Jakie są rodzaje znaków BHP?
Minimalne wymagania dotyczące zastosowania znaków BHP w miejscu pracy zostały zawarte w Dyrektywie Rady 92/58/EWG z dnia 24 czerwca 1992 roku. Do oznakowania BHP odnoszą się również polskie akty prawne (m.in. Rozporządzenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 4 listopada 2021 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy), polska norma PN-N-01256 oraz międzynarodowa norma PN-EN ISO 7010.
Rodzaje znaków BHP, które należy stosować w miejscach pracy:
- znaki ewakuacyjne,
- znaki ochrony przeciwpożarowej,
- znaki zakazu, nakazu i ostrzegawcze,
- znaki informacyjne.
Znaki ewakuacyjne
Znaki należące do tej kategorii są stosowane do oznaczenia dróg i wyjść ewakuacyjnych. Dzięki wyraźnym oznaczeniom osoby przebywające w budynku mogą szybko go opuścić, gdy występuje bezpośrednie ryzyko utraty zdrowia i życia (np. podczas pożaru lub zagrożenia wybuchem). Znaki ewakuacyjne należy umieścić przede wszystkim w miejscach, gdzie istnieje możliwość obrania złego kierunku do wyjścia. Oznaczenia przyjmują postać tablicy z białym piktogramem (wcześniej jasnożółtym) na zielonym tle. Znaki ewakuacyjne muszą być dobrze widoczne w złych warunkach oświetleniowych, dlatego stosuje się tablice fotoluminescencyjne i podświetlane.
Znaki ochrony przeciwpożarowej
Znaków ochrony ppoż. używa się do oznaczenia dróg pożarowych, lokalizacji urządzeń gaśniczych i innego sprzętu ratowniczego (np. drabiny ewakuacyjnej), a także instalacji alarmowej. Znaki te stanowią niezbędny element systemu przeciwpożarowego w budynku. Są widoczne z daleka, ponieważ przedstawiane są w formie białego (wcześniej jasnożółtego) piktogramu na czerwonym tle. Podobnie jak w przypadku znaków ewakuacyjnych, również znaki ppoż. często są pokryte materiałem fotoluminescencyjnym.
Znaki zakazu, nakazu i ostrzegawcze
Znaki zakazu, nakazu i ostrzegawcze przypominają znaki stosowane w pionowym oznakowaniu drogowym, dzięki czemu łatwo zapamiętać ich znaczenie. Znaki zakazu zabraniają zachowania, które mogłoby wywołać zagrożenie (np. pożarowe) w danym miejscu. Znaki nakazu wskazują na odpowiednie zachowanie w celu uniknięcia niebezpieczeństwa (np. stosuj kask lub okulary ochronne). Z kolei znaki ostrzegawcze zwracają uwagę na zagrożenie (np. śliska nawierzchnia, porażenie prądem). Znaki z tej grupy mogą zawierać piktogram i dodatkowo informację opisową.
Jak wyglądają znaki?
W zależności od ich przeznaczenia, znaki stosowane w BHP wyglądają następująco:
- znaki zakazu - czerwony okrąg z ukośną linią oraz czarnym piktogramem na białym tle;
- znaki nakazu - niebieskie koło z białym piktogramem;
- znaki ostrzegawcze - trójkąt z czarnym obramowaniem i czarnym piktogramem na żółtym tle.
Znaki informacyjne
Znaki informacyjne są pomocne w stanach zagrożenia zdrowia i życia, gdy trzeba szybko wezwać służby lub udzielić pierwszej pomocy poszkodowanemu. Zwykle mają kwadratowy kształt i biały piktogram na zielonym tle. Stosowane są m.in. do oznaczenia apteczki pierwszej pomocy czy telefonu awaryjnego. Dla ułatwienia można wybrać wariant zawierający nie tylko symbol, ale również informację opisową.
Znaki BHP w miejscu pracy - nowoczesne rozwiązania
Oprócz standardowych znaków BHP w formie fotoluminescencyjnych tablic i folii samoprzylepnej na rynku dostępne są bardziej nowoczesne rozwiązania. Jednym z nich są rzutniki przemysłowe, które wyświetlają dowolny znak na podłodze lub ścianie. Projektory LED znaków w BHP zapewniają skuteczne oznaczenie w słabych warunkach oświetleniowych i wszędzie tam, gdzie tradycyjne znaki się nie sprawdzają. Ponadto projektor może współpracować z czujnikiem ruchu i emitować światło pulsacyjne, zwiększając tym samym czujność pracowników.
