Badania nad jej wpływem na zdrowie nadal trwają. Udowodniono, że chroni przed chorobami autoimmunologicznymi, takimi jak reumatoidalne zapalenie stawów, stwardnienie rozsiane czy cukrzyca typu 1. Zapobiega złamaniom kości, depresji, infekcjom zapalnym jelit, nadciśnieniu tętniczemu, a także nowotworom.
Niedobór witaminy D przez setki lat powodował krzywicę u dzieci. Choroba ta to nie tylko lekko krzywe kości, a szpotawość kolan, nieprawidłowo rozwinięte zęby czy guzy czołowe, które poważnie deformują głowę. Borykano się z nią już w pierwszym i drugim wieku naszej ery, o czym świadczą archiwalne zapisy medyczne.
Naukowego opisu witaminy D dokonał w 1922 r. Elmer Mc Collum, biochemik amerykański z Uniwersytetu Johna Hopkinsa (USA), którego obecnie specjaliści uważają za ojca nauki o żywieniu. Rozpoczęto badania dalszych właściwości witaminy. W końcu XX w. bracia Frank i Cedric Garlandowie zauważyli zależności między zachorowaniami na nowotwory a ilością nasłonecznienia. Dostrzegli, że im więcej słońca tym niższy bilans zachorowań.
Wpływ na zdrowie
Dostarczając odpowiednie dawki witaminy D można, zapobiegać wielu chorobom, począwszy od powszechnej grypy poprzez astmę, ataki serca, osteoporozę, endometrium a skończywszy na nowotworach: piersi, jelita grubego, trzustki, nerki, pęcherza moczowego, trzonu macicy, przełyku, żołądka, prostaty, jajników, czerniaku, białaczce czy szpiczaku mnogim. Jej istotny wpływ na zdrowie spowodował powstanie amerykańskiej organizacji D*Action, która zrzesza naukowców, instytucje oraz osoby prywatne i zajmuje się problemem epidemii niedoboru witaminy D.
Powszechne niedobory witaminy D
Spędzanie czasu głównie w miejscach zamkniętych i smarowanie się kremami z filtrem sprawia, że w dzisiejszych czasach mamy do czynienia z powszechnymi niedoborami witaminy D. Optymalny poziom wit. D w surowicy krwi powinien wynosić ok. 80/90ng/ml. Niedobór tej witaminy określa się, kiedy jej poziom spada do 10ng/ml lub jeszcze niżej.
Specjaliści zajmujący się badaniami nad wpływem witaminy D przygotowali dla D*Action zestawienie zależności pomiędzy poziomem witaminy D w surowicy a ryzykiem zachorowania na określone choroby. Bazując na różnych badaniach, określili liczbowo, o ile zmniejszyłoby się ryzyko zachorowania na dane choroby. Dane procentowe określają zmniejszenie ryzyka wystąpienia danej choroby. Za niedobór witaminy D przyjęto wartość 10 ng/ml we krwi lub poniżej.
A oto wyniki:
- Przy poziomie zaledwie 25 ng/ml – ryzyko niskiej wagi urodzeniowej jest mniejsze o 75%.
- Przy poziomie 30 ng/ml – ryzyko astmy jest mniejsze o 63%.
- Przy poziomie 32 ng/ml – ryzyko zawału mięśnia sercowego jest mniejsze 0 50%.
- Przy poziomie 35 ng/ml: o 78 % zmniejsza się ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego, o 83 % zmniejsza się ryzyko zachorowania na grypę sezonową.
- Przy poziomie lekko poniżej 40 ng/ml – ryzyko stanu przed-rzucawkowego jest mniejsze o 60%.
- Przy poziomie lekko powyżej 40 ng/ml – ryzyko złamania zmęczeniowego kości jest mniejsze o 50%.
- Przy poziomie 45 ng/ml – ryzyko osteoporozy i wszelkiego rodzaju złamań jest mniejsze o 50%.
- Przy poziomie 50 ng/ml – ryzyko cukrzycy typu 1 jest mniejsze o 71%.
- Przy poziomie 65 ng/ml – ryzyko raka piersi jest mniejsze 0 83%.
- Przy poziomie 70 ng/ml – ryzyko raka jelita grubego jest mniejsze o 80%.
- Przy poziomie nieco powyżej 70 ng/ml – ryzyko stwardnienia rozsianego jest mniejsze o 80%.
- Przy poziomie 75 ng/ml: o 50% zmniejsza się ryzyko wystąpienia białaczki, 0 65% zmniejsza się ryzyko wystąpienia raka trzustki, 0 66% zmniejsza się ryzyko wystąpienia raka pęcherza moczowego, o 67% zmniejsza się ryzyko wystąpienia raka endometrium, 0 75% zmniejsza się ryzyko wystąpienia raka nerki.
Dawkowanie przy dużych niedoborach wit. D
Dr Raimund von Helden w książce „Zdrowie w 7 dni” podaje sposób uzupełniania dużych niedoborów wit. D wg kuracji początkowej, która ma za zadanie, dla dobra pacjentów, szybko uzupełnić niedobór. Jak pisze, noworodki w latach 70-tych przyjmowały zastrzyk z wit. D z 200.000 IU czyli przyjmowały ok. 60.000 IU na kilogram wagi. Wg metody Doktora osoba która waży 102 kg i posiada poziom wit. D-9 ng/ml biorąc przez 6 dni po 100.000 IU osiągnie w ciągu kilku dni poziom 50ng/ml
Witamina D i leczenie nowotworów
Badania wykazały, że w warunkach laboratoryjnych witamina D może blokować namnażanie się komórek nowotworowych i wywoływać apoptozę (zaprogramowaną śmierć komórki). Nie wiadomo jednak, czy suplementacja witaminy D w czasie choroby nowotworowej daje więcej szans na wyzdrowienie. Niemniej w czasie choroby nowotworowej zaleca się przyjmowanie i utrzymywanie jej poziomu w górnej granicy normy, między 70 ng/ml a 100 ng/ml.
Witamina D dla zdrowia skóry
Witamina D korzystnie wpływa na cerę, zmniejsza produkcję sebum i może blokować namnażanie bakterii Propionibacterium acnes, zapobiegając w ten sposób trądzikowi. Witamina D, poprzez regulację wzrostu i różnicowania się keratynocytów, mogłaby też być przydatna w leczeniu łuszczycy. Niestety z powodu regulacji prawnych kremy z wit. D nie są swobodnie produkowane w UE. Dostępne są jedynie trudno dostępne, opatentowane leki.
Witamina D leczy łuszczycę.
Autor książki na temat witaminy D3 – Jeff Bowles, który przez rok czasu stosował codziennie niezmiernie wysokie dawki (od 25.000-100.000 jednostek) opisuje przypadek wyleczenia łuszczycy w 2 miesiące od zażywania dawki 50.000 jednostek dziennie łącznie z witaminą K2.
Zdrowotne trio – synergiczne działanie witamin D3, K2 oraz soli magnezowej
Witamina D3 powinna być przyjmowana zawsze z witaminą K2. Witamina D3 odpowiada za regulację gospodarki wapniowej i fosforowej w organizmie, natomiast witamina K2 jest jej idealnym dopełnieniem, powoduje przekierowanie wapnia w odpowiednie miejsce, czyli do kości.
Przy samodzielnej suplementacji w dużych dawkach witaminą D3 istnieje niebezpieczeństwo odłożenia się wapnia w tkankach miękkich np. nerkach tętnicach (może prowadzić do zakrzepów i zawałów serca) lub innych organach naszego ciała. Witamina K2 przekierowuje wapń do kości, dodatkowo usuwając jego nadmiar np. z układu krwionośnego, zapobiegając w ten sposób jego zwapnieniu. Natomiast dzięki witaminie D3 magnez łatwiej wchłania się w organizmie.
Źródła witaminy D
Najlepszym źródłem witaminy D3 jest lanolina – wosk znajdujący się w wełnie owczej. Ma ona formę emulsji, dzięki czemu zachowuje swoje właściwości w wodzie i jest dobrze przyswajalna przez organizm. Co istotne, w takiej postaci nie powoduje żadnych alergii.
Innym źródłem jest olej z wątroby dorsza, który zawiera dużo witaminy D i jest dobrym źródłem kwasów omega-3. Niestety posiada on dużą ilość witaminy A, która w nadmiarze szybko staje się toksyczna, a także zmniejsza wchłanianie witaminy D.
Witamina D w walce z chorobami
Szczególnie polecane jest przyjmowanie witaminy D3 w postaci kropli z uwagi na lepsze wchłanianie do organizmu i mniejsze wydatkowanie energii na trawienie w żołądku
Przeciwwskazania
Osoby cierpiące na sarkoidozę, nadczynność przytarczyc, gruźlicę czy kamicę wapniową, powinny stosować witaminę D pod nadzorem lekarza.
Autorem tekstu jest: Barbara Fołda – technolog żywienia.
