Szczególną zaletą samozatrudnienia jest brak skomplikowanych formalności przy rejestracji i stosunkowo prosty sposób prowadzenia biznesu. Będąc samo-zatrudnionym (self-employed) nie masz pracodawcy, a swoją pracę wykonujesz najczęściej osobiście. Z drugiej strony, self-employment nie posiada osobowości prawnej, dlatego samozatrudniony odpowiada całym swoim majątkiem za działalność firmy.
Aby dokonać rejestracji jako self-employed należy posiadać brytyjski numer ubezpieczenia społecznego (National Insurance Number). Na rejestrację self-employment w brytyjskim HMRC masz trzy miesiące, licząc od dnia rozpoczęcia działalności. Jeśli tego nie zrobisz, mogą zostać podjęte przeciwko tobie kroki administracyjne, skutkujące karą pieniężną.
Po rejestracji samozatrudnienia urząd HMRC prześle nr podatkowy UTR (Unique Taxpayer Reference, który podobnie jak numer National Insurance Number przyznawany jest dożywotnio.
Bez względu na wybraną formę rejestracji – online, telefonicznie lub pocztą, osoba samozatrudniona musi podać podczas rejestracji następujące dane:
- imię i nazwisko
- aktualny adres zamieszkania
- numer ubezpieczenia społecznego (NIN – National Insurance Number)
- data urodzenia
- numer telefonu kontaktowego
- kontaktowy adres mailowy
- data rozpoczęcia działalności gospodarczej jako samozatrudniony
- rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej
- adres przedsiębiorstwa (Business Address), który nie musi być identyczny z miejscem wykonywania działalności gospodarczej
- indywidualny numer podatkowy (UTR – Unique Taxpayer Reference), jeżeli osoba samozatrudniona już go posiada
- indywidualny numer podatkowy firmy (UTR), jeżeli samo-zatrudniony dołącza
do istniejącej spółki cywilnej (Partnership)
Osoby samozatrudnione opłacają podatek dochodowy od osób fizycznych (personal income tax) oraz są zobowiązane do składania rocznego rozliczenia podatkowego, po zakończeniu roku podatkowego, który kończy się zawsze 5 kwietnia.
Prowadzenie działalności gospodarczej w ramach self-employment nie wyklucza możliwości zatrudnienia w innej firmie w oparciu o umowę o pracę. Wówczas należy uwzględnić w rocznym rozliczeniu podatkowym zarówno dochody z prowadzonej działalności gospodarczej, jak i dochody z tytułu pracy najemnej.
Jako self-employed posiadasz obowiązek odprowadzania składek ubezpieczeniowych (National Insurance Contributions):
- Class 2 National Insurance contributions – w roku podatkowym 2012/2013 tygodniowa składka na ubezpieczenie wynosi £2.65. Składki te zwykle płaci się tygodniowo ustalając zlecenie stałe w banku (tzw. direct debit) lub kwartalnie – najczęściej czekiem lub przelewem na konto.
- Class 4 National Insurance contributions - obliczane w roku podatkowym 2012/2013 jako 9% od nadwyżki dochodu ponad próg 7,605 funtów. Natomiast po przekroczeniu dochodu 42,475 funtów jest to 2% od wartości ponad ten próg. Stąd nie powstanie obowiązek opłacenia dodatkowego ubezpieczenia klasy 4 dla osób, których dochód jest równy lub mniejszy od wartości 7,605 funtów.
Z opłacania składek na ubezpieczenie społeczne mogą zostać zwolnieni mężczyźni w wieku powyżej 65 lat lub kobiety w wieku powyżej 60 lat. Ponadto samo-zatrudnieni, których dochody z działalności gospodarczej nie przekraczają Small Earnings Exception (SEE) ustalonych w roku podatkowym 2012/13 na kwotę £5,595 rocznie, mogą starać się o zwolnienie z płacenia składek Class2 NICs. Przedsiębiorca uprawniony do powyższego zwolnienia, otrzyma odpowiedni certyfikat (Certificate of Small Earnings Exception), zwalniający od płacenia powyższych składek przez okres 3 lat.
Jako self-employed możesz prowadzić działalność gospodarczą pod własnym nazwiskiem lub wybrać inną nazwę dla swojej firmy. Jeśli zatrudniasz pracowników w swoim biznesie, musisz odprowadzać za nich podatek i składki na ubezpieczenie w systemie PAYE (Pay As You Earn)
Posiadasz również obowiązek prowadzenia odpowiedniej dokumentacji finansowej
i przechowywania wszystkich dokumentów i rachunków przez okres 5 lat.
Ponadto jeżeli Twoje dochody przekroczą wartość GBP 77 000, jesteś zobowiązany do rozliczeń podatku VAT.
