Definicje zawsze obarczone są pewnym poziomem nieścisłości. Tworzymy je bowiem na podstawie naszego języka - słów, które służą komunikacji z innymi ludźmi. Słowa te jednak nijak się mają do rzeczywistości - są zawsze tylko uogólnieniami i, jeśli użyjemy ich do opisu otaczającego nas świata, uzyskamy tylko kolejną, pełną halucynacji, mało pożywną papkę dla naszego mózgu.
Pomyśl - gdy napiszę: „Dom, to budynek, w którym mieszkają ludzie", na pierwszy rzut oka to zdanie wydaje się być prawdziwe. Jednak... dla wielu ludzi domem jest ojczyzna, a nie jest ona budynkiem. Więźniowie na przykład mieszkają w więzieniu, które jest budynkiem, ale raczej nie nazwiemy go domem. Po co o tym piszę? Przede wszystkim po to, byś uświadomił sobie, drogi czytelniku, że definicje służą pewnemu usystematyzowaniu wiedzy i głównie komunikacji międzyludzkiej, nie dadzą Ci jednak bezpośrednich informacji o świecie. Te - musisz zebrać sam, poznając różne zjawiska, doświadczając ich i wyciągając własne wnioski.
Definicje o których za chwilę przeczytasz mają być tylko i wyłącznie wskazówkami do nauki hipnozy. Ich celem nie jest naukowe burzenie piany i kłótnia o to, czym hipnoza jest a czym nie jest. Potraktuj je jako drogowskazy, które pomogą Ci szybciej uświadomić sobie potencjał hipnozy i wykorzystać go w rozwoju swojego życia.
Poznając temat zetkniesz się prawdopodobnie z definicjami hipnozy opisującymi ją z różnych punktów widzenia - osoby hipnotyzowanej, hipnotyzera, niezależnego badacza... W niniejszym artykule za cel postawiłem sobie zebranie ich wszystkich - tak, by kilka pomniejszych definicji mogło stworzyć jedną, bardziej całościową.
Z punktu widzenia badacza, hipnoza jest metodą komunikacji z nieświadomą częścią umysłu i osobowości danej osoby, polegającą na wprowadzeniu tej osoby w trans hipnotyczny i podaniu jej sugestii hipnotycznych i posthipnotycznych.
Z punktu widzenia hipnotyzera, hipnoza jest relacją między nim, a osobą hipnotyzowaną, w której hipnotyzer przekazuje sugestie, które ma wykonać osoba hipnotyzowana.
Z punktu widzenia osoby hipnotyzowanej, hipnoza jest stanem psychofizycznym charakteryzującym się zawężeniem koncentracji na zjawiskach wewnętrznych (wizualizacja, odczucia) lub zewnętrznych (np. fiksacja wzroku) i podwyższoną podatnością na sugestie.
Sugestie to każde sformułowania werbalne lub przekaz niewerbalny (ton głosu, gesty), który wywiera wpływ na drugą osobę. Mówiąc inaczej - jeśli ubierzesz się na czerwono, co sprawi, że osoby patrzące na Ciebie będą miały delikatnie przyśpieszone tętno, również przekazujesz sugestię hipnotyczną (ponieważ zadziałałeś na drugą osobę).
Ta ostatnia definicja jest podstawą nowego podejścia do hipnozy - mówiącego iż wszyscy ludzie nieustannie na siebie oddziałują - przekazując sobie niesamowite ilości nieświadomych sugestii.
Sugestie w hipnozie dzielimy na:
- werbalne, czyli słowne sformułowania, np.: „Rozluźnij się i poczuj absolutnie błogo.",
- niewerbalne, czyli pozasłowne (nasz ubiór, wygląd, ton głosu, komunikacja niewerbalna),
oraz:
- prehipnotyczne (przedhipnotyczne, np. „Za chwilę poprowadzę Cię w trans hipnotyczny, dzięki czemu uzdrowisz swoje relacje z ludźmi"),
- hipnotyczne (mające wywołać efekt podczas sesji hipnotycznej, np.: „Z każdym oddechem Twoje ciało rozluźnia się i relaksuje"),
- posthipnotyczne (pohipnotyczne - mające zrealizować się w przyszłości, np.: „Gdy następnym razem weźmiesz do ust papierosa, poczujesz najbardziej obrzydliwy zapach, jaki jesteś w stanie sobie wyobrazić")
Wyjaśnię teraz kolejne terminy związane z hipnozą:
Hipnoza klasyczna, dyrektywna - najstarsza „szkoła" hipnozy, wiązana z prostymi, bezpośrednimi sugestiami, podawanymi klientowi jednostajnym, monotonnym głosem (np.: „Gdy odliczę od 5 do 1, zaśniesz", „Twoje powieki stają się przyjemnie ciężkie").
Hipnoza ericksonowska, permisywna - nazwa pochodzi od genialnego hipnotyzera - Miltona H. Ericksona, który właściwie wprowadził hipnozę do medycyny klinicznej. Permisywna, czyli niosąca pozwolenie - w przeciwieństwie do hipnozy dyrektywnej, przekazujemy tutaj sugestie pośrednio, np.: „Możesz teraz zamknąć oczy", „Gdy już zamkniesz oczy, możesz rozluźnić się i poczuć absolutnie błogo". Hipnoza permisywna opiera się na lingwistycznych wzorcach tzw. Modelu Miltona.
Model Miltona to zbiór narzędzi lingwistycznych służących do „obejścia" świadomego umysłu klienta tak, aby nie zdawał sobie sprawy z już przekazanej sugestii (jest to sposób na obejście tzw. oporu przed zmianą).
Hipnoza dynamiczna - to szkoła łącząca podejścia wcześniej opisane i dodająca do procesu hipnozy ruch ciała (np. usztywnienie rąk, transowy taniec, wychylenie klienta do tyłu, prowadzenie go z zamkniętymi oczami).
Hipnoza estradowa - służąca zabawie na pokazach, charakteryzująca się pracą z najbardziej podatnymi na hipnozę dyrektywną osobami oraz użyciem błyskawicznych indukcji hipnotycznych, trwających kilka sekund lub minut.
Podatność hipnotyczna - to zdolność danej osoby do szybkiego przyjęcia i wykonania sugestii, bez zastanawiania się nad nią, czy jej kwestionowania.
Ta garść informacji stanie się dla Ciebie w pełni zrozumiała dopiero, gdy zaczniesz prowadzić własne sesje hipnotyczne. Uświadomisz sobie wtedy jak działają poszczególne metody i techniki - oraz jak reagują na nie różni ludzie. Każda szkoła hipnozy działa lepiej na określone osoby, nie ma jednej, działającej na wszystkich ludzi metody.
