Jeżeli elementy tej instalacji są widoczne, samo to odstrasza niechcianego odwiedzającego, a jeżeli ktoś odważy się wtargnąć do domu, alarm zaczyna wyć i świecić, przepłaszając natręta i wzbudzając zamieszanie. Ponadto jeżeli dom jest monitorowany przez firmę zajmującą się ochroną mienia, sygnał alarmowy automatycznie oznacza zgłoszenie tego incydentu do firmy, a często też wysłanie patrolu.
Zadaniem alarmu jest nie tylko wykrycie zagrożenia, ale także przesłanie informacji o nim. Za wykrywanie odpowiada zespół czujników i detektorów. (magnetyczne, ruchu, stłuczenia szyby, wibracji itp.). Dzięki nim system wykrywa otwarcie lub wyważenie drzwi i okien, poruszanie się w kontrolowanym obszarze, wybicie szyby, atak na mienie, pojawienie się dymu, zalanie itd. Czujki przesyłają sygnały do centrali, stanowiącej serce i mózg instalacji. To z centrali płyną sygnały ostrzegawcze do właściciela i/lub agencji ochrony. Centrala zbiera także informacje od urządzeń sterujących (manipulatorów zwanych też szyfratorami, pilotów), które zarządzają systemem. W razie zagrożenia centrala uruchamia sygnalizator, który emituje głośny, zwracający uwagę dźwięk oraz wyraźne, często błyskające światło. Manipulator umożliwiający uzbrajanie i rozbrajanie alarmu najlepiej umieścić blisko wyjścia, a w domu piętrowym także na piętrze – dla wygody.
Wszystkie te elementy muszą być ze sobą połączone – przewodowo lub bezprzewodowo. Połączenie drogą radiową jest wygodniejsze, bo nie trzeba naruszać ścian, ale też drogie i łatwe do zakłócenia. Dlatego o zakładaniu alarmu warto pomyśleć na etapie budowy albo remontu, kiedy poprowadzenie kabelków nie będzie problemem.
Nowoczesne systemy alarmowe nadzorują nie tylko budynek, ale i jego otoczenie, czyli strefę między furtką a drzwiami oraz ogród. To znacznie zwiększa skuteczność całej instalacji i pozwala na uniknięcie strat materialnych związanych z uszkodzeniami zamków drzwi i okien.
Żeby cały system odpowiednio – czyli skutecznie – działał, musi być odpowiednio zaprojektowany, zainstalowany i zaprogramowany. Jakiekolwiek błędy, które tym łatwiej popełnić osobie, która nie zajmuje się alarmami zawodowo, mogą skutkować tym, że instalacja będzie raczej na postrach niż faktycznym zabezpieczeniem.
Nie można zapominać tez o tym, że uzupełnieniem systemu alarmowego powinna być instalacja monitoringu.
