Program, którego okres wdrażania zaplanowany został na lata 2013-2017, jest dedykowany jednostkom samorządu terytorialnego posiadającym tytuł do dysponowania infrastrukturą oświetlenia ulicznego. Budżet zakłada dofinansowanie dla gmin w formie dotacji i pożyczek. Maksymalnie można otrzymać 15 mln zł na pokrycie 45 proc. kosztów kwalifikowanych oraz 18,3 mln zł pożyczki na pozostałą część modernizacji. Spłata rozłożona jest na 10 lat z karencją zwrotu na półtora roku od czasu zakończenia inwestycji. W opublikowanych na stronie NFOŚiGW listach do pierwszej części konkursu zakwalifikowały się 34 gminy.
Energooszczędne zapotrzebowanie
W Polsce oświetlenie w miejscach publicznych co roku pochłania ponad 1500 GWh i tym samym generuje znaczącą część globalnej emisji gazów cieplarnianych pochodzących z energetyki. Odpowiedzialne są za to technologie oświetleniowe stosowane w miejscach intensywnego zapotrzebowania światła. Według statystyk NFOŚiGW w kraju jest obecnie około 3,3 mln lamp ulicznych, z czego aż 65 proc. stanowią rozwiązania sodowe. Pozostała część to oświetlenie rtęciowe, żarowe czy neonowe.
Energooszczędny LED
Powszechna dbałość o względy ekonomiczne i środowiskowe powoduje konieczność stosowania nowoczesnych rozwiązań niosących za sobą wielki potencjał oszczędnościowy. – W programie SOWA jednym z preferowanych rozwiązań zamiany oświetlenia drogowego jest zastosowanie lamp LED. Wszystkie źródła światła starego typu charakteryzują się sprawnością na poziomie 40 proc. Około 50 proc. wykorzystywanej energii jest tracone – mówi Andrzej Nowak z firmy Luxan oferującej m.in. systemy inteligentnego zarządzania oświetleniem miejskim. – Dzięki technologii LED można tego uniknąć, zyskując bardzo wysoką wydajność i relatywnie krótki okres zwrotu poniesionych kosztów – dodaje.
Energooszczędny plan
Zarówno aspekty ekologiczne, jak i dążenie do oszczędności sprawiają, że połowa polskich gmin planuje modernizację oświetlenia ulicznego w ciągu najbliższych pięciu lat. Podstawą udziału w programie SOWA jest przeprowadzenie audytu oświetlenia, spełnienie normy PN-EN 13201 polegającej na modernizacji oświetlenia (m.in. wymiana źródeł światła, zapłonników, kabli zasilających, słupów) oraz montaż urządzeń do inteligentnego sterowania. Ponadto niezbędne jest uzyskanie minimum pięciu lat gwarancji na wykonaną instalację oraz ograniczenie emisji CO2 o co najmniej 40 proc.
Program SOWA stanowi odpowiedź na potrzebę oszczędności energetycznej, którą polska gospodarka silnie odczuwa. Inicjatywa NFOŚiGW dla efektywności wymaga jednak wsparcia gminnych decydentów, a także producentów oświetlenia. Edukacja w tym zakresie może zaowocować nie tylko korzyściami finansowymi dla lokalnych budżetów, ale także lepszym stanem środowiska naturalnego.
