Biorąc za punkt wyjścia wspólne doświadczenie wiary, u schyłku XIV wieku i w pierwszej połowie XV refleksja teologiczna posługuje się filozoficznymi kategoriami przejętymi od przeszłości i przetwarza je, tworząc rozmaite doktryny spekulatywne, stosownie do różnych opcji filozoficznych, warunkujących ich struktury i osiągnięcia .