Rozmowy rodzinne
Badania genealogiczna najlepiej rozpocząć od własnej rodziny. Informacje posiadane przez rodziców i dziadków są bezcenne, ponieważ są zazwyczaj rozległe. Nie zawsze dotyczą one kolejnych stopni pokrewieństwa, jednak drzewo genealogiczne bez historii rodzinnych wydaje się niepełne.
Poza tym, korzystanie z informacji udostępnianych przez Urzędy Stanu Cywilnego jest odpłatne. Dla uzyskania odpowiednich dokumentów należy również udokumentować pokrewieństwo z własnymi przodkami, przedstawiając akty, urodzenia, czy też małżeństwa, dla kolejnych pokoleń. Wyszukiwanie informacji w parafiach może okazać się jeszcze trudniejsze ze względu na przeprowadzki członków rodziny.
Pierwsze kroki do USC i właściwych parafii
Jednak jeśli rozmowy z członkami rodziny zawiodą, kolejnym krokiem jest właśnie skorzystanie z dokumentacji gromadzonej przez Urzędy Stanu Cywilnego i parafie, w których można spodziewać się je znaleźć.
Zazwyczaj stosunkowo łatwo odnaleźć odpowiedni USC, niestety nie zawsze okazuje się możliwe uzyskanie odpowiedniego aktu. Brak możliwości udokumentowania pokrewieństwa zdarza się rzadko, lecz jednak się zdarza. Przykładem mogą być dzieci z nieprawego łoża czy dziadkowie, którzy urodzili się poza granicami kraju, lecz w tutejszych USC można wtedy znaleźć np. akta rodzeństwa dziadków.
Często bardziej przyjazne okazują się lokalne parafie, choć nie jest to regułą. Księża chętnie udostępniają księgi parafialne znajdujące się nadal w ich posiadaniu, a są to dokumenty sięgające do 100 lat przed obecną datą. Dopiero starsze dokumenty trafiają do Archiwów Państwowych.
Poszukiwania genealogiczne w Archiwach Państwowych i Archiwach Archidiecezjalnych
Ze względu na Ustawę o ochronie danych osobowych, w szerszym zakresie udostępniane są akta metrykalne urodzeń i małżeństw wykonane przynajmniej 100 lat przed obecną datą oraz akta zgonów posiadające przynajmniej 50 lat. Dostęp do takich dokumentów zapewniają Archiwa Państwowe i Archiwa Archidiecezjalne. Udostępniane są one w różnej formie: prawdziwych ksiąg, mikrofilmów bądź w wersji cyfrowej.
Co istotne, wiele Towarzystw Genealogicznych czy też innych organizacji i społeczności rozpoczęło projekty indeksacji i digitalizacji ksiąg metrykalnych, dzięki czemu coraz większa baza spisów i skanów samych aktów dostępna jest przez Internet. Indeksy metrykalne trafiają m.in. do bazy Geneteka, natomiast skany akt udostępniane są przez stronę Metryki.GenBaza.pl. Znakomitym źródłem informacji są również bazy tworzone przez członków Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich, czyli mormonów oraz wszelkie instytucje i wolontariuszy współpracujących z nimi.
Szerszy opis udostępnianych baz internetowych znajdą Państwo w poświęconym im artykule:
Jak zrobić drzewo genealogiczne rodziny przy użyciu zasobów internetowych.
Tłumaczenia aktów
Ze względu na historię naszego Państwa, wiele dokumentów wykonywanych było w językach obcych, przede wszystkim rosyjskim i niemieckim. Nie każdy z nas jednak zna te języki, dodatkowo, uległy one również zmianom, przez co odczytanie starszych aktów może okazać się problematyczne nawet dla osób posługujących się tymi językami biegle.
Warto zwrócić tu uwagę, że społeczność genealogów jest już tak rozbudowana, że wielu z nich z chęcią pomaga osobom początkującym w temacie, tłumacząc akta bez opłaty. Z prośbą o pomoc warto udać się na fora tematyczne, m.in. na stronie Genealodzy.pl czy forgen.pl.
Jak zrobić drzewo genealogiczne?
Samo wykonanie drzewa genealogicznego należy do najprzyjemniejszych etapów twórczości. W zależności od chęci i posiadanych zasobów finansowych, drzewa wykonywane są w różny sposób. Większość osób decyduje się obecnie na wykonywanie drzewa genealogicznego z użyciem dedykowanych programów genealogicznych. Dostępne są zarówno bezpłatne programy, jak i wersje płatne, o znacznie rozszerzonej funkcjonalności, np. umożliwiające wykonywanie różnych statystyk, choćby średniego wieku przodków.
Wspaniałym rozwiązaniem jest również wykonanie drzewa w postaci księgi pamiątkowej czy też plakatu, choć ten ostatni potrzebuje zazwyczaj zbyt wiele miejsca.
Wiele osób decyduje się również na publikację swoich odkryć za pośrednictwem stron internetowych - prywatnych bądź udostępnianych genealogom. Jest to bardzo interesująca metoda, ponieważ umożliwia dalszej rodzinie odnalezienie żyjących członków rodziny.
Choć artykuł ten w żadnej mierze nie wyczerpuje tematu, mam nadzieję, że stanie się inspiracją dla kolejnych przyszłych genealogów rodzinnych, aby rozpoczęli prace nad własnym drzewem genealogicznym.
