Jak dowodzą prace archeologów, starożytni Egipcjanie byli jedną z pierwszych w dziejach zaawansowanych cywilizacji, które posiadały wiedzę i narzędzia pozwalające zajrzeć do wnętrza ludzkiego ciała. By ustalić przyczynę zgonu, antyczni protoplaści chirurgów byli w stanie otworzyć powłoki ciała już około 3 tys. p.n.e. Ze względów religijnych spotykało się to jednak ze sprzeciwem części kapłanów, prawdopodobnie z tych samych powodów, dla których średniowieczny kościół blokował rozwój niektórych dziedzin nauki. Jak wiadomo, wiedza powinna być zastrzeżona dla jednej kasty.
Grecja i Rzym
Wśród starożytnych Greków najsłynniejszym lekarzem był Hipokrates, jednak świadectwa historyczne Erasistratusowi i Herophilusowi Chalcedońskiemu przypisują przeprowadzanie regularnych sekcji zwłok. Jeśli chodzi o Rzym, to wiadomo, że po śmierci w 44 roku p.n.e. zabiegowi takiemu zostało poddane ciało Juliusza Cezara. Dzięki temu wiemy, że to drugi cios zadany sztyletem okazał się przyczyną śmierci wielkiego Imperatora.
Indie
Co ciekawe, już około roku 600 p.n.e. przeprowadzano zabiegi, które współcześnie zalicza się do kategorii chirurgii plastycznej. Starożytni mieszkańcy dzisiejszych Indii opanowali sztukę przeprowadzania rekonstrukcji nosa. Zabiegi takie cieszyły się wielką popularnością, ponieważ zdradę małżeńską karano wówczas ścięciem nosa lub przyrodzenia. Mędrzec i medyk Susruta opisał metody, którymi posługiwał się sam i jemu współcześni. Z czoła lub policzka oszpeconej osoby odcinany był płat skóry o anatomicznym kształcie. Następnie nasuwano go na kość nosową i przytwierdzano za pomocą szwów. Przy czym utrzymywano połączenia naczyń krwionośnych, co jest sekretem udanej operacji aż po czasy współczesne, gdy triumfy święci chirurgia szczękowo-twarzowa, modelująca kształt całego obszaru twarzoczaszki.
Średniowiecze
Pierwszy średniowieczny ośrodek chirurgii powstał około IX w. we włoskim Salerno, a medycy tam zgromadzeni czerpali z dorobku lekarzy starożytnego Rzymu i Grecji. Dopiero około XIV wieku osiągnięcia włoskich medyków dotarły do Francji, gdzie mistrz Henri de Mondeville stworzył w Montpellier ośrodek chirurgiczny. Wiedza tam zgromadzona wraz z kulturą francuską stopniowo rozpowszechniała się w całej Europie.
