Prolog
Rozmowa kwalifikacyjna to pierwszy bezpośredni kontakt z potencjalnym „pracodawcą”. Celem tego spotkania jest sprawdzenie, czy informacje zawarte przez kandydata w CV są prawdziwe oraz poznanie cech osobowych czy też podejścia do pracy. Niezależnie od tego, czy masz już za sobą doświadczenie w tej materii czy nie, zawsze sytuacja ta niesie za sobą dużą dawkę stresu. Aby ograniczyć jego negatywne działanie oraz zwiększyć efektywność swojej prezentacji, powinieneś się dobrze przygotować do takiego spotkania. W poniższym artykule mam nadzieję przedstawić kilka wskazówek, jak to zrobić.
„Praca domowa”
Zanim udasz się na upragnioną rozmowę kwalifikacyjną powinieneś odrobić swoją pracę domową, czyli zdobyć jak najwięcej informacji, które dadzą ci przewagę nad innymi kandydatami.
Po pierwsze, zbierz jak najwięcej informacji o firmie tj., od kiedy działa, jaką ma specyfikę i jakie są jej perspektywy rozwoju. Poznaj chakterystykę rynku, na którym działa oraz głównych konkurentów.
Po drugie dotrzyj do informacji o oferowanym stanowisku. Może znasz kogoś, kto pracuje w podobnej firmie i może udzielić ci odpowiedzi na kilka pytań, np.: zakres wiedzy, która jest ci potrzebna, jakie doświadczenie będzie dodatkowym atutem, na jakie zarobki możesz liczyć. Zwłaszcza ostatnie pytanie jest dość istotne, gdyż podczas rozmowy na pewno zostanie zadane. Wtedy znając odpowiedź, unikniesz zarówno stawienia pracodawcy zbyt wysokich wymagań jak i niedocenienia wartości wykonywanej w przyszłości pracy. Poza tym wykażesz się zdrowym realizmem i znajomością specyfiki rynku, na jakim działa firma.
Po trzecie bardzo ważne jest to, co wiesz o sobie. Polecam przeprowadzić małą analizę SWOT samego siebie. Poznanie swoich mocnych stron, sprawi że łatwiej będzie ci przekonać pracodawcę, iż dane stanowisko jest stworzone specjalnie dla ciebie. Jednocześnie znając swoje słabe strony, możesz przygotować argumenty, które udowodnią, że posiadanie słabych stron jest rzeczą ludzką i można je zawsze odwrócić jako coś korzystnego. Np. osoba, która prowadzi rozmowę zwróci uwagę na twój młody wiek, a co za tym idzie brak doświadczenia. Twoja odpowiedz mogłaby wyglądać następująco: „Mój młody wiek niesie ze sobą dużą dawkę energii i entuzjazmu, które pozwolą na szybkie nadrobienie braku doświadczenia”. Ponadto przypomnij sobie dokładnie swoją drogę zawodową, nie zapominając o żadnych szczegółach. Uwydatnij osiągnięte sukcesy, nie koniecznie w dziedzinach zawodowych. Jest to potrzebne, aby uwiarygodnić twoje „inne zainteresowania”, które wpisałeś w CV. Dlatego jeżeli wpisałeś jako hobby wspinaczkę, przypomnij sobie, jaką ostatnio drogę zrobiłeś, jaką miała wycenę itp., jeżeli wpisałeś psychologię to pamiętaj, jaką ostatnio czytałeś książkę z tej dziedziny. Pamiętaj jednocześnie, że jeżeli ta ostania skalna droga była zrobiona 2 lata temu, a książka, którą przeczytałeś nie zalicza się do kanonu książek z danej tematyki to najprawdopodobniej nie wywrzesz pozytywnego wrażenia.
Po czwarte spróbuj posadzić się w roli pracodawcy i zastanów się, czego on mógłby od Ciebie oczekiwać i jak możesz sprostać takim oczekiwaniom. Przeanalizuj „standardowe pytania” z rozmów kwalifikacyjnych tak, aby partykuła myśląca „yyyy” nie towarzyszyła ci przez większą część rozmowy.
Po piąte pomyśl o swoim wyglądzie podczas spotkania z pracodawcą.Starannie przygotuj strój, w którym masz zamiar przyjść na rozmowę. Pamiętaj, że spotkanie to ma charakter oficjalny, dlatego strój nie powinien być zbyt ekstrawagancki. Słowem, powinieneś wyglądać schludnie, skromnie i elegancko, tak, aby okazać swojemu rozmówcy szacunek. Na pewno niewskazany jest zbyt mocny zapach wody kolońskiej lub perfum oraz zbyt mocny makijaż w przypadku pań.
Ostatnią częścią pracy domowej jest potwierdzenie spotkania oraz dokładne sprawdzenie, ile czasu potrzebne jest ci na dotarcie na miejsce. Pod żadnym pozorem nie powinieneś się spóźnić lub wbiec zmachany na spotkanie. Postaraj się dowiedzieć, kto będzie prowadził rozmowę, w ten sposób unikniesz pytań w stylu „… ja tu miałem przyjść na rozmowę”. Zdecydowanie lepiej brzmi „ Dzień dobry. Byłem umówiony na rozmowę z Panem XY na rozmowę na godzinę Z”. Ponadto pamiętaj o starannym przygotowaniu wszystkich niezbędnych dokumentów poczynając od dyplomu uczelni, przez świadectwa pracy, a kończąc na dyplomach ukończenia różnych kursów i szkoleń. Dobrze jest też zabrać CV i list motywacyjny, gdyż osoba prowadząca rozmowę może go nie mieć, a to zdecydowanie utrudni ci korzystną autoprezentacje.
Rozmowa
Pamiętaj, że w tej rozmowie pierwsze wrażenie jest bardzo istotne, dlatego od samego początku przyjmij pozytywne nastawienie, uśmiechnij się i bądź odprężony. Pewnie wejdź do pomieszczenia, mając cały czas postawę prostą i zdecydowaną. Unikaj przyjmowania nastawienia „przepraszam, że żyje”. Jeżeli pracodawca wyciągnie do Ciebie rękę uściśnij ją pewnie. Pamiętaj, że niezależnie od twojej płci, to osoba prowadząca rozmowę powinna pierwsza podać ci dłoń. Następnie zaczekaj na zaproszenie, aby usiąść. Siadając pamiętaj o prostej postawie i nie siadaniu na brzegu krzesła. Podczas całej rozmowy staraj się utrzymywać kontakt wzorkowy oraz unikaj wszelkich nerwowych zachowań jak stukanie palcami lub bawienie się długopisem.
Ponieważ jesteś na rozmowie kwalifikacyjnej, dlatego staraj się, aby była to rozmowa, a nie przesłuchanie. Unikaj odpowiedzi zamykających typu „tak lub nie”. Staraj się, aby twoje odpowiedzi były zwięzłe i odpowiadały wprost na zadane pytanie. Przedstaw konkretne rozwiązanie danego problemu, a nie wywód o wszystkim i o niczym przez 10 minut. Posługuj się raczej odpowiedziami ilościowymi tj. „ w ten sposób zaoszczędziliśmy 100 000 zł”, a nie „ w ten sposób zaoszczędziliśmy dużo pieniędzy”. Jeżeli dostaniesz jakieś pytanie z „listy standardowej” nie recytuj odpowiedzi, tylko chwilę się zastanów i odpowiedz swoimi słowami. Nie ma nic gorszego jak wywarcie wrażenia osoby nienaturalnej.
Podczas rozmowy pracodawca na pewno będzie mówił o firmie, o stanowisku itp. Zawsze słuchaj go z zainteresowaniem. Nie oznacza to, iż przez cały czas masz być uśmiechnięty jak mówią niektóre poradniki. Pamiętaj, iż uśmiech trwający dłużej niż kilka sekund wygląda bardzo nienaturalnie. W trakcie trwania rozmowy powinieneś także zadać pytania odnośnie oferowanego stanowiska, możliwości awansu, kryteriów oceny pracowników itp. Unikaj pytań o wynagrodzenia – to pytanie jest zarezerwowane dla prowadzącego rozmowę.
Jeżeli pracodawca zakończy rozmowę nie zapomnij podziękować za poświęcony czas i dowiedzieć się, kiedy możesz dowiedzieć się o wyniku rozmowy.
Epilog
Nawet, jeżeli nie dostaniesz pracy pamiętaj, że już samo zaproszenie na rozmowę to duży sukces. Ponadto nie zapominaj, że trening czyni mistrza i każda kolejna rozmowa powinna wychodzić ci coraz lepiej. Pamiętaj także, aby ciągle się doskonalić i rozwijać w myśl zasady, „kto przestaje być coraz lepszy, w pewnym momencie przestaje być nawet dobry”.
Powodzenia... :):):)
