W trakcie rozpraw rozwodowych sąd musi ustalić czy któraś ze stron ponosi winę za rozpad małżeństwa i w konsekwencji za rozwód. Wyjątkiem od tej sytuacji jest ta, gdy oboje małżonkowie zgodnie wnoszą o rozwód bez orzekania o winie (na takie rozwiązanie decydują się pary, którym zależy na tym, by szybko przeprowadzić procedurę rozwodową lub mimo rozstania pozostają w dobrych relacjach). Sąd może stwierdzić, że winę za rozpad małżeństwa ponosi jedna ze stron, obie strony lub nikt nie jest winny. Uwaga! W Treści wyroku sąd nie umieszcza informacji o winie którejś ze stron. Nie oznacza to jednak, że rozwód z orzeczeniem o winie nie wiąże się z żadnymi konsekwencjami. Storna winna rozpadu małżeństwa nie może domagać się alimentów; natomiast skrzywdzony współmałżonek może wystąpić z roszczeniem alimentacyjnym. W przypadku gdy rozwodząca się para ma dzieci, to orzeczenie o winie nie dyskwalifikuje automatycznie winnej strony z ubiegania się o opiekę nad dziećmi.
Kiedy orzekana jest wina jednego z małżonków (albo obojga)? Za upoważniające do orzeczenia rozwodu „z winą” uważa się działania lub zaniechania, które naruszają zasady współżycia społecznego i przepisy prawa, a które w efekcie doprowadziły do zupełnego i trwałego (co trzeba w tym miejscu podkreślić) rozpadu pożycia małżeńskiego. Wśród tych przyczyn znaleźć można między innymi porzucenie małżonka, pijaństwo, zdradę, agresję, odmowę współżycia oraz grożenie. Przed sądem wina małżonka, jego odpowiedzialność za rozpad związku musi zostać oczywiście udowodniona. Dowodami mogą być tu raporty policyjne z interwencji, obdukcje lekarskie (dotyczy to spraw z przemocą rodzinną w tle) czy też zeznania świadków (mogą to być znajomi, krewni, ale też obce osoby – na przykład pracownicy restauracji, którzy często widywali niewiernego małżonka na romantycznych kolacjach z kochanką).
