Przedsiębiorca musi umieć odnaleźć się w dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości prawno-podatkowej. Jednak śledzenie i stosowanie się do wykładni przepisów preferowanej przez sądy czy przez samego Ministra Finansów nie jest gwarancją bezpieczeństwa.
Ministerstwo już wielokrotnie udowodniło, że raz przyjęta wykładnia przepisów nie jest tą jedyną i stale obowiązującą. Wielokrotnie zmiana stanowiska organów podatkowych skutkowała naliczaniem podatków i kar u podatników, którzy, stosując prawidłowo w ich mniemaniu prawo podatkowe, nie przewidzieli, że po paru latach wykładnia przepisów się zmieni. Jak się przed taką sytuacją zabezpieczyć lub chociaż próbować zminimalizować negatywne skutki dla swojego biznesu?
Jedną z możliwości jest wystąpienie do Ministra Finansów o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzyskanie interpretacji indywidualnej w odpowiednim momencie uchroni nas nie tylko przed sankcjami karnymi skarbowymi, ale nawet przed obowiązkiem zapłaty podatku, jeżeli wykładnia przepisów ulegnie zmianie i uzyskana interpretacja zostanie zmieniona. Generalną zasadą jest, że zastosowanie się do interpretacji podatkowej nie może szkodzić wnioskodawcy, również w przypadku odmiennego rozstrzygnięcia sprawy przez organy podatkowe. Warunkiem jest, aby zastosowanie się do interpretacji podatkowej miało miejsce przed jej zmianą, natomiast skutki podatkowe wynikające ze zdarzenia, któremu odpowiada stan faktyczny, będący przedmiotem interpretacji, miały miejsce po opublikowaniu interpretacji. Tylko wtedy zasada nieszkodzenia spowoduje, że niezależnie od wyników kontroli podatkowej uzyskamy: całkowite zwolnienie z zapłaty podatku, brak odpowiedzialności karnej skarbowej i nienaliczenie odsetek za zwłokę.
Jeżeli interpretację indywidualną uzyskamy już po wystąpieniu skutków podatkowych, wynikających ze zdarzenia, czyli zdarzenie, o które pytamy, po prostu zaszło, to unikniemy jedynie konsekwencji karnych skarbowych i naliczenia odsetek. Wynika to z faktu, że podatnik najpierw zrealizował sytuację opisaną we wniosku o wydanie interpretacji, a dopiero gdy już to zdarzenie zaszło, zadał pytanie o podatkowe konsekwencje swojego zachowania. Skoro interpretacja została wydana już po zajściu zdarzenia, to nie mogła być podstawą decyzji podatnika. Podatnik nie został więc wprowadzony w błąd co do swojej sytuacji w zakresie rozliczeń podatkowych. Dlatego interpretacje podatkowe skutków zdarzeń, które już zaszły, nie zwalniają z obowiązku zapłaty podatku.
W przypadku zmiany interpretacji indywidualnej, którą uzyskaliśmy przed zajściem zdarzenia, pełna ochrona jest jednak ograniczona czasowo i zależy od okresu, za jaki rozlicza się podatek. W przypadku:
- rocznego okresu rozliczania podatku okres zwolnienia od zapłaty podatku wynosi do końca roku podatkowego, w którym opublikowano lub doręczono zmienioną interpretację;
- kwartalnego okresu rozliczania podatku – do końca kwartału, w którym opublikowano lub doręczono zmienioną interpretację oraz kwartał następny;
- miesięcznego okresu rozliczania podatku – do końca miesiąca, w którym opublikowano lub doręczono zmienioną interpretację oraz miesiąc następny.
Zasada nieszkodzenia nie wstrzymuje wydania decyzji niekorzystnej dla podatnika. Na podstawie art. 14m § 3 Ordynacji podatkowej – na wniosek podatnika, który zastosował się do interpretacji – w decyzji określającej lub ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego, organ podatkowy określi wysokość podatku objętego zwolnieniem.
Niewątpliwie występowanie o wydanie interpretacji podatkowych ograniczy ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej. Inną kwestią jest odpowiednie pełne i zrozumiałe przedstawienie sprawy lub zagadnienia we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Konieczne jest zrozumienie problemu przez osobę sporządzającą taki wniosek, znajomość prawa podatkowego i linii interpretacyjnej preferowanej przez Ministerstwo Finansów i sądy administracyjne. Należy pamiętać, że we wniosku nie tylko zadajemy pytania i przedstawiamy budzący nasze wątpliwości stan faktyczny, ale również prezentujemy nasze stanowisko i argumentację je popierającą. Dlatego niezwykle ważna jest jakość i merytoryczność podniesionych argumentów, to m.in. od jakości argumentacji zależy treść uzyskanej interpretacji indywidualnej - czy będzie zgodna z naszym stanowiskiem.