszka lędźwiowa, która dzięki swej budowie doskonale wesprze nasz kręgosłup w odcinku lędźwiowym, który narażony jest na największe odkształcenia podczas długotrwałej pracy siedzącej. Większość takich poduszek to produkty medyczne posiadające specjalne zapięcia, umożliwiające łatwy montaż na dowolnym fotelu biurowym. Dodatkowym wyposażeniem naszego stanowiska pracy może być poduszka do siedzenia, która jeszcze bardziej odciąży nasz kręgosłup i zapewni mu optymalne ułożenie (zachowując naturalne wygięcie).
Bardzo istotne jest świeże powietrze, dzięki któremu nasz mózg będzie bardziej dotleniony, nie będziemy czuć się ospali lub zmęczeni. Jeśli w biurze jest klimatyzacja pamiętajmy by ustawić optymalną temperaturę, ani zbyt niską, ani zbyt wysoką. Zwykła temperatura pokojowa i lekko uchylone okno w ciepły dzień zupełnie wystarczą. Pamiętajmy, że wykonujemy pracę siedzącą, zbyt duży przeciąg lub zbyt niska temperatura mogą poskutkować niechcianym przeziębieniem.
Siedząc przy biurku i pracując np. przy komputerze powinniśmy czuć się swobodnie. Zarówno fotel, jak i otoczenie powinny zapewniać nam swobodny dostęp do wszystkich urządzeń i przyborów biurowych. Dlatego powinniśmy zadbać o odpowiednią odległość fotela od biurka, właściwą wysokość biurka i odpowiedni porządek na biurku, komfortowe rozmieszczenie narzędzi do pracy. Ważne jest żeby bez zbędnego wstawania mieć do wszystkiego dostęp, tak by móc wykonać konkretne zadanie nie wstając z miejsca.
Zachowanie właściwej ergonomii stanowiska pracy to wbrew pozorom kluczowa sprawa, która często bagatelizowana przez pracodawców, a nawet samych pracowników może zaowocować poważniejszymi skutkami nie tylko dla naszego samopoczucia, ale także dla zdrowia. Dlatego warto zainwestować w dobrej jakości obrotowy fotel, poduszkę do siedzenia lub poduszkę pod plecy, dodatkową lampkę, by przy wykonywaniu codziennych obowiązków, ulżyć naszemu kręgosłupowi i mięśniom.
